بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به رهبران عربستان سعودی درباره آن‌چه مخاطرات ازسرگیری روابط با ایران دانسته است، هشدار داد و همزمان از ایالات متحده خواست که نقش فعال‌تری در منطقه خاورمیانه ایفا کند.
آقای نتانیاهو روز چهارشنبه ۳۰ فروردین در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌بی‌سی گفت: «همه شرکای ایران خودشان را بدبخت کرده‌اند. شما به لبنان نگاه کنید، به یمن نگاه کنید، به سوریه نگاه کنید، به عراق نگاه کنید. ۹۵ درصد مشکلات در خاورمیانه ناشی از ایران است.»
توافق تاریخی میان ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک که با میانجی‌گری چین به دست آمد در حکم ضربه‌ای به کارزار دیپلماتیک نتانیاهو برای منزوی کردن تهران به شمار می‌آید. این رخداد دورنمای اسرائیل برای عادی‌سازی روابط با ریاض را که یکی از ثروتمندترین و پرنفوذترین کشورهای عربی و حامی تاریخی فلسطینی‌هاست، تیره و تار ساخت.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران که خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی آن را بازتاب داده است، روابط دو کشور اکنون به نقطه‌ای رسیده که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، از ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه سعودی، برای سفر به تهران دعوت کرده است.
نتانیاهو درباره این توافق گفت: «من فکر می‌کنم که احتمالاً بیشتر به خاطر تمایل [ریاض] به تنش‌زدایی یا حتی توقف جنگ طولانی‌مدت در یمن بوده باشد. به نظرم رهبری عربستان سعودی هیچ توهمی دراین‌باره ندارد که دشمنانشان چه کسانی هستند و دوستانشان چه کسانی.»
توافق میان ایران و عربستان سعودی همچنین یک دستاورد مهم برای چین محسوب می‌شود، متحد کلیدی ایران و شریک تجاری عربستان سعودی که به‌طور فزاینده‌ای تلاش می‌کند نقش یک میانجی دیپلماتیک در سیاست جهانی را ایفا کند و رهبران اروپایی نیز از آن خواسته‌اند تا از نفوذ خود بر روسیه برای کمک به پایان دادن جنگ در اوکراین استفاده کند. طرح صلح ۱۲ ماده‌ای پکن برای اوکراین که در سالگرد یک سالگی این جنگ ارائه شد، هنوز مورد توجه قرار نگرفته است.
نتانیاهو از ابتکارات احتمالی چین برای پایان دادن به منازعه میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها ابراز بی‌اطلاعی کرد. وی اظهار داشت: «من از هر گونه پیشنهادی از این دست بی‌خبرم. ببینید، ما به چین احترام می‌گذاریم و با چین معاملات زیادی داریم. اما در عین حال می‌دانیم که با ایالات متحده به عنوان یک دوست ارزشمند اتحاد داریم.»
ایالات متحده مدت‌هاست که در جهت عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی تلاش می‌کند، اما ریاض به دنبال راه‌حلی برای تشکیل دولت فلسطینی است. یک روز پیش از اعلام توافق میان ایران و عربستان سعودی، روزنامه‌های نیویورک‌تایمز و وال‌استریت جورنال گزارش داده بودند که ریاض از ایالات متحده خواسته است تا در ازای توافق با اسرائیل، به این کشور تضمین امنیتی بدهد و همچنین به پیشرفت برنامه هسته‌ای غیرنظامی آن کمک کند.
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده روز ۱۰ مارس در پاسخ به سوالی درباره تأثیر از سرگیری روابط عربستان سعودی و ایران بر اسرائیل گفت: «هرچه روابط بین اسرائیل و همسایگان عرب آن بهتر باشد، برای همه بهتر است.»
کارین ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید، نیز در همان روز تاکید کرد که تنش‌زدایی و دیپلماسی در خاورمیانه «ستون‌های اصلی» سیاست بایدن است، همان‌طور که تابستان گذشته نیز در نخستین سفر خود به منطقه بر آن تاکید کرده بود. آقای بایدن در جریان آن سفر از اسرائیل و عربستان سعودی بازدید کرد و امیدوار بود که روابط واشینگتن با ریاض را که پس از قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار مخالف حکومت سعودی، تیره شده بود، احیا کند.
آقای نتانیاهو گفت: «من فکر می‌کنم که نه تنها اسرائیل، بلکه از بسیاری جهات اغلب کشورهای خاورمیانه از فعالیت آمریکا استقبال کنند و خواستار مشارکت بیشتر آمریکا در خاورمیانه باشند.»
وی افزود: «من فکر می کنم بسیار مهم است که ایالات متحده در مورد تعهد خود در خاورمیانه بسیار شفاف باشد.»
با استفاده از گزارش سی‌ان‌بی‌سی؛ س.ن/ک.ر
