رابرت مالی٬ نمایندهٔ ویژه ایالات متحده در امور ایران روز جمعه ۱۲ شهریور گفته است که دولت آمریکا «تا ابد» نمیتواند منتظر تصمیمگیری جمهوری اسلامی ایران برای از سرگیری مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام بماند.
رابرت مالی در مصاحبه با تلویزیون بلومبرگ اظهار داشت، آمریکا تاکنون نشانهای دال بر آمادگی دولت ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری جدید ایران برای مشارکت در دور هفتم مذاکرات احیای برجام، دریافت نکرده است.
به دنبال پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تمایل دولت او برای احیای توافق هستهای با ایران، تاکنون شش دور مذاکره در وین پایتخت اتریش برگزار شده است. این مذاکرات در راستای فراهم کردن اجرای کامل برجام توسط ایران و آمریکا برگزار میشد، که تاکنون به نتیجه نرسیده است.
آخرین دور این مذاکرات در ۳۰ خرداد انجام شد و به دنبال روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی این مذاکرات متوقف شد. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جدید ایران هم اخیرا گفته است که بازگشت به میز مذاکرات احتمالا دو تا سه ماه طول بکشد.
نمایندهٔ ویژه ایالات متحده در امور ایران در مصاحبه خود با بلومبرگ تاکید کرده است، ما نمیتوانیم تا ابد منتظر بمانیم در حالی که ایران به پیشرفتهای هستهای خود ادامه میدهد، زیرا از نقاطی به بعد پیشرفتهای آنها به گونهای خواهد بود که بازگشت به برجام برای آمریکا بسیار کم ارزش خواهد بود.
رابرت مالی تصریح کرد، اما اجازه ندهید این موضوع به درازا کشیده شود، زیرا از یکجایی ما میبایست به یک نتیجه متفاوتی برسیم.
در همین روز بلومبرگ با اشاره به برگزاری کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در روز ۳۰ شهریور امسال و احتمال دیدار مدیر کل این آژانس و رئيس سازمان انرژی اتمی ایران، نوشت که دولتهای اروپایی منتظر نتیجه این مذاکرات و تصمیمگیری درباره بردن پرونده ایران به شورای امنیت هستند.
این گزارش اضافه کرده است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهان تمدید توافق نظارت بر برنامه هستهای ایران است و در صورت به نتیجه نرسیدن این مذاکرات، دولتهای اروپایی به فکر صدور قطعنامه تازه شورای حکام آژانس علیه ایران و ارجاع پرونده به شورای امنیت هستند، هرچند احتمالا روسیه و چین از صدور قطعنامه علیه ایران حمایت نخواهند کرد.
دولت ایران اسفندماه سال گذشته بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد، ولی تهران و آژانس در اوایل اسفند پارسال به توافقی دست یافتند که بر پایه آن دوربینهای نظارتی آژانس در تاسیسات هستهای به مدت سه ماه فعالیت کند.
این توافق سه ماهه با نظر شورای عالی امنیت ملی ایران، به مدت یک ماه دیگر تمدید شده بود و این مهلت در نهایت روز پنجشنبه، ۳ تیر به پایان رسید.
یک مقام بلندپایه ایران پیشتر به «سی ان ان» گفته بود که جمهوری اسلامی در صدد است تا زمانی که توافقی بر سر احیای برجام حاصل نشود، به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به تصاویر دوربینهای نظارتی مراکز هستهای را ندهد.
این در حالی است که ژانس بین المللی انرژی اتمی در اواخر مردادماه جاری تایید کرد که ایران برای اولینبار اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد تولید کرده و ظرفیت تولید اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی خود را به میزانی چشمگیر افزایش داده است.
فرانسه، بریتانیا و آلمان در واکنش به این گزارش آژانس اعلام کردند که تولید اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد و افزایش ظرفیت تولید اورانیوم غنی سازی ۶۰ درصدی «گامی کلیدی در توسعه سلاح هستهای هستند» و این در حالی است که هیچگونه توجیه نظامی برای این دو اقدام ایران وجود ندارد.