حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین، روز ۱۱ مردادماه در آخرین نشست خود با مدیران ارشد در دولت یازدهم و دوازدهم با دفاع از عملکرد هشت ساله خود گفت: «ما توانستیم بخشی از مشکلات را حل کنیم و بخش دیگری از آن باقی ماند».
او با دفاع از عملکرد وزیران خود افزود: «جمعه‌ای نبوده با وزیری تماس بگیریم و مشغول کار نباشد و مشغول تفریح و استراحت باشد».
حسن روحانی همچنین گفت که «شرایط امیدواری در این ۸ سال تقلیل پیدا نکرد».
آیا ادعای او درست است؟ و میزان امید مردم ایران طی هشت سال گذشته کاهش پیدا نکرده است؟
تنها سه عامل افزایش بی‌سابقه تمایل و تصمیم به ترک کشور، اعتراض‌های گسترده و همچنین عدم مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی اخیر نشان می‌دهند که برخلاف ادعای حسن روحانی، امید مردم به بهبود شرایط زندگی و آینده‌شان در حکومت جمهوری اسلامی، به طرز محسوسی کاهش یافته است.
نتایج برخی از پیمایش‌ها و حتی سخنان شماری از اعضای کابینه او نیز خلاف ادعای او است. از این‌رو، سخنان حسن روحانی مبنی بر اینکه «شرایط امیدواری در ۸ سال دولت من تقلیل پیدا نکرد» ادعایی نادرست است.
ایران طی سال‌های اخیر شاهد اعتراض‌های گسترده در دی‌ماه ۱۳۹۶، آبان‌ماه ۱۳۹۸ و همچنین اعتراض‌های اخیر در خوزستان – که به شماری از دیگر استان‌ها نیز کشیده شد- بوده است. به باور بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، ناامیدی از امکان تغییرات تدریجی و تحقق وعده‌های مسئولان، از اصلی‌ترین دلایل اعتراض‌ها در ایران به شمار می‌روند. در نتیجه این وضعیت، بسیاری از ایرانیان، از حضور در انتخابات خودداری می‌کنند و یا ناچار در جستجوی راهی برای ترک وطن هستند.
به عنوان مثال، شماری از خبرگزاری‌های داخلی در ایران، به تازگی نوشتند که به دنبال مطرح شدن اعمال محدودیت‌های گسترده بر اینترنت و فضای مجازی، جستجوی کلمات مرتبط با ترک وطن توسط ایرانیان، به طرز «بی‌سابقه‌ای» افزایش یافته چرا که این طرح «به فضای ناامیدی در کشور دامن زده است».
بهرام صلواتی، مدیر «رصدخانه مهاجرت ایران» نیز در گفت‌وگویی با روزنامه «همشهری»، چاپ تهران از «کاهش امید و مشارکت اقتصادی و اجتماعی در داخل و احتمالاً امید به شرایط بهتر زندگی در خارج» به عنوان اصلی‌ترین دلایل ایرانیان برای تصمیم به ترک کشور یاد کرد.
وبسایت «بورس‌نیوز» در آذرماه سال ۱۳۹۸ تنها چندروز بعد از وصل تدریجی اینترنت پس از سرکوب‌های خونین آبان‌ماه در گزارشی با استناد به آمارهای «گوگل ترندز» نوشت که «ایرانیان پس از وصل شدن اینترنت جهانی، کلمه مهاجرت را با نرخ بالایی جست‌وجو کرده‌اند».
همچنین، بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده از سوی وزارت کشور در ایران، بیش از ۳۱ میلیون نفر از افراد واجد شرایط از حضور در انتخابات ریاست جمهوری اخیر خودداری کردند. نهادهای مستقل و غیردولتی اما میزان مشارکت در این انتخابات را حتی پایین‌تر از آمارهای رسمی اعلام شده، برآورد می‌کنند. این موضوع نیز، ناامیدی مردم را از فرایند موسوم به انتخابات و صندوق رای در جمهوری اسلامی نشان می‌دهد.
برخی پیمایش‌های دولتی نیز به روشنی از کاهش امید به آینده بویژه در میان جوانان خبر می‌دهند. از جمله، «خبرگزاری دانشجو» در آذرماه سال گذشته طی گزارشی نوشت که «در سال ۱۳۹۷، حدود ۶۴ درصد از جوانان نسبت به آینده کشور، ناامید بودند»، که این رقم نسبت به چهار سال پیش از آن ۲۲ درصد و همچنین نسبت به ۱۲ سال قبل بیش از دو برابر افزایش نشان می‌دهد.
حتی برخی از اعضای کابینه حسن روحانی نیز از افزایش ناامیدی در جامعه ابراز نگرانی کرده‌اند. از جمله، معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور در واپسین روزهای ریاست جمهوری او از «ناامیدی و یاس» به عنوان «بحران امروز جامعه ما» نام برد.
همه این شواهد حاکی از کاهش چشم‌گیر امید مردم به آینده و بهبود شرایط زندگی و معیشتی آنها در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی است؛ از این‌رو، سخنان حسن روحانی مبنی بر اینکه «شرایط امیدواری در ۸ سال دولت من تقلیل پیدا نکرد» ادعایی نادرست است.
