سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی میگوید تضمینهای لازم برای اجرای تفاهم «تبادل زندانیان» میان ایران و آمریکا «دریافت شده» و «این روند در چارچوب خودش پیش میرود».
ناصر کنعانی در نشست خبری روز دوشنبه خود، بدون ارائه جزئیات بیشتر اشاره کرد که «روند قضایی در مورد زندانیان مورد درخواست طرف مقابل انجام شده و این موضوع در چارچوب تفاهم انجام شده و روند قضایی پیش خواهد رفت».
جمهوری اسلامی هفته گذشته پنج آمریکایی را که در سالهای اخیر عمدتاً به اتهام همکاری با دولت متخاصم در زندانهای ایران گرفتار بودند، از زندان به حبس خانگی منتقل کرد تا نخستین گام در اجرای توافق دو کشور برای رهایی اتباع آمریکایی گرفتار در ایران در قبال آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی برداشته شود.
این پنج آمریکایی که دستکم سه تن از آنها که نام و مشخصات آنها رسانهای شده دوتابعیتی هستند، اکنون در حبس خانگی به سرمیبرند تا روند انتقال طلب معوق ایران از کره جنوبی با انتقال پولی به مبلغ شش میلیارد دلار به بانکهای مرتبط با ایران در قطر تکمیل شود.
در این زمینه سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه گفت که این تفاهم حاصل «یک دوره مذاکرات طولانی»، با نقشآفرینی دوستان منطقهای از جمله دولت قطر بود.
او اضافه کرد: «برای ما دو نکته حائز اهمیت بود از جمله اینکه شهروندان ایرانی که به اتهامات بیاساس و واهی دولت آمریکا زندانی شده بودند ، آزاد شوند و بخشی از داراییهای مسدود شده ایران که تحت فشار غیرقانونی دولت آمریکا بلوکه شده بود رفع انسداد شود».
در قالب تفاهم دو کشور، قرار است مراد طاهباز، عماد شرقی و سیامک نمازی، به همراه دو زندانی دیگر که هویت آنها به دلایل شخصی اعلام نشده، آزاد شوند. هر سه نام اعلام شده دوتابعیتی هستند و آقای طاهباز علاوه بر تابعیت ایرانی-آمریکایی، تابعیت بریتانیایی هم دارد.
اما تا کنون جزئیاتی در مورد شمار «زندانیان ایرانی» در آمریکا که قرار است در چارچوب تفاهم اخیر با این پنج تن مبادله شوند، اعلام نشده است.
در عین حال در مورد مبلغ پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی هم تفاوتهایی با گزارشهای پیشین دیده میشود، چرا که ایران برای چند سال از طلب هفت میلیارد دلاری خود از کره جنوبی سخن میگفت اما اکنون اعلام شده که قرار است کره جنوبی شش میلیارد دلار به ایران بازگرداند. این تغییر ممکن است به دلیل افت ارزش وون کره جنوبی در برابر دلار باشد.
در این زمینه رئیس بانک مرکزی ایران «اتلاف» بخشی از این منابع ارزی بلوکهشده را تأیید کرده است.
آزادی پنج زندانی آمریکایی در برابر آزادسازی پولهای بلوکهشده ایران در کره جنوبی، با انتقادهای سختی در میان جمهوریخواهان آمریکا روبهرو شده، و از جمله مایک پومپئو، وزیر خارجه پیشین آمریکا گفته است که ایران «نباید از گروگان گرفتن آمریکاییها نفعی ببرد».
با این حال مقامهای کنونی آمریکا تأکید کردهاند که ایران در دسترسی به پول آزادشده محدودیتهایی خواهد داشت و این پول تنها صرف اقلام بشردوستانه خواهد شد. همچنین وزیر خارجه آمریکا تأکید کرده که بابت آزادی زندانیان آمریکایی، تحریمها علیه ایران کاهش نخواهد یافت.