پژوهشگران روز سهشنبه ۲۶ بهمن اعلام کردند که موفق شدهاند یک زن مبتلا به سرطان خون را که به ویروس اچآیوی نیز مبتلا بود با کمک پیوند سلول بنیادی فرد اهداکنندهای که به طور طبیعی در برابر ایدز مقاوم است درمان کنند.
این زن سومین فرد مبتلا به اچآیوی در جهان است که تاکنون درمان شدهاند.
جزئيات و روند درمان این زن میانسال و دورگه در یک کنفرانس علمی در مورد «ضد ویروسها و عفونتهای فرصتطلب» در شهر دنور آمریکا ارائه شد. در درمان این زن برای نخستین بار از سلولهای خون بند ناف استفاده شده که روش کاملا جدیدی است و میتواند در پیوند سلولهای بنیادی به بیماران دیگر نیز موثر باشد.
به گفته پژوهشگران، با گذشت حدود ۱۴ ماه از انجام عمل پیوند، در بدن این زن که به بیماری شدید سرطان خون مبتلا بود هیچ نشانهای از وجود ویروس اچآیوی دیده نمیشود و در این مدت او مصرف داروهای قوی ضدویروس را متوقف کرده است.
دو مورد قبلی از بیمارانی که به این روش درمان شدند مرد بودند، یکی از آنها سفید پوست و دیگری لاتینتبار بود. در درمان آنها نیز از روش پیوند سلولهای بنیادی استفاده شد که یکی از روشهای رایج برای پیوند مغز استخوان است.
شارون لوین، رئیس انجمن بینالمللی ایدز در بیانیهای گفت: «این سومین مورد از درمان موفقیتآمیز مبتلایان به ایدز با روش پیوند سلولهای بنیادی است و اولین مورد از درمان یک زن مبتلا به ایدز است».
درمان این بیمار بخشی از یک پژوهش علمی گستردهتر با بودجه دولت آمریکا به ریاست دکتر ایوون برایسون در دانشگاه کالیفرنیا و دکتر دبرا پرسواد در دانشگاه برکلی است.
در این پژوهش ۲۵ بیمار مبتلا به ایدز که به مرور زمان به بیماریهای خطرناکی مثل سرطان مبتلا شدهاند تحت درمان هستند و قرار است با عمل پیوند سلولهای بنیادی که از خون بند ناف اهداءکنندگان جدا شده است، درمان شوند.
مرحله اول درمان بیماران، شیمیدرمانی با هدف نابود کردن تمامی سلولهای سرطانی در سیستم ایمنی است. پس از آن پزشکان سلولهای بنیادی فرد اهدا کننده را که به دلیل جهشهای ژنتیک ویژهای در برابر تهاجم ویروس اچآیوی مقاوم است به بدن بیمار پیوند میزنند.
پژوهشگران معتقدند که پس از عمل پیوند، سیستم ایمنی فرد دريافتکننده به شکلی رشد میکند که در برابر ویروس اچآیوی مقاوم است.
شارون لوین، رئیس انجمن بینالمللی ایدز، گفت پیوند سلولهای مغز استخوان برای اکثر مبتلایان به ایدز راهحل مناسب و قطعی نیست ولی نتایج این پژوهش نشان میدهد که کشف یک درمان برای ویروس اچآیوی ممکن است و ژنتراپی میتواند یکی از این راهبردها باشد.
این پژوهش نشان میدهد که یکی از مهمترین عوامل موفقیت در این روش درمانی پیوند سلولهای بنیادی افرادی است که در برابر ویروس اچآیوی مقاوم هستند.
در گذشته پژوهشگران فکر میکردند که پیوند سلولهای بنیادی هر فرد سالمی از طریق حمله به سیستم ایمنی فرد دریافتکننده و جایگزین کردن آن با سلولهای جدید میتواند در درمان افراد مبتلا به ایدز موثر باشد.
شارون لوین میگوید: «در مجموع جزئیات روشهای درمانی در مورد سه بیماری که تاکنون با پیوند سلولهای بنیادی درمان شدهاند میتواند زوایای گوناگونی از روش پیوند برای درمان مبتلایان به ایدز را روشن کند».