خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه، سوم شهریورماه، در گزارشی خبر داد که عراق از ایران و رقبایش در منطقه خلیج فارس، بهویژه عربستان سعودی، برای شرکت در اجلاسی در بغداد در روز شنبه آینده دعوت کرده است.
این خبرگزاری به نقل از یک مقام عراقی نزدیک به نخست وزیر این کشور که به نامش اشاره نکرد نوشت که بغداد امیدوار است از طرف جمهوری اسلامی ابراهیم رئیسی در اجلاس روز شنبه حضور یابد،گرچه هنوز هیچ یک از مدعوین اعلام نکردهاند که در چه سطحی در اجلاس شرکت خواهند کرد.
هدف اصلی از این اجلاس رفع تنش میان عربستان سعودی و متحدان عربش از یک سو و جمهوری اسلامی از سوی دیگر عنوان شده، اما جنگ داخلی در یمن، وضع نابهسامان لبنان و بحران آب در منطقه نیز از دیگر موضوعات مورد بررسی خواهد بود.
در تمام این مسائل، تهران و ریاض به شکل نیابتی یا مستقیم در برابر یکدیگر قرار دارند.
پس از حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد در دی ۹۴ از سوی تندروهای طرفدار رهبر جمهوری اسلامی، ریاض روابط خود را با تهران قطع کرد. روابط دو کشور در سالهای اخیر، به دنبال درگیری در سوریه و یمن و افزایش رقابتهای منطقهای بیشتر تیره و تار شده است.
ابراهیم رئیسی اوایل ماه تیر پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ایران گفت که خواستار بهبود روابط با کشورهای همسایه در خلیج فارس است و بازگشایی سفارت دو کشور ایران و عربستان نیز از نظر جمهوری اسلامی هیچ مانعی ندارد.
در این میان مدتی است که دولت عراق زیر نظر مصطفی الکاظمی سخت تلاش میکند نقش میانجی را میان تهران و ریاض ایفا کند.
ابتدا روزنامه فاینشنال تایمز گزارش داد که مقامات ارشد امنیتی ایران و عربستان روز ۲۰ فروردین در بغداد دیدار کردند، اما مذاکرات آنها به نتیجهای نرسید.
همزمان خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی نوشت که مذاکرات بین ایران و عربستان در بغداد با حمایت مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق به طور مخفی برگزار شد.
اما این مذاکرات با نزدیک شدنِ دولت حسن روحانی به پایان کارش نیمهتمام ماند.
در مردادماه گذشته سفیر ایران در عراق دلیل توقف مذاکرات با عربستان را تشکیل دولت جدید در ایران اعلام کرد و گفت که در مورد ادامه این مذاکرات در دولت ابراهیم رئیسی تصمیمگیری خواهد شد.
ایرج مسجدی در گفتوگو تازهای با شبکه العالم گفته بود: «یکی از موضوعات هم بحث بازگشایی دفاتر نمایندگیهای دو کشور است که مورد صحبت قرار گرفته و حتما ادامه خواهد داشت که امیدوار هستیم منجر به این شود که بین ما و عربستان با تصمیم مشترکی که میگیرند نمایندگیهایمان شروع به کار کنند.»
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه به نقل از مقام عراقی نزدیک به نخست وزیر این کشور نوشت که عراق از تهران و کشورهای عرب خلیج فارس «نشانههایی مثبت» برای ادامه مذاکره دریافت کرده است.
این مقام به رویترز گفته است: «حتی اگر بتوانیم وزرای خارجه کشورها را به پای میز مذاکره بیاوریم، این گشایشی خواهد بود در راه رفع تنش میان ایرانیها و اعراب.»
تاکنون تنها کویت مشارکت خود را در این اجلاس در سطح نخست وزیر تایید کرده است.
مصر و اردن و ترکیه از جمله دیگر کشورهای دعوتشده به این اجلاس هستند.