سپیده کاشانی، یکی از زندانیان پرونده فعالان محیط زیست که از پنج سال پیش در اوین زندانی است، در نامه‌ای جزئیاتی از شکنجه‌ها و دیگر موارد متعدد پایمال شدن حقوق زندانیان این زندان را شرح داده است.
خانم کاشانی از جمله نوشته است که بازجوی او، «ویدئوی جسد» کاووس سید امامی، یکی دیگر از بازداشتی‌های این پرونده را برای شکنجه به او نشان داده و هومن جوکار، همسر وی و متهم دیگر این پرونده، برای شکنجه به پای چوبه دار ساختگی برده شده است.
او در این نامه که به طور اختصاصی به دست بی‌بی‌سی فارسی رسیده و پس از تحمل پنج سال حبس نوشته شده، تاکید می‌کند که تا حال «زبان در کام» کشیده، اما امروز «برای کشورم، برای زنان هموطنم» این نامه را می‌نویسم.
وی افزوده که در پی «خدعه و نیرنگ» و پس از ۲۵ سال کار و فعالیت محیط زیستی از سوی «افراد اطلاعات سپاه»، به طرزی «وحشیانه» بازداشت شده است.
پیشتر هم در بهمن‌ماه سال ۹۸ وکیل این فعال محیط زیست زندانی خبر داده بود که موارد «شکنجه و آزار جنسی» که نیلوفر بیانی در نامه‌های خود مطرح کرده، درباره موکلش نیز رخ داده است.
نیلوفر بیانی، دیگر بازداشتی پرونده مدافعان محیط زیست، در چند نامه به مقام‌های مختلف در جمهوری اسلامی، از «شدیدترین شکنجه‌های روحی و روانی، تهدید به شکنجه فیزیکی و تهدیدهای جنسی» در جریان دست‌کم «۱۲۰۰ ساعت» بازجویی خود به دست بازجویان سازمان اطلاعات سپاه پاسداران خبر داده است.
سپیده کاشانی هم در نامه خود نوشته در اتاقی که «در و دیوار آن خونی بود»، مورد «بازجویی‌های طولانی و همراه با داد و بیداد و فحاشی، هتک حرمت، دروغ، تهدید، تهمت و تفتیش عقاید» قرار گرفته است.
او می‌گوید: «بازجو اصرار داشت که من کلیمی – بهایی مخفی هستم. ساعت‌ها ایستاده بازجویی می‌شدم. حتی اجازه نداشتم سرم را به دیوار تکیه بدهم... بازجو می‌گفت شاید شما را نزنیم اما به پسرها رحم نمی‌کنیم. تصور آن حد از خشونت که می‌توانستند در مورد هومن و بقیه عزیزانم اعمال کنند، کشنده بود.»
خانم کاشانی در نامه خود افزوده که بازجو «فقط اخبار بد و دروغین می‌داد که پدرم سکته کرده و در بیمارستان است و خواهرم که مبتلا به (بیماری) ام اس است، دچار حمله شدید شده و نمی‌تواند راه برود..».
بازجو «حکم بازداشت تنها خواهر» و «عکس او را هنگام بازجویی» شدن به سپیده نشان داده بود.
به نوشته خانم کاشانی، فرد بازجو خودش گفته بود که آخوند است.
به نوشته این زندانی، زمانی که او «به بازجو می‌گفت بالاخره دادگاهی هست، قاضی هست، حقانیت ما ثابت می‌شود، او می‌گفت توی دهن قاضی می‌زنم که حکمی غیر از حکم (نوشته شده از سوی) من را قرائت کند. قاضی کیه؟ اونم آدم خودمونه».
خانم کاشانی افزوده است: قاضی آدم آنها بود، «حکمی را قرائت کرد که بازجو خواسته بود، دفاعی در کار نبود، دادگاه نمایشی و کیفرخواست ساختگی...».
سپیده کاشانی، هومن جوکار، امیرحسین خالقی، طاهر قدیریان، نیلوفر بیانی، مراد طاهباز، عبدالرضا کوهپایه و پروفسور کاووس سیدامامی، از فعالان محیط زیست و از جمله همکاران موسسه «حیات وحش پارسیان» بودند که در زمستان سال ۱۳۹۶ بازداشت شدند. کاووس سیدامامی که تابعیت کانادا را هم داشت، چند روز پس از بازداشت، به طرزی مشکوک در زندان اوین جان داد.
پس از آن رویداد، کاوه مدنی، کارشناس سرشناس حوزه آب و معاون وقت سازمان محیط زیست ایران، که ابتدا بازداشت شده بود، در جریان یک ماموریت خارجی، استعفای خود را به عیسی کلانتری، رئیس وقت سازمان فرستاد و دیگر به ایران بازنگشت.
وزارت اطلاعات ایران پس از مدت‌ها از بازداشت این افراد، گفته بود که هیچ دلیلی در دست نیست که فعالیت آنها جاسوسی باشد.
دادستانی تهران اما بازداشت‌شدگان را به «جاسوسی» متهم و محاکمه کرد. بر اساس مجموعه‌ای از گزارش‌های رسانه‌های ایران، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در زمان ریاست حسین طائب، بر «جاسوس» بودن این افراد اصرار داشت.
سپیده کاشانی به شش سال حبس محکوم شد. هومن جوکار، رئیس پروژه بین‌المللی حفاظت از یوز ایرانی و از اعضای هیئت موسسه «میراث پارسیان» در دادگاه از اتهام «افساد فی‌الارض» تبرئه شد اما به «جاسوسی برای موساد و سی‌آی‌ای» به هشت سال زندان محکوم شد.
مراد طاهباز، متهم دیگر پرونده زندانیان محیط زیستی نیز که زاده لندن است و تابعیت سه گانه ایرانی- بریتانیایی و آمریکایی را دارد، به اتهام «همکاری با دولت متخاصم آمریکا» به ده سال حبس محکوم شد.
خانواده آقای طاهباز در ماه‌های گذشته از دولت‌های آمریکا و بریتانیا به دلیل فراموش کردن قول خود در انجام کوشش برای آزادی این شهروند خود شدیدا انتقاد کرده‌اند.
خانواده انتظار داشت که مراد طاهباز سال گذشته در زمانی که نازنین زاغری- رتکلیف و انوشه آشوری، زندانیان دوتابعیتی دیگر ایرانی- بریتانیایی از اوین آزاد شده و به بریتانیا بازگشتند، آزادشود، اما او همچنان در زندان اوین است.
