بر اساس گزارش «محرمانه» وزارت نفت که نسخهای از آن به دست رادیوفردا رسیده، ناترازیِ بنزین در ایران از تابستان سال گذشته خورشیدی آغاز شده و تا آغاز بهمنماه دولت مجبور به سرازیرکردن یکسوم از ذخایر استراتژیک بنزین کشور به بازار شده است.
بر اساس این گزارش، در ۱۰ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ متوسط مصرف بنزین کشور روزانه حدود ۱۰۳ میلیون لیتربوده، اما در خود دیماه این رقم به نزدیک ۱۰۶ میلیون لیتر رسیده است.
در مجموع طی ۱۰ ماه ابتدایی سال گذشته خورشیدی، مصرف بنزین کشور نسبت به دور مشابه سال ۱۴۰۰ حدود ۱۹ درصد افزایش یافته است.
با توجه به ناترازی بنزین (بالاتربودن مصرف بهنسبت تولید)، دولت برای تأمین بازار مجبور شده علاوه بر مخلوط کردن مواد تولید پتروشیمیها به بنزین پایه (تولید پالایشگاهها)، حدود ۴۴۰ میلیون لیتر از ذخایر استراتژیک بنزین خود را هم وارد بازار کند که معادل یکسوم از کل ذخایر استراژیک بنزین کشور است.
ذخایر استراتژیک بنزین ایران پیشتر میتوانست برای روز مبادا و در صورت از کار افتادن تمام پالایشگاهها تا بیش از دو هفته بنزین کشور را تأمین کند، اما اکنون حتی به زحمت کفاف ۱۰ روز بنزین مصرفی کشور را میدهد.
ناترازی بنزین با مصرف روزانه ۱۰۳ میلیون لیتر در ۱۰ ماه ابتدایی پارسال در شرایطی است که در نوروز امسال مصرف روزانه بنزین به ۱۴۴ میلیون لیتر در روز رسید و رکورد تاریخی زد.
علت اصلی ناترازی گسترده بنزین ورود بیش از یک میلیون خودرو تولید داخل با راندمان پایین و مصرف بالای سوخت به بازار است.
خبرگزاری ایرنا شش فروردین امسال گزارش داد که خودروسازان دولتی و خصوصی داخلی در ۱۲ ماه سال ۱۴۰۱ تعداد یک میلیون و ۳۴۷ هزار و ۳۹۴ دستگاه انواع خودرو تولید کردهاند که نسبت به دور مشابه سال ۱۴۰۰ حدود ۳۹ درصد رشد نشان میدهد.
بهرغم چنین رشدی در تولید خودروهای با راندمان پایین و مصرف بالای سوخت، ایران طی بیش از دو سال گذشته تولید بنزین خود را نتوانسته همپای رشد مصرف بنزین افزایش دهد و با ناترازی گستردهٔ سوخت مواجه شده است.
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران ایران، شش فروردین از افزایش مصرف بنزین در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ خبر داد و گفت که این افزایش مصرف در صد سال اخیر بیسابقه بوده است.
بهگفتهٔ اوٰ افزایش مصرف بنزین در این روزها موجب شد ایران در بین کشورهای جهان رتبهٔ هفتم را بهلحاظ مصرف روزانهٔ بنزین ثبت کند.
عدم توسعهٔ پالایشگاههای جدید، فرسودهبودن خودروها و در نتیجه پرمصرف بودنشان همراه با ورود سالانه یک میلیون دستگاه خودرو ساخت داخل به بازار مهمترین عوامل ناترازی روزافزون بنزین در کشور است.