رئیس سازمان برنامه و بودجه از تحقق تنها ۶۶ درصد بودجه هفت ماهه امسال خبر داده و گفته است تا پایان سال نیز تحقق بودجه تا همین سطح خواهد بود و ۲۰۰ هزار میلیارد تومان کسری داریم.
مسعود میرکاظمی که سهشنبه ۱۷ آبان در جلسه مجلس شرکت کرده بود تا به سؤال نمایندگان درباره محقق نشدن تبصرههای بودجه مرتبط با تسهیلات رشد تولید و اشتغالزایی پاسخ دهد، با اعلام این کسری خطاب به نمایندگان گفت این مبلغ را «نمیتوانیم از آسمان بیاوریم.»
رئیس سازمان برنامه و بودجه که به همراه احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، به مجلس رفته بود دلیل کسری ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی را «عدم تحقق تأمین منابع بودجه» اعلام کرد.
با این حال، محمدباقر قالیباف در واکنش به اظهارات او محقق نشدن منابع را رد کرد و گفت «زمانی که منابع محقق شده و صددرصد منابع معیشت را پرداخت کردهاید، چرا صد درصد سهم اشتغال پرداخت نشده و به جای ۳۲ هزار میلیارد تومان حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان پرداخت کردید»؟
رئیس مجلس در ادامه افزود «اظهارات شما یعنی ۱۳ هزار میلیارد تومان درآمد قطعی بخش اشتغال به موضوع اشتغال پرداخت نشده است».
اظهارات آقای قالیباف درباره عدم تحقق یکسوم بودجه در حالی است که احسان خاندوزی وزیر اقتصاد کشور دوم شهریور امسال با دفاع از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مدعی شده بود «به حمد خدا امسال دولت کسر بودجه ندارد».
رئیس سازمان برنامه و بودجه در ادامه توضیحات خود در مجلس گفت که هفت ماه از سال سپری شده و تا پایان سال هم همین حدود ( ۶۶ درصد) تحقق منابع رخ خواهد داد، بنابراین تا پایان سال ۲۰۰ هزار میلیارد تومان عدم تحقق داریم.
او همچنین افزود که در نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، درخواست شد که ۲۰ درصد منابع صندوق توسعه ملی از محل فروش نفت به دولت تحویل داده شود تا فقط برای دو موضوع تملک و اشتغال استفاده شود.
به گفته او، این نامه توسط ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور، به آقای خامنهای ارسال شده و علی خامنهای با اختصاص ۱۰ درصد از درآمدهای صندوق توسعه ملی از محل صادرات نفت به بودجه دولت موافقت کرده است.
در بودجه سال جاری همچنین اختصاص ۹ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی پیشبینی شده بود، اما دولت اردیبهشت امسال ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد که با توجه به اختلاف تقریباً ۹ برابری نرخ رسمی ۴۲۰۰ تومانی با نرخ ارز در بازار آزاد، درآمد کلانی برای دولت بوده است.
قالیباف نیز به این موضوع اشاره کرد و گفت «ما علاوه بر بحث یارانه، ۹ میلیارد دلار ارز با همان ارز یارانهای ۴۲۰۰ تومانی در اختیار دولت قرار دادیم. البته که دولت سامانه معاملات الکترونیک (ETS) را هم راه اندازی نکرده است».
نرخ ETS قرار بود جایگزین ارز ۴۲۰۰ تومانی شود و نرخ اولیه هر دلار آمریکا در این سامانه ۲۴ هزار تومان اعلام شده بود، اما بهرغم گذشت بیش از هفت ماه از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خبری از راهاندازی سامانه معاملات الکترونیک نشده است.
اختلاف ارزش ۹ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی با قیمت کنونی دلار در بازار آزاد ایران رقمی چشمگیر و معادل حدود یکپنجم کل بودجه عمومی دولت است.
دولت هنوز گزارشی درباره درآمدهایش از تفاوت نرخ ارز و جهش پیاپی نرخ ارز در بازارهای آزاد نداده است.
از طرفی، صندوق بینالمللی پول طی گزارشی که ۱۰ روز پیش منتشر کرد، پیشبینی کرده بود تراز تجارت خارجی ایران در سال جاری مثبت ۳۵ میلیارد دلار باشد که بیش از سه برابر پارسال است.
دقیقاً مشخص نیست چه میزان از این رقم مربوط به صادرات مستقیم خود دولت، از جمله صادرات نفت و گاز است، اما این رقم با نرخ آزاد بالای ۳۶ هزار تومانی دلار، تقریباً معادل کل بودجه عمومی دولت است.
همچنین، بهرغم وعدههای دولت برای عدم استقراض از نظام بانکی، تازهترین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که میزان بدهی دولتی به بانکها در مرداد امسال نسبت به مرداد پارسال که دولت رئیسی آغاز به کار کرده، با رشد ۱۵.۶ درصدی به ۷۴۷ هزار میلیارد تومان رسیده است.
حجم نقدینگی نیز در همین دوره با رشد ۳۸ درصدی به بالای ۵۴۰۱ هزار میلیارد تومان اوج گرفته است؛ شاخصی که مهمترین عامل تورم است.
