بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، روز پنجشنبه ۱۶ تیرماه در یک سخنرانی در مقابل دفتر نخستوزیری، کنارهگیری خود از رهبری حزب محافظهکار را اعلام کرد.
او گفت تا زمانی که یک رهبر جدید سر کار نیاید به وظایف خود در منصب نخستوزیری ادامه خواهد داد و افزود که روند انتخاب رهبر جدید باید از هماکنون آغاز شود و جدول زمانی آن هفته آینده اعلام خواهد شد.
آقای جانسون همچنین در این سخنرانی اذعان کرد که کنارهگیریاش «آشکارا خواسته اکثریت محافظهکار» در پارلمان است و از جمله دستاوردهایش اشاره کرد که به اجرای برگزیت افتخار میکند.
این تصمیم نخستوزیر بریتانیا پس از آن اعلام میشود که بیش از ۴۰ وزیر و مقام ارشد دولت وی در اعتراض به «رسواییهای پی در پی بوریس جانسون در قانونشکنی، دروغگویی و نقض عهد» از مقامهای خود کنارهگیری کردند.
بهرغم دهها استعفا در دولت بریتانیا، آقای جانسون تا روز چهارشنبه تقاضاهای فزاینده از جمله توسط برخی از همحزبیهای خود برای کنارهگیری از مقامش را رد کرده بود.
دستکم ۳۴ وزیر و قانونگذار بریتانیایی از جمله وزیران دارایی و بهداشت در کمتر از ۲۴ ساعت گذشته از دولت بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، اعلام کنارهگیری کردند.
آقای جانسون که روز چهارشنبه برای شرکت در یک نشست برنامهریزی شده کمیته پارلمانی در مجلس حاضر شده بود، در پاسخ به این پرسش که آیا از سمت نخستوزیری استعفا خواهد داد، گفته بود: «نه، نه، نه.»
ساعتی پیشتر در گزارشها آمده بود که آقای جانسون با استعفا از مقام نخست وزیری موافقت کرده، اما قصد دارد تا پاییز یعنی زمان تعیین رهبر حزب محافظهکار در بریتانیا در این مقام بماند.
بوریس جانسون، ۵۸ ساله، نزدیک به سه سال نخستوزیری بریتانیا را بر عهده داشت. با استعفای وی حزب محافظهکار حدود دو ماه وقت دارد تا رهبر جدید و نخست وزیر آینده بریتانیا را انتخاب کند.
در صورتی که او بلافاصله پس از استعفا از مقام خود کنارهگیری کند، طبق قانون، دومینیک راب، وزیر دادگستری و معاون جانسون، به عنوان نخست وزیر موقت انتخاب خواهد شد تا بعدا نخست وزیر اصلی انتخاب شود.
بحرانهای پیدرپی
کارشناسان مستقل و بخش قابل توجهی از نمایندگان حزب حاکم محافظهکار بر این باورند که بهویژه در پی استعفای ریشی سوناک، وزیر دارایی، و ساجد جاوید، وزیر بهداشت، موقعیت آقای جانسون بسیار متزلزل شد.
مورد اخیر بحران در دولت بریتانیا نتیجه شیوه برخورد نخستوزیر با اتهامهای مربوط به «آزار و تعرض جنسی» توسط یکی از مقامهای ارشد دولتی و حزبی عنوان شده است.
آقای جانسون شامگاه سهشنبه به فاصله کوتاهی پس از استعفای وزیران دارایی و بهداشت، افراد جدیدی را برای تصدی این مقامها تعیین کرد.
هر دو وزیری که از مقامشان کنارهگیری کردهاند در نامه استعفای خود به روش «مدیریت رسواییهای اخلاقی» توسط نخستوزیر اشاره کرده و دولت و نخستوزیر را فاقد «اعتبار و صلاحیت لازم» برای اداره امور کشور دانسته بودند.