رادیو فردا مطلع شد دور سوم مذاکرات با ایران دربارهٔ پروندهٔ سرنگونی پرواز ۷۵۲ هفتهٔ آینده، ۲ و ۳ ژوئن (۱۲ و ۱۳ خردادماه) در کییف برگزار خواهد شد. آخرین دور این مذاکرات مهر ماه گذشته در تهران انجام شد. یوگنی ینین معاون وزیر خارجهٔ اوکراین و سرپرست هیئت مذاکرهکنندگان با ایران طی مصاحبهای اختصاصی با آنا رایسکایا گزارشگر رادیو فردا توضیح داد چرا در روند مذاکرات وقفهای طولانی افتاده و چه مسائلی در دستور کار دور جدید مذاکرات است.
یوگنی ینین: وقفهای طولانی شد چرا که منتظر بودیم طرف ایرانی به وعدههایی که در دور پیشین مذاکرات داده بود عمل کند. به ظاهر برخی تحولاتی را شاهد بودهایم اما اگر به جزئیات و اعماق قضیه بنگریم، متوجه میشویم سوالات متعددمان همچنان بیپاسخ باقی مانده. هم دربارهٔ گزارش فنی نهایی که ایران طی این مدت ارائه کرده و ما صراحتاً به آن اعتراض کردهایم. هم دربارهٔ تحقیقات جنایی در ایران و اینکه تا امروز حتی اسامی افراد مظنون را نمیدانیم، هم در رابطه با تحقیقات مشترک که طی دور پیشین مورد بررسی قرار گرفته بود اما همچنان پاسخ ایران به این پیشنهادمان را دریافت نکردهایم. برای اجرای عدالت پاسخ به تمام سوالات ضروریست و این سوالات را مجدداً خواهیم پرسید. همواره تاکید کردهایم به دریافت خسارت بدون دستیابی به حقیقت قانع نخواهیم شد.
اگر از دور دوم مذاکرات تاکنون وعدههای ایران عملی نشده، چه لزومی برای برگزاری دور جدید مذاکرات میبینید؟
طرف ایرانی چندین بار به ما اطلاع داده که علاقمند به ادامهٔ مذاکرات است. صادقانه امیدواریم آنها با پاسخهای مشخص بیایند. مذاکراتمان جدا از سایر تحولات پیرامون ایران نیست. خواهیم پرسید تغییر دولت پس از انتخابات ریاستجمهوری در ایران چه تاثیری بر روند مذاکراتمان میگذارد. همپیمانانمان در میان سایر کشورهای متاثر از ادامهٔ مذاکرات حمایت کردهاند. معتقدیم تلاشهای مشترکمان دیر یا زود به موفقیت میانجامد. مسیر مشخصی پیش روی ماست و تمام گامهای لازم را برمیداریم تا اجرای عدالت تضمین شود.
موضوع دور سوم مذاکرات دقیقاً چیست؟
مانند دور پیشین، چند کارگروه – نظامی، دادستانی و هوانوردی – با هم مذاکره خواهند کرد. فهرستی از سوالات داریم که مورد بررسی قرار خواهد گرفت و امیدواریم پاسخ دستکم برخی از این سوالات را بشنویم. میدانم گلههایی از کندی این روند وجود دارد. ما هم دوست داشتیم این پرونده هرچه سریعتر به نتیجه برسد. اما چارهای جز طی این مسیر نیست. مجدداً برای طرف ایرانی تاکید خواهیم کرد عدالت عنصری جداناپذیر برای حل جامع این مسئله است.
آیا موضوع غرامت بررسی میشود؟
برای تعیین غرامت شایسته نیاز است بدانیم دقیقاً چه اتفاقی رخ داد. برای جلوگیری از تکرار سوانح مشابه نیز باید حقیقت را بدانیم. هرگاه متوجه شویم چه عواملی باعث سرنگونی هواپیمای اوکراینی شد و چه تدابیری در ایران برای جلوگیری از تکرار سوانح مشابه در نظر گرفته شده، فضای مثبت دربارهٔ بحث پیرامون غرامت فراهم خواهد شد. مبلغ غرامت با در نظر گرفتن دلایل و شرایط سرنگونی پرواز ۷۵۲ و همچنین سطح همکاری ایران در این پرونده تعیین خواهد شد. غرامت در دستور کار دور سوم مذاکرات نیست اما به محض اینکه به طور رضایتبخش پاسخ سوالاتمان را دریافت کنیم آمادهٔ بررسی موضوع غرامت خواهیم بود.
آیا رای دادگاه کانادایی که سرنگونی هواپیمای اوکراینی را اقدامی عامدانه و تروریستی دانست، تاثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت؟
میدانیم که شهروندان کانادا با اتکا به قوانین این کشور که مصونیت کشوری متهم به تروریسم را نمیپذیرد راهی را برگزیدهاند که به آنها اجازه میدهد از ایران طلب غرامت کنند. میدانیم ایران رای این دادگاه را فاقد مبنا خوانده. حکم قاضی کانادایی موضع رسمی دولت کانادا نیست. کانادا عضو گروه کشورهای متاثر از سانحه سرنگونی پرواز ۷۵۲ است و ما از طریق مذاکره با ایران درصددیم در راستای اجرای عدالت و دریافت غرامت برای بستگان جانباختگان این پرواز اقدام کنیم.