در حالی که اقدامات علیه زنان و دختران ایران در راستای اعمال حجاب اجباری همچنان ادامه دارد، اظهارات ضدونقیضی درباره آنچه «آتشبهاختیاری» در این زمینه خوانده شده، مطرح شده است.
رسانههای ایران روز دوشنبه ۱۴ فروردین نامه بیش از صد و چهل «مادر و خواهر شهید» را منتشر کردهاند که در آن از همه حامیان حجاب اجباری خواسته شده برای اعمال حجاب اجباری علیه زنان و دختران «آتشبهاختیار» عمل کنند.
«آتشبهاختیار» اصطلاحی است که علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در دفاع از اقدامات خودسرانه هوادارانش، به ویژه بسیجیها و لباس شخصیها، به کار برد و به آنها اجازه داد که خارج از معیار و ضوابط قانونی عمل کنند.
این فراخوان در حالی منتشر شده که سه روز پیشتر، مدیر حوزه علمیه استان تهران در مورد چنین روندی هشدار داده بود.
محمدهادی رحیمی صادق روز ۱۱ فروردین در یک سخنرانی از افراد معروف به «آتشبهاختیار» با عنوان «مردم متدین» نام برد و هشدار داد: «صبر مردم متدین ما به پایان خواهد رسید و ممکن است خودشان دست به اقداماتی بزنند، آن وقت جامعه دچار نابسامانی و هرج و مرج خواهد شد.»
در همین حال در ویدئویی که به تازگی در رسانههای داخلی و شبکههای اجتماعی منتشر شده، شماری از معترضان به آزادی پوشش در رامسر، استاندار مازندران را تهدید میکنند که اگر در برخورد با «بیحجابی» نمیتواند کاری کند، آنها به صورت «آتشبهاختیار» وارد عمل خواهند شد.
با این که در بیش از چهار دهه گذشته، جمهوری اسلامی انواع محدودیتها را علیه زنان اعمال کرده، هنوز گروههای تندرو و افراطی در ایران معتقدند که حکومت آن طور که باید قوانین اسلامی را در مورد زنان اجرا نکرده است.
اما همزمان با این درخواستها برای اقدامات خودسرانه علیه زنان، برخی نیروها از جمله نیروی انتظامی نگرانی خود را از افزایش تنش در جامعه در نتیجه این اقدامات خودسرانه ابزار کردهاند.
رسانههای ایران گزارش میدهند که معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس از «مردمان دیندار» خواسته «در این موقعیتِ حساس با دقت و مراقبت اقدام به فریضه امر به معروف و نهی از منکر» کنند.
حساب اینستاگرامی سخنگوی فراجا و همچنین خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران هم ویدئویی قدیمی از علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی را بازنشر کردهاند که در آن میگوید: «عدهای جوان در خیابان به بدحجابها حمله میکردند. امام گفتند بروید اینها که حمله کردند را بگیرید، بزنید و زندانی کنید. بنده هم موافق این کارها نیستم، که باعث بشود بگویند اینها منطق ندارند و اهل حمله و جنجالاند».
این موضعگیری نیروی انتظامی در حالی است که سه روز پیش، ویدئویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که یک لباس شخصی «آمر به معروف» را در حال حمله با «سطل ماست» به دو زن بدون حجاب اجباری در شاندیز در استان خراسان رضوی نشان میداد.
این اقدام خشونتآمیز علاوه بر واکنش گسترده کاربران شبکههای اجتماعی، از سوی برخی چهرهها و نهادهای حکومتی نیز مورد انتقاد قرار گرفت.
از جمله مهدی رضایی، دبیر ستاد امر به معروف در خراسان رضوی در واکنش به این خبر و با استناد به قانون اساسی جمهوری اسلامی اعلام کرده است که «آمرین به معروف» تنها در «مرتبه زبانی» میتوانند اقدام کنند و «حوزه عملی، وظیفه حاکمیت است.»
غلامحسین کرباسچی، شهردار پیشین تهران نیز با اشاره به این حمله در توئیتی نوشت: «وقتی در كشور كسانی باشند كه از ماست استفاده صلحآمیز نكنند، چطور میشود دنیا اطمینان حاصل كند كه از امكانات حساس دیگر استفاده صلحآمیز بشود».
دادستانی شهرستان طرقبه بعدا اعلام کرد که این دو زن و مرد حملهکننده به آنان حکم جلب گرفتهاند.
به نظر میرسد، برخی نیروها در درون جمهوری اسلامی به ویژه نیروی انتظامی نگران جرقهای برای موج دیگری از اعتراضات سراسری در ایران هستند.
پیشتر محسن میردامادی فعال اصلاحطلب به حکومت جمهوری اسلامی هشدار داده است: «چنانچه یکبار دیگر، اتفاق مشابه فوت مهسا امینی رخ دهد، همچنان این پتانسیل پنهان در جامعه وجود دارد که دوباره بهپا خیزد و منشأ اعتراضات گسترده شود».