وزیر خارجه آمریکا کمتر از ۲۴ ساعت پس از تصویب قطعنامه انتقادی علیه ایران توسط شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بار دیگر تاکید کرد که ایران باید با آژانس همکاری کند و اطلاعات فنی معتبر و موثق را در پاسخ به پرسشهای باقیمانده این نهاد ارائه دهد.
آنتونی بلینکن روز پنجشنبه ۱۹ خرداد در بیانیهای تصریح کرد که مذاکرات بر سر احیای توافق اتمی با ایران تنها در صورتی به نتیجه میرسد که تهران خواستههای فرابرجامی خود را کنار بگذارد.
احتمالا اشاره وزیر خارجه آمریکا به درخواست جمهوری اسلامی برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی ایالات متحده و دادن تضمین مبنیبر عدم خروج واشینگتن از این توافق در آینده است.
او در بیانیه خود همچنین تاکید کرد که اقدامهای ایران احتمال احیای توافق اتمی سال ۱۳۹۴ موسوم به برجام را تهدید میکند.
آقای بلینکن هشدار داد تنها خروجی مسیری که جمهوری اسلامی در پیش گرفته است، «عمیقتر کردن بحران هستهای و انزوای بیشتر اقتصادی و سیاسی ایران» خواهد بود.
اظهارات وزیر خارجه آمریکا در شرایطی بیان میشود که ایران روز پنجشنبه در واکنشی تلافیجویانه به تصویب قطعنامه در شورای حکام، حذف ۲۷ دوربین نظارتی آژانس در تهران و نطنز و دیگر تاسیسات اتمی خود را آغاز کرد.
شورای حکام آژانس شامگاه ۱۸ خرداد با اکثریت آراء قطعنامهای علیه ایران به تصویب رساند که در آن از همکاری نکردن تهران با این نهاد انتقاد شده بود.
در بیانیه آقای بلینکن آمده است: «روز گذشته ما به اکثریت قاطع شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیوستیم تا حمایت خود را از ماموریت ویژه این نهاد در انجام فعالیتهای پادمانی با هدف جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای ابراز کنیم».
وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد: «ایران باید با آژانس همکاری کند و در پاسخ به پرسشهای آژانس، اطلاعات فنی معتبر ارائه دهد».
بنابر اعلام آقای بلنیکن، حلوفصل مسائل پادمانی که در دستور کار شورای حکام است تنها از این طریق میسر خواهد بود.
این بیانیه میافزاید که قطعنامه اخیر، در اصل به ماموریت آژانس و تعهدات اساسی ایران تحت معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (انپیتی) مربوط است و با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ارتباطی ندارد.
جمهوری اسلامی ایران اسفند پارسال متعهد شده بود که در بازه زمانی سهماهه به پرسشهای آژانس درباره منشأ اورانیوم در سه مکان اعلامنشده خود پاسخ شفاف بدهد. با این حال، گزارش جدید آژانس نشان میدهد که ایران به تعهد خود عمل نکرده و مذاکرات احیای برجام نیز از همان زمان متوقف مانده است.
آقای بلینکن در همین حال خاطرنشان کرد که ایالات متحده همچنان به بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام پایبند است.
او گفت: «ما آماده هستیم تا بر اساس تفاهمات حاصل شده با متحدان اروپایی خود پس از ماهها مذاکره در وین، توافق (با ایران) را نهایی کنیم».
وزیر خارجه آمریکا یادآور شد که چنین توافقی از ماه مارس گذشته (اواخر اسفند ۱۴۰۰) آماده بود اما واشینگتن فقط در صورتی میتواند مذاکرات را به نتیجه برساند و توافق را عملی کند که ایران از خواستههای مضاعف خود که فراتر از چارچوب برجام هستند، دست بردارد.
او همچنین در اشاره به واکنش اولیه جمهوری اسلامی پس از تصویب قطعنامه گفت که شوربختانه ایران به جای رسیدگی به مسئله «عدم همکاری و شفافیتی» که به ارائه گزارش منفی مدیرکل آژانس و ایجاد نگرانی عمیق در میان اعضای شورا منجر شده، به اقدامهای تحریکآمیز هستهای و کاهش شفافیت روی آورده است.
سازمان انرژی اتمی ایران روز ۱۸ خرداد در اطلاعیهای از قطع عامدانه دو دوربین «فراپادمانی» آژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک مرکز هستهای ایران خبر داد.
بر اساس بیانیه وزارت خارجه آمریکا، «چنین گامهایی (از سوی ایران) نتیجه عکس خواهد داشت و تلاشها برای بازگشت به اجرای کامل برجام را پیچیدهتر خواهد کرد».
آقای بلینکن در پایان تاکید کرده است: «ما همچنان به ایران فشار میآوریم تا به جای این اقدامات، دیپلماسی و تنشزدایی را انتخاب کند».
مدیرکل آژانس روز پنجشنبه در نشستی خبری اقدام اخیر ایران را «ضربهای مهلک» به روند احیای برجام خواند.
رافائل گروسی روز ۱۶ خردادماه در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده بود که ایران بهطور مداوم به غنیسازی اورانیوم ادامه میدهد و دستیابی آن به منابع قابل توجهی که از خط قرمز عبور کند «بسیار نزدیک است و چند هفته بیشتر نیست».
او در پاسخ به پرسش رادیوفردا درباره این مدت زمان چند هفتهای به «سه تا چهار هفته» اشاره و تاکید کرد که آژانس فراتر از این زمان دیگر قادر به نظارت بر فعالیتهای ایران نخواهد بود.
مقامهای ارشد هستهای و حقوق بشر جمهوری اسلامی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، را به «سیاسیکاری» متهم کردهاند.