فرانسه و بریتانیا و آلمان روز پنجشنبه، ۱۹ خردادماه، در بیانیهای مشترک اقدامات ایران در حذف تجهیزات نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را محکوم کردند.
این سه کشور در بیانیه خود اعلام کردند که اقدامات اخیر ایران «اراده» جمهوری اسلامی برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ با غرب، موسوم به برجام، را زیر سوال میبرد.
تروئیکای اروپایی همچنین هشدار دادهاند که «این گونه اقدامات تنها وضعیت را پیچیدهتر و تلاشها برای احیای برجام را بینتیجه خواهد کرد.»
پس از ناکامی ایران در پاسخ به پرسشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره سه سایت هستهای خود و نیز صدور قطعنامه شورای حکام آژانس علیه جمهوری اسلامی به دلیل کوتاهی در همکاری با آژانس، تهران اعلام کرد که دسترسی آژانس را محدود میکند.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، نیز در واکنش به صدور این قطعنامه گفت که جمهوری اسلامی «یک قدم از مواضع خود عقبنشینی نخواهد کرد.»
روز پنجشنبه، در حالی که سازمان انرژی اتمی ایران در اطلاعیهای از قطع عامدانه دو دوربین «فراپادمانی» آژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک مرکز هستهای ایران خبر داده بود، مدیرکل آژانس اعلام کرد تعداد دوربینهایی که قرار است «حذف شوند» نه دو عدد، بلکه ۲۷ دوربین است.
رافائل گروسی ادامه این گونه اقدامات از سوی ایران را «ضربهای مرگبار» برای برجام توصیف کرد و گفت اقدامات تازه ایران که به نظر میرسد واکنشی به قطعنامه جدید شورای حکام باشد باعث کاهش نظارت آژانس میشود و این امر «مایه تاسف است».
آقای گروسی در ادامه تاکید کرد این گونه اقدامات ایران «چالش بزرگی» در راه راستیآزمایی فعالیتهای ایران و ادامه همکاری میان این سازمان بینالمللی و تهران ایجاد میکند.
این در حالی است که بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، مدعی شده است که تنها «برخی از همکاریها که فراتر از پادمان و صرفا بر مبنای حسن نیت بود و جزو تعهدات نبود، متوقف شد.»
رافائل گروسی روز ۱۶ خردادماه در آستانه نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته بود: ایران به طور مداوم به غنیسازی اورانیوم ادامه میدهد و دستیابی آن به منابع قابل توجهی که از خط قرمز عبور کند «بسیار نزدیک است و چند هفته بیشتر نیست».
مقامهای هستهای و قضایی ایران به تندی به اظهارات وی واکنش نشان داده و او را به «سیاسیکاری» متهم کردند.
رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران، در واکنش به اقدام ایران گفته است: «ایران هنوز راه خروج از بحران هستهای که خود به وجود آورده را دارد: همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جهت حل مشکلات پادمانی و موافقت با بازگشت به برجام که نتیجه آن رفع نگرانیهای مبرم بینالمللی در مورد عدم تکثیر سلاحهای هستهای و لغو تحریمهای ایالات متحده خواهد بود.»
مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام در وین که پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن آغاز شده بود، از ماه مارس، فروردین سال جاری متوقف شده است.
غرب ایران را به طرح درخواستهای فرابرجامی متهم میکند که موجب توقف مذاکرات وین شده است.