آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه ۴ تیرماه در بیانیهای اعلام کرد که تهران به درخواست این سازمان در مورد تمدید پیمان موقت نظارت اتمی که شامگاه پنجشنبه منقضی شد، پاسخ نداده است.
رافائل گروسی، دبیر کل این سازمان، در نامهای که روز ۲۷ خرداد (۱۷ ژوئن) به مقامات ایران ارسال کرد از تصمیم ایران در مورد تمدید توافق نظارتی پرسیده بود اما حکومت تاکنون به آن پاسخ نداده است.
آژانس همزمان با ارائه گزارش به شورای حکام در تازهترین بیانیه خود خواستار «پاسخ فوری» جمهوری اسلامی ایران در این زمینه شد.
دولت ایران اسفندماه پارسال بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
پس از آن، تهران و آژانس به توافقی سه ماهه دست یافتند که بر پایه آن دوربینهای نظارتی آژانس در تاسیسات هستهای به مدت سه ماه فعالیت کند اما دسترسی به ذخایر آن تنها در صورتی امکانپذیر باشد که تحریمهای آمریکا علیه ایران لغو شود. این توافق سه ماهه به مدت یک ماه دیگر تمدید شده بود اما مهلت آن شامگاه پنجشنبه ۳ تیر به پایان رسید.
این در حالی است که پیمان موقت نظارت اتمی، گامی اساسی به موازات مذاکرات گستردهتر در مورد احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، اوایل روز جمعه با تاکید بر اینکه اختلافات مهمی میان ایالات متحده و ایران برای بازگشت به برجام همچنان پابرجاست، «عدم تمدید» توافق ایران و آژانس انرژی اتمی را «بسیار نگرانکننده» خواند. آقای بلینکن افزود که در صورت تداوم نقض تعهدات برجامی ایران، بازگشت به برجام دشوار خواهد بود.
ایران و کشورهای عضو توافق هستهای سال ۲۰۱۵ موسوم به «برجام» شامل فرانسه، آلمان، روسیه، بریتانیا و چین تاکنون شش دور مذاکره در وین برگزار کردند و نمایندگان دولت آمریکا نیز به صورت غیرمستقیم در این مذاکرات حضور داشتند.
تعلل ایران در تمدید پیمان موقت نظارت اتمی در حالی است که دبیر کل آژانس از هفتهها قبلتر درباره پیامدهای عدم تمدید این توافق هشدار داده و گفته بود که چنین تصمیمی باعث منفیتر شدن دیدگاه بینالمللی نسبت به برنامه هستهای جمهوری اسلامی میشود.