با نزدیک‌شدن به یک‌سالگی جنگ روسیه علیه اوکراین، گزارش‌ها از تدارک حملهٔ گستردهٔ جدید نیروهای روس حکایت دارد. ادارهٔ اطلاعات ارتش اوکراین هشدار داد روسیه منتظر بسته‌ای دیگر از پهپادهای انتحاری ساخت ایران است. همزمان با حمایت تهران از جنگ کرملین در اوکراین، کی‌یف از اسرائیل خواسته از بی‌طرفی انصراف دهد.
تشدید درگیری‌ها به مناسبت آغاز جنگ
همان‌گونه که در آستانهٔ تهاجم نظامی گستردهٔ روسیه در یک سال پیش، مقامات اطلاعاتی تلاش کرده بودند طرح کرملین را برهم زنند، با فرا رسیدن اولین سالگرد آغاز این جنگ، گزارش‌های متعدد از پافشاری رئیس‌جمهور روسیه بر ضرورت پیشروی جدید و حتی تصرف کی‌یف حکایت دارد.
ایگور گیرکین افسر پیشین اف‌اس‌ب که هشت سال و نیم پیش نقش کلیدی در راه‌اندازی جنگ روسیه در شرق اوکراین برعهده داشت و ضمن طرفداری از جنگ کنونی، از رویکرد نظامیان روس شدیداً انتقاد می‌کنند و معتقد است که اگر ارتش روسیه بار دیگر برای تهاجم گسترده اقدام کند، شکست سنگین‌تری از حمله به کی‌یف در یک سال پیش خواهد خورد.
هفتهٔ گذشته چند رسانه‌ٔ مخالفان کرملین به نقل از منابع نزدیک به وزارت دفاع و ستادکل نیروهای مسلح روسیه گزارش دادند از دید مقامات ارشد نظامی، حملهٔ گستردهٔ مجدد به اوکراین مصداق خودکشی است و از این‌که ولادیمیر پوتین معتقد است تلفات سنگین و این‌که «ده‌ها هزار نفر از چرخ گوشت رد خواهند شد» نباید مانع تحقق اهدافش شود، «وحشت‌زده» شده‌اند.
به گزارش «نوایا گازتا»، کرملین قصد دارد پیش از این‌که اوکراین تسلیحات سنگین غربی دریافت کند، ضربهٔ شدید جدیدی بزند: «پوتین علاقه‌مند است میان شهروندان روس حس موفقیت و پیروزی را تحریک کند و فرماندهان نظامی می‌خواهند نزد رئيس‌جمهور اهمیت خود را به رخ بکشند».
در حالی‌که برای چندین نسل در روسیه «عدم‌تکرار جنگ» بزرگ‌ترین آرزو بود، امروز نمایندگان حکومت شعار می‌دهند «جنگ یعنی دوست، جنگ یعنی عشق، جنگ یعنی آینده».
از گزارش‌ها برمی‌آید در آستانهٔ نخستین سالگرد آغاز جنگ علیه اوکراین و احتمالاً همزمان با حملهٔ گستردهٔ جدید نیروهای روس ولادیمیر پوتین سرانجام در پارلمان روسیه سخنرانی خواهد کرد؛ سال گذشته سخنرانی سالانهٔ وی برگزار نشد.
ظاهراً مهم‌ترین پیام وی خطاب به شهروندان روس این است که «جای نگرانی نیست: روسیه از تسلیحاتی برخوردار است که از آنها دفاع خواهد کرد». منابع آگاه می‌گویند «جهان چندقطبی و سیاست ضدامپرئالیستی روسیه»، «موفقیت در مقابله با تحریم‌ها» و «حمایت بی‌چون و چرای جامعهٔ روسیه از عملیات نظامی علیه اوکراین» - به‌رغم این‌که ادعاها بی‌اساس است – از دیگر نکات مورد توجه رئيس‌جمهور روسیه خواهد بود.
مطابق نظرسنجی اخیر، ۵۳ شهروند روس در اضطراب به سر می‌برند؛ ۴۱ درصد احساس آرامش می‌کنند.
«ایران - روسیه» در مقابل « اسرائیل - اوکراین»
حملهٔ پهپادی به تاسیسات نظامی اصفهان در اوایل هفتهٔ گذشته واکنش‌های متعددی در روسیه و اوکراین در پی داشت؛ مقامات رسمی روس این حمله را محکوم کرده‌اند و در اوکراین که به گفتهٔ وزیر خارجهٔ این کشور «به دلیل حمایت تسلیحاتی ایران از روسیه در جنگ اوکراین در یک قدمی قطع روابط دیپلماتیک با این کشور است» از این حمله استقبال شده است.
