ایران با وجود این که سومین دارنده منابع گاز طبیعی در جهان است به دلیل مصرف بالا و عدم توسعه میادین گازی با بحران شدید گاز در فصل سرما روبه‌رو شده است.
خبرگزاری ایسنا روز سه‌شنبه، ۱۳ دی‌ماه، در گزارشی نوشت: «ایران سومین تولیدکننده گاز طبیعی و در عین حال، چهارمین مصرف‌کننده گاز در جهان است.»
ایسنا به نقل از حسینعلی محمدحسینی، مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران، بر اساس اسناد بالادستی مصوب، افزود: «ایران باید ۸ تا ۱۰ درصد تجارت گاز دنیا یعنی بیش از صد میلیارد مترمکعب از سبد تجارت گاز دنیا را در اختیار داشته باشد، اما این هدف تاکنون میسر نشده است.»
آقای محمدحسینی توضیح داد: «رویکرد وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران، افزایش سهم صادراتی گاز است، به طوری که در پنج ماه نخست امسال در مقایسه با پنج ماه مشابه پارسال، رشد ۱۹ درصدی صادرات گاز را داشته‌ایم، اما واقعیت این است که به دلیل این که اقتصاد ما (به‌ویژه در بخش صنایع) وابسته به گاز شده، از این رو فرصت‌های صادراتی را از دست داده‌ایم.»
بر اساس آماری که ایسنا منتشر کرد: «ایرانی‌ها روزانه معادل بیش از یک میلیارد لیتر سوخت مصرف می‌کنند؛ با در نظر گرفتن جمعیت ۸۰ میلیونی ایران، هر شهروند روزانه ۱۲.۵ لیتر سوخت سرانه مصرف دارد و به عبارتی سهم هر ایرانی در سال ۴.۵ هزار لیتر خواهد بود.»
شدت مصرف انرژی در ایران صد درصد بالاتر از همین آمار در سطح جهانی است.
ایسنا افزود: «این اختلاف در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته‌تر که مصرف انرژی را به‌شدت کاهش داده‌اند چشمگیرتر است، تا آنجا که شدت مصرف انرژی در ایران ۱۵ برابر ژاپن برآورد می‌شود.»
این آمار در حالی منتشر شده است که معمولا در ایران تنها به مشکل مصرف زیاد توسط مردم اشاره می‌شود و کسی از تجهیزات قدیمی، ماشین‌آلات فرسوده و نقص در ساز‌ه‌ها کمتر سخنی می‌گوید.
بیشتر نیروگاه‌های ایران قدیمی هستند، چند صد هزار خودرو و کامیون فرسوده وجود دارد و تکنولوژی خودروهای تولیدی در ایران هم قدیمی و موتور آنها پرمصرف است.
کیفیت سوخت در ایران مناسب نیست و سیستم توزیع هم دچار مشکلات و بازده پایینی است. مواردی که همگی به افزایش تولید در ایران منجر می‌شود.
در این میان مدیران وزارت نفت تکنولوژی پایین تجهیزات را به قیمت گاز مرتبط می‌دانند، نه به مدیریت غلط توسط مدیران حکومتی.
حمیدرضا عراقی، مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران، در این باره گفت: «زمانی که قیمت گاز ارزان باشد طبیعتا کسی به دنبال بخاری با راندمان بالا نمی‌رود، نیروگاهها خود را بهینه نمی‌کنند، صنایع نیز به دنبال راهکارهایی برای صرفه‌جویی سوخت نمی‌روند که منجر به کاهش قیمت‌ها شود، چرا که قیمت سوخت در هزینه‌های صنایع بزرگ همچون، فولاد، پتروشیمی و نیروگاهها تاثیر چندانی ندارد، بنابراین اگر قیمت بر اساس برنامه پنجم تغییر می‌کرد تکنولوژی نیز به این عرصه راه پیدا می‌کرد.»
وی توضیح داد: «بهینه سازی انرژی مستلزم قیمت، تکنولوژی و فرهنگ است، در همه جای دنیا انرژی قیمتی دارد که مردم نسبت به آن حساس هستند، در ایران قیمت افزایش نیافت، تکنولوژی وارد نشد، فرهنگ مصرف نیز شکل نگرفت و اکنون شاهد شرایط موجود هستیم. در شرایط فعلی، می‌توان گفت نیروگاهها ۵۰ درصد با سوخت دوم فعال باشند و یا صنعت سیمان محدودتر شود و یا پتروشیمی‌ها در زمستان کمتر مصرف کنند اما اگر این سیاست به همین روال ادامه پیدا کند، این مشکل را مانند آب زاینده‌رود هیچ کس نمی تواند حل کند. »
هم اکنون شرایط تهران و برخی شهر‌‌های ایران در بدترین وضعیت آلودگی هوا قرار دارد. دلیل اصلی این اتفاق از نظر برخی کارشناسان استفاده از مازوت به جای گاز در نیروگاهها و کاهش شدید کیفیت بنزین عنوان شده است.
ایران با وجود آن که یکی از بزرگ‌ترین منابع گازی جهان را داراست، به دلیل توسعه نیافتن پارس جنوبی در چند سال اخیر و قدیمی شدن تجهیزات نیروگاهی در زمستان جاری با بحران گاز روبه‌رو شده است.
