رافائل گروسی در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: ایران بهطور مداوم به غنیسازی اورانیوم ادامه میدهد و دستیابی آن به منابع قابل توجهی که از خط قرمز عبور کند «بسیار نزدیک است و چند هفته بیشتر نیست».
رافائل گروسی که روز دوشنبه ۱۶ خرداد در یک نشست خبری سخن میگفت، افزود: «برخی میگویند» که ایران همین الان هم به مقدار قابل توجهی اورانیوم غنیشده که خط قرمز را رد میکند، «دست یافته است».
او گفت اگر تمام اورانیوم غنیسازیشده که اکنون در دست ایران است یکجا جمع شود به آن «مقدار قابل توجه» خواهد رسید.
اسرائیل و قدرتهای غربی نگران هستند که جمهوری اسلامی ایران از «مقدار قابل توجه» اورانیوم غنیشده خود برای ساخت بمب اتم استفاده کند. ایران داشتن برنامه نظامی هستهای را انکار میکند.
شورای حکام آژانس اجلاس این دوره خود را تا روز جمعه ادامه خواهد داد و انتظار میرود که موضوع پرونده ایران روز چهارشنبه به بحث گذاشته شود.
مدیرکل آژانس در ادامه نشست مطبوعاتی خود تاکید کرد همچنان تردیدهای مهمی در ارتباط با برنامه هستهای «جاهطلبانه» ایران وجود دارد اما راهی جز این نیست که همکاری طرفها با تهران در مورد این برنامه ادامه یابد.
آقای گروسی اظهار داشت: «ایران توضیحاتی ارائه نکرده است که از نظر فنی در رابطه با یافتههای آژانس در سه مکان اعلام نشده باورپذیر باشد. همچنین ایران مکان یا مکانهای فعلی مواد هستهای یا تجهیزات آلوده به مواد هستهای را که در سال ۲۰۱۸ از تورقوزآباد منتقل شده، به اطلاع آژانس نرسانده است».
او تاکید کرد: «مانند گذشته و برای اینکه آژانس در موقعیتی باشد که در خصوص صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران تضمین دهد، همچنان آماده است تا بدون تأخیر مجدداً با تهران برای حل این مسائل تعامل داشته باشد».
مدیرکل آژانس اما تاکید کرد که روند این همکاری نباید بیپایان باشد.
آقای گروسی گفت قطعنامه احتمالی پیش رو شورای حکام آژانس نیز باید به ایران یادآوری کند که باید بیشتر همکاری کند.
فرانسه، بریتانیا، آلمان و ایالات متحده پیشنویس قطعنامهای را آماده کردهاند تا از شورای حکام آژانس بخواهند جمهوری اسلامی به دلیل پاسخ ندادن به پرسشهایی درباره آثار اورانیوم در تأسیسات هستهای اعلامنشده مورد مؤاخذه قرار گیرد.
در مقابل جمهوری اسلامی هشدار داده است که هرگونه اقدام سیاسی علیه برنامه هستهای ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با «واکنش فوری جمهوری اسلامی» روبهرو خواهد شد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در تماس روز ۱۴ خرداد با جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، همچنین هشدار داد که ارائه پیشنویس قطعنامه در شورای حکام «برخلاف رویه دیپلماسی، شتابزده و غیرسازنده» است که موجب «سختتر و پیچیدهتر» شدن روند مذاکرات خواهد شد.
در این میان، نخستوزیر اسرائیل نیز در گفتوگو با رافائل گروسی در سفر غیرمترقبه شامگاه ۱۲ خرداد او به اسرائیل هشدار داد که اگر جامعه بینالمللی نتواند در زمان مناسب برنامه هستهای ایران را مهار کند، کشورش علیه ایران اقدام خواهد کرد.
پیشتر رسانههای ایران از مخالفت مسکو با پیشنویس قطعنامه علیه تهران خبر داده و نوشته بودند که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در گفتوگو با همتای ایرانی خود «بر مخالفت قطعی مسکو با پیش نویس قطعنامه آمریکا و سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس تاکید کرد».
ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری خلق چین، نیز در واکنش به خبر قطعنامه پیشنهادی آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان به شورای حکام آژانس اعلام کرده است که پکن با چنین اقدامی مخالف است.
خبرگزاری رویترز هفته گذشته نوشته بود قدرتهای غربی، در نشست پیشین شورای حکام، فقط به این دلیل که مذاکرات احیای برجام در وین به شکست نینجامد، از تصویب قطعنامه علیه ایران خودداری کرده بودند.
جمهوری اسلامی ایران اسفند پارسال متعهد شده بود که در بازه زمانی سهماهه به پرسشهای آژانس درباره منشأ اورانیوم در سایتهای اعلامنشدهٔ خود پاسخ شفاف بدهد، اما گزارش جدید آژانس نشان میدهد که ایران به تعهد خود عمل نکرده و مذاکرات احیای برجام نیز از همان زمان متوقف مانده است.
پیشتر گزارش شده بود که بازرسان آژانس سه محل «مشکوک» را از جمله در پارچین و تورقوزآباد شناسایی کردهاند.
بنا بر گزارشها، جمهوری اسلامی تا سال ۲۰۰۳ تلاشهایی در زمینه برنامه نظامی هستهای انجام داده بود، اما در برآوردی از سوی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در سال ۲۰۰۷ نتیجهگیری شده بود که برنامه تولید سلاح هستهای در ایران در سال ۲۰۰۳ متوقف شده است.