در حالی که در هفتهٔ جاری دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به مسکو رفته و همزمان قرار است وزیر خارجهٔ اسرائیل به کی‌یف سفر کند، گزارش‌ها از عملیاتی شدن طرح احداث کارخانهٔ ساخت پهپادهای ایرانی در روسیه حکایت دارد. اسرائیل همکاری تسلیحاتی روسیه و ایران را خلاف منافع خود می‌داند و اوکراین از اسرائیل خواسته همچون سایر متحدان آمریکا صراحتاً جنگ روسیه را محکوم و برای تحویل سیستم‌های پدافند هوایی به کی‌یف اقدام کند.
به گزارش کامرسانت، برخلاف ترکیه که ضمن کمک‌های همه‌جانبه از جمله ارسال سلاح به اوکراین، روابط خود را با روسیه نیز گسترش داده، موضع اسرائیل به گونه‌ای است که هم در کی‌یف سؤال‌هایی برانگیخته و هم موجب نارضایتی مسکو بوده. از دید برخی صاحب‌نظران روس، اسرائیل احتمالاً ضمن حملات به مواضع ایران اهداف خود را دنبال خواهد کرد اما این حملات را به عنوان حمایت از اوکراین جا خواهد زد.
در این شرایط تأکید شده مسکو باید تعادل ظریفی که در سال‌های گذشته در روابط خود با ایران و اسرائیل ایجاد کرده بود را حفظ کند. اما از دید صاحب‌نظران، وابستگی روسیه به تسلیحات و تجهیزات نظامی ایران که از معدود حامیان روسیه در جنگ علیه اوکراین است، حفظ این تعادل عملاً غیرممکن است.
الگ نیکولنکو سخنگوی وزارت خارجهٔ اوکراین در صفحهٔ فیسبوک خود نوشت نمی‌دانیم دلیل حمله به تأسیسات نظامی اصفهان چیست اما بارها به ایران هشدار داده‌ایم پیامدهای مخرب حمایت از روسیه در جنگ علیه اوکراین به مراتب بیشتر از مزایای همکاری با مسکو خواهد بود: «ضرب‌المثل ایرانی می‌گوید زدی ضربتی، ضربتی نوش کن».
«آیت‌اللهی برای جهان روس»
بیش از ده سال پیش لئو پونوماریف از مدافعین سرشناس حقوق بشر روسیه هشدار داد «روسیه به ایرانی ارتدوکس تبدیل می‌شود». از آن پس، نه تنها حکومت روسیه از بسیاری از مقررات سیاسی-عقیدتی و آمیزه‌ای از دین و سیاست در ایران تقلید کرده بلکه رهبران کلیسای ارتدوکس نیز از مبانی جمهوری اسلامی الهام گرفته‌اند.
به تازگی سراسقف کریل رهبر مسیحیان ارتدوکس روسیه ابراز اطمینان کرد این مذهب با اسلام بسیار بیشتر شباهت دارد تا با مسیحیت جهان غرب. پاتریارک کریل که اخیراً رسانه‌های سوئیسی جزئیات بسیاری دربارهٔ پیشینهٔ وی به عنوان مامور ک‌گ‌ب و علاقه به زندگی مرفه منتشر کرده‌اند، می‌گوید کلیسای ارتدوکس روسیه و ایران یک دشمن مشترک دارند: «مال‌اندوزی و لذت‌های جنسی»؛ دو کشور در چارچوب کمیسیون «اسلام-ارتدوکس» اقداماتی برای مقابله با «بی‌دینی جهان مدرن و دفاع از ارزش‌های معنوی» هماهنگ می‌کنند.
کریل حامی سرسخت ولادیمیر پوتین و جنگ کرملین علیه اوکراین است و تحت رهبری وی بسیاری از فعالین مذهبی تلاش‌های پاپ کاتولیک‌ها برای دستیابی به صلح در اوکراین را «همدستی با نازیسم، همجنس‌گرایی و خلاف منافع مسیحیان و مسلمانان روسیه» دانسته‌اند.
به عقیده صاحب‌نظران، با تأکید بر «هویت شرقی جامعهٔ روسیه که به جهان اسلام نزدیک است و از بی‌دینی غرب به ظاهر مسیحی فاصله گرفته» صفحهٔ نوینی در تاریخ کلیسای ارتدوکس روسیه گشوده شده است.
آندره کوردوچکین کشیش کلیسای ارتدوکس در مادرید به «نوایا گازتا – اروپا» گفت: «روسیهٔ آرمانی بر ارزش‌های سنتی تکیه زده و مانند ایران اسلامی‌ست که در آن، رهبر نه تنها سیاستمدار بلکه آیت‌الله است که به مفاهیم روحانی اشرف دارد و کلیسا رسالت وی را ترویج می‌کند. به همین دلیل سراسقف کریل می‌گوید دین ارتدوکس همسو با اسلام به‌ویژه اسلام شیعه است، شهادت را از ارکان مهم دانسته و معتقد است: ما مانند شهدا به بهشت می‌رویم و دشمنان ما مثل سگ می‌میرند.»
پلیس سوئیس اسنادی را علنی کرده که تأیید می‌کند فردی که امروز رهبر معنوی کلیسای ارتدوکس روسیه است سال‌ها مأمور ک‌گ‌ب بوده است.
