مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید نیروگاه هستهای زاپوریژیا در اوکراین «کاملا از کنترل خارج شده است» و از روسیه و اوکراین خواست تا برای جلوگیری از وقوع یک سانحه هستهای هر چه سریعتر به بازرسان و کارشناسان آژانس اجازه بازدید از این نیروگاه را بدهند.
نیروهای روسیه در نخستین روزهای تهاجم نظامی به اوکراین این نیروگاه را که بزرگترین نیروگاه هستهای اروپاست و در نزدیکی شهر انرهودار در جنوب شرقی اوکراین قرار دارد، تصرف کردند.
رافائل گروسی روز سهشنبه ۱۱ مرداد در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که در مورد زاپوریژیا «تمامی موازین اصولی فعالیت یک نیروگاه هستهای نقض شده است».
او با برشمردن موارد متعددی از نقض موازین ایمنی هشدار داد که این نیروگاه در یک منطقه جنگی قرار دارد و این مسئله را «بسیار جدی و خطرناک» خواند.
مدیرکل آژانس تاکید کرد که سفر خود او و کارشناسان آژانس مستلزم تضمینهای امنیتی و همکاری فوری اوکراین و روسیه است.
آقای گروسی در عین حال گفت که بهرغم درگیریهای سنگین در این منطقه در روزها و هفتههای نخست تهاجم نظامی روسیه، ساختار فیزیکی این نیروگاه «آسیب ندیده است».
او خاطرنشان کرد که نیروگاه زاپوریژیا در «وضعیتی متناقض» به کار خود ادامه میدهد، بهطوری که نیروگاه در تصرف ارتش روسیه است ولی کارکنان اوکراینی فعالیت جاری آن را هدایت میکنند.
آقای گروسی یادآوری کرد که آژانس با کارکنان نیروگاه در تماس است ولی این تماسها «پراکنده و در مواردی بیفایده است».
مدیرکل آژانس در بخش دیگری از مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس افزود: «ما از همان روز نخست تاکید کردهایم که اوکراین و روسیه باید امکان بازرسی دقیق را فراهم کنند تا بتوانیم مانند نیروگاه هستهای چرنوبیل، ایمنی زاپوریژیا را هم تضمین کنیم».
نیروگاه هستهای چرنوبیل واقع در ۱۱۰ کیلومتری شمال کییف نیز در روزهای نخست تهاجم نظامی به اوکراین به تصرف نیروهای روسیه درآمد. ارتش روسیه پس از عقبنشینی از شمال اوکراین این نیروگاه را به اوکراین بازپس داد.
مدیرکل آژانس در پی بازدید از چرنوبیل در اواخر آوریل امسال، وضعیت ناپایدار این نیروگاه را به یک «چراغ قرمز چشمکزن» تشبیه کرده بود.
او همچنین هشدار داده بود که این جنگ اکنون بخشهایی از اوکراین را به یک «میدان مین هستهای» تبدیل کرده است.
آقای گروسی، با این حال، در مصاحبه روز سهشنبه تصریح کرد که نتیجه اقدامات آژانس در این نیروگاه پس از سه ماه «بسیار، بسیار موفقیتآمیز» بوده است.