نشست تازه سران گروه ۲۰ در حالی، از روز شنبه ۹ سپتامبر برابر با ۱۸ شهریور در هند آغاز میشود که رهبران چین و روسیه در این اجلاس غایب هستند.
ولادمیر پوتین که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین کمتر در مجامع بینالمللی حضور داشته این بار هم سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه این کشور را به جای خود به دهلی فرستاده است.
علاوه بر پوتین، این نشست یک غایب به مراتب مهمتر هم دارد؛ چرا که شی جین پینگ، رئيسجمهور چین هم در این اجلاس دو روزه حضور نخواهد داشت و لی چیانگ، نخستوزیر این کشور به نمایندگی از چین در کنار رهبران کشورهای جهان حاضر خواهد بود.
شی جین پینگ به جای حضور در نشست گروه ۲۰، میزبان رهبران ونزوئلا و زامبیا خواهد بود. وزارت امور خارجه چین در بیانیههای جداگانهای اعلام کرده که هاکاینده هیچیلما، رئيسجمهور زامبیا از ۱۰ تا ۱۶ سپتامبر به چین سفر خواهد کرد و نیکلاس مادورو هم روز جمعه ۸ سپتامبر برای یک سفر هفت روزه وارد چین میشود.
جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده غیبت آقای شی را «مأیوسکننده» خوانده، اما در عین حال تأکید کرده که هنوز امکان ملاقات میان این دو رهبر وجود دارد. شی و بایدن احتمالاً در نشست «همکاریهای اقتصادی آسیا- اقیانوس آرام» یا همان APEC که قرار است در ماه نوامبر در سان فرانسیسکو برگزار شوند، با یکدیگر ملاقات خواهند کرد.
گروه ۲۰ که متشکل از ۱۹ کشور از نقاط مختلف جهان به همراه اتحادیه اروپاست، از سال ۱۹۹۹ کار خود را آغاز کرده است. این گروه دبیرخانه و مقر دائمی ندارد، و هر سال ریاست آن به صورت دورهای میچرخد و نشستهای سالانه در کشوری که ریاست دورهای را برعهده گرفته برگزار میشود.
در حال حاضر هند ریاست دورهای این گروه را برعهده دارد و در سال جاری میلادی، میزبان چندین نشست وزرای کشورهای گروه ۲۰ بوده است.
هرچند رهبر چین در این اجلاس حضور ندارد، اما مقامهای این کشور تأکید کردهاند که بر نقش گروه ۲۰ در زمینه «همکاریهای اقتصادی بینالمللی» باور دارند. پکن دلیل مشخصی در خصوص غیبت رهبر خود اعلام نکرده اما برخی از تحلیلگران اختلافات میان چین و هند را از جمله دلایل این تصمیم برشمردهاند.
پکن و دهلی بر سر مسائل مرزی مربوط به منطقه هیمالیا با یکدیگر اختلافاتی دارند که ریشه آن به دههها قبل باز میگردد با وجود گفتوگوهای فراوانی که در طی دهههای اخیر میان دو طرف برگزار شده، همچنان این مناقشات بر جای خود باقی است.
نشست دهلی در حالی برگزار میشود که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، واگراییها در این مجموعه افزایش یافته و اختلافات میان اعضا شدت پیدا کرده است.
در اجلاس وزرای خارجه گروه ۲۰ که اسفند ماه سال گذشته در هند برگزار شد، تلاش کشورها برای رسیدن به یک بیانیه مشترک بینتیجه به پایان رسید. ضمن اینکه از زمان حمله نظامی روسیه به اوکراین، تمام نشستهای گروه ۲۰، بدون صدور بیانیه مشترک پایانی به کار خود خاتمه داده است.
لاوروف پیش از این تهدید کرده بود در صورتی که مواضع روسیه در مناقشه اوکراین در نظر گرفته نشود، مسکو بیانیه پایانی را امضا نخواهد کرد.
این در حالی است که تقریباً اکثر کشورهای عضو گروه ۲۰ حمله نظامی روسیه به اوکراین را محکوم کرده و از این کشور خواستهاند به این جنگ پایان دهد. در چنین شرایطی احتمالاً میتوان انتظار داشت که باز هم اجلاس سران گروه ۲۰ بدون بیانیه پایانی به کار خود خاتمه دهد.