روسیه روز پنجشنبه ۲۷ مرداد گفت بهدلیل تداوم حملات به اطراف نیروگاه اتمی زاپوریژیا ممکن است این تاسیسات را تعطیل کند. در مقابل دولت اوکراین هشدار داد که چنین اقدامی خطر وقوع فاجعه هستهای را افزایش خواهد داد.
روسیه در عین حال درخواست سازمان ملل برای ایجاد یک محدوده غیرنظامی در اطراف زاپوریژیا، بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا، را رد کرد.
این نیروگاه که در اوایل تهاجم نظامی به تصرف نیروهای روسیه درآمد با کارکنان اوکراینی خود به فعالیت ادامه میدهد ولی نزدیکی آن به خط مقدم جبهه در شمال استان زاپوریژیا موجب نگرانی جامعه بینالمللی شده است. اوکراین و روسیه طرف مقابل را به حملات نظامی غیرمسئولانه در اطراف این تاسیسات متهم کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، روز پنجشنبه ۲۷ خرداد در دیدار با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در شهر لويو در غرب اوکراين خواستار غیرنظامی شدن مناطق اطراف این نیروگاه شد.
او افزود از سازمان ملل خواسته است که علاوه بر تامين امنيت اين نيروگاه، آزادسازی کامل آن از تصرف روسيه را تضمين کند.
اوکراین بارها ارتش روسیه را به استفاده از استحکامات نیروگاه زاپوریژیا برای حمله به مواضع این کشور متهم کرده است. مقامات اوکراینی میگویند روسیه قصد دارد انتقال برق از این نیروگاه به شبکه برقرسانی اوکراین را قطع و آن را به شبکه برق روسیه وصل کند که به معنای سرقت انرژی اوکراین است.
خبرگزاریهای مستقل نمیتوانند صحت ادعاهای دو طرف و مسئولیت هر از یک دو کشور در به خطر انداختن امنیت این نیروگاه را تایید کنند.
مسکو: درخواست اوکراین غیرقابل پذیرش است
سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه درخواست غیرنظامی کردن مناطق اطراف نیروگاه زاپوریژیا را «غیرقابل پذیرش» توصیف کرد. وزارت دفاع روسیه نیز در بیانیهای گفت اگر حملات به منطقه ادامه یابد این نیروگاه تعطیل خواهد شد و اوکراین را متهم کرد که قصد دارد همزمان با سفر دبیرکل سازمان ملل «اقدامات یا حملات تحریکآمیزی» در این تاسیسات انجام دهد.
همزمان با سفر قبلی آنتونیو گوترش به اوکراین و در حالی که ملاقات او با ولودیمیر زلنسکی رو به اتمام بود ارتش روسیه با موشک به چندین نقطه مسکونی در شهر کییف حمله کرد . در این حملات حداقل ۱۰ نفر مجروح شدند و آقای گوترش این اقدام روسیه را « تکاندهنده» توصیف کرد.
اداره اطلاعات ارتش اوکراین روز پنجشنبه گفت ارتش روسیه قصد دارد روز جمعه اقدامات «تحریکآمیزی» در نیروگاه زاپوریژیا انجام دهد. این نهاد افزود براساس اطلاعات موثقی که دریافت کرده است تمامی کارکنان شرکت روسی «روس اتم» که به زاپوریژیا اعزام شده بودند این تاسیسات را ترک کرده و ورود تمامی افراد منهای کارکنان دائمی به این نیروگاه ممنوع شده است.
کارشناسان هستهای هشدار میدهند که متوقف کردن فعالیت یک نیروگاه هستهای کار پیچیدهای است و مستلزم پيشگیری از گرم شدن سوخت هستهای همزمان با قطع کنشهای زنجیرهای مواد هستهای در نیروگاه است.
دولت اوکراین نیز هشدار داده است که قطع ناگهانی فعالیت این اردوگاه ممکن است دستگاههای خنککننده انبار سوخت هستهای را از کار بیاندازد و به یک فاجعه منجر شود.
ایگور کیریلوف، رئیس نیروهای دفاعی هستهای شیمایی و بیولوژیک روسیه، روز پنجشنبه در یک نشست خبری گفت سیستمهای پیشتیبانی و یدکی این تاسیسات بر اثر گلولهباران آسیب دیده است.
او با نمایش یک اسلاید ادعا کرد که در صورت وقوع سانحه هستهای مواد رادیواکتیو کشورهای آلمان، لهستان و اسلوواکی را نیز فراخواهد گرفت.
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، در پیامی در شبکه توئیتر نوشت که در گفتوگو با رئیس آژانس بینالمللی انرژی هستهای او آمادگی خود برای بازدید از نیروگاه زاپوریژیا در راس یک هیئت کارشناسی را اعلام کرده است.
آقای کولبا افزود: «در این گفتوگو بر اهمیت و سرعت واکنش به تهدیدهای امنیتی روسیه علیه این نیروگاه تاکید کردم».
ساعاتی پس از ملاقات رئیسجمهوری اوکراین با دبیرکل سازمان ملل آنها در جلسهای با حضور رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، در مورد تداوم صادرات غله از بنادر اوکراین گفتوگو کردند.
آنتونيو گوترش از مسکو و کییف خواست در این زمینه با روحیه مصالحهجویانه عمل کنند.