با وجود گزارشهای متعدد از همکاری پشت پرده اسرائیل و عربستان سعودی، رسانههای اسرائیل روز چهارشنبه، سوم آذر، گزارش دادند که عربستان در روزهای گذشته «فشار سنگینی» به امارات متحده عربی وارد کرده تا از امضای توافق سهجانبه با اسرائیل و اردن در زمینه انرژی خودداری کند.
به نوشته تایمز اسرائیل و سایت والانیوز، در پی مخالفت عربستان، مراسم امضای توافق یادشده در دبی چند ساعت به تاخیر افتاده است.
مقامات ارشد اسرائیلی با تایید این گزارشها گفتهاند، در ساعاتی که امضای توافق مبهم مانده بود، به درخواست امارات که «زیر فشار سنگین سعودی بود»، در متن توافق «تغییراتی ایجاد شد».
بر اساس این توافق، یک شرکت عظیم اماراتی یک دهکده مدرن برای بهرهبرداری از انرژی خورشیدی در صحرای میان اردن و اسرائیل برپا خواهد کرد که برق تولیدی از آن نصیب اسرائیل خواهد شد و اردن از اسرائیل، آب شیرین و نمکزدایی شده خواهد خرید.
مقامات اسرائیلی گفتهاند که مقامات دولت عربستان با مشاهده گزارشهای رسانهای در خصوص این توافق، «غافلگیر شده» و با برقراری سریع تماس با مقامات ذیربط امارات، خواهان آن شدند که دولت ابوظبی توافق با اردن را یا بدون اسرائیل امضا کند یا پای خود را از از آن بیرون بکشد.
به گفته این مقامات اسرائیلی، دولت سعودی اسرائیل را در این توافق عملا رقیبی برای خود تلقی کرده و مایل بوده که نقش اسرائیل در این قرارداد به دولت ریاض واگذار شود.
به نوشته والانیوز، پس از ساعتها تاخیر در نهایی کردن توافق، که به تغییر بندهایی از آن منجر شد، قرارداد یاشده روز دوشنبه، اول آذر، در حاشیه اکسپوی دبی، با حضور وزیر انرژی اسرائیل، رئیس بانکهای توسعه امارات و وزیر آب اردن امضا شد.
کارین الهرار، وزیر انرژی اسرائیل، این توافق را «یک گام تاریخی» نامید و گفت، این «مهمترین توافق» با اردن، پس از امضای توافق صلح سال ۱۹۹۴ میان اردن و اسرائیل نیز هست.
جان کری، فرستاده ویژه دولت آمریکا در امور تغییرات آب و هوایی در مراسم امضای توافق حضور داشت.
دفتر وزیر انرژی اسرائیل افشاگری رسانهای در زمینه «فشار سنگین» سعودی به امارات را تکذیب نکرد اما به نوشت معاریو، مقامات اماراتی جان کری را در جریان این موضوع قرار دادند.
سفیر عربستان در واشینگتن به پرسش روزنامه اسرائیلی معاریو در این باره پاسخ نداده است.
اما در اردن ۷۰ تن از ۱۳۰ عضو مجلس این کشور از رئیس پارلمان خواستند تا اقدام دولت امان در امضای چنین توافق با اسرائیل را بررسی کند.
محمد نجار، وزیر آب اردن گفته است که کشورش برای تامین آب در شرایط تداوم خشکسالی شدید، طرح یادشده را به طور اصولی امضا کرده و جزئیات آن هنوز باید در مذاکرات بعدی تعیین شود.
گروههای اردنی مخالف گسترش همکاری با اسرائیل، مردم را به تظاهرات در روز جمعه، پنجم آذر، فراخواندهاند.
اردن که از ۲۷ سال قبل با اسرائیل روابط کامل سیاسی دارد، از تصمیم یک سال و نیم پیش امارات و بحرین در عادیسازی رابطه با اسرائیل در چارچوب «پیمانهای صلح ابراهیم» استقبال کرد.
در سالهای گذشته گزارشهای متعددی منتشر شده که مدعی است عربستان و امارات همکاریهای پشت پرده گستردهای با اسرائیل، از جمله در زمینه مقابله با ایران، دارند. برخی از مقامات اسرائیلی هر از گاهی و یا تلویحی این امر را تایید کردهاند.
اما از گزارشهای جدید رسانههای اسرائیل چنین برمیآید که اکنون دولت ریاض اسرائیل را در برخی زمینهها مانند همکاریهای منطقهای، به چشم «یک رقیب» تلقی میکند.