رئیسجمهور اسلامی ایران میگوید دولت او در مورد شش میلیارد دلار پول مسدود شده که قرار است در جریان مبادله زندانیان با آمریکا آزاد شود تصمیم گیری خواهد کرد و این پول «هر جا که لازم باشد هزینه خواهد شد.»
ابراهیم رئیسی در مصاحبه اختصاصی با لستر هولت، مجری شبکه خبری آمریکایی «انبیسی»، که روز سهشنبه ۲۱ شهریور متن آن منتشر شد، گفت: آمریکاییهای زندانی در ایران به زودی به خانه باز میگردند.
او افزود که توافق آمریکا و ایران برای مبادله زندانیان در «زمان مقرر» تکمیل خواهد شد و زندانیان آمریکایی در «سلامتی کامل» هستند.
براساس این توافق، حدود شش میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران که بهدلیل تحریمهای آمریکا در بانکهای کره جنوبی مسدود شده بود آزاد خواهد شد. ولی مقامات آمریکایی می گویند که بانک مرکزی قطر بر دسترسی ایران به این پول نظارت خواهد کرد و ایران فقط اجازه دارد از این مبالغ برای مصارف بشردوستانه و براساس مقررات تحریمهای آمریکا استفاده کند.
اما آقای رئیسی گفت ایران در مورد چگونگی هزینه کردن این پولها «مختار» خواهد بود. او تصریح کرد: «این پول متعلق به ایران و ملت ایران است. بنابراین جمهوری اسلامی ایران در باره اینکه با این پول چه کار کند تصمیمگیری خواهد کرد.»
رئیسجمهور اسلامی ایران در پاسخ به این سئوال که آیا این پول به غیر از نیازهای بشردوستانه برای مصارف دیگری هزینه خواهد شد گفت: «بشردوستانه یعنی هر چیزی که ملت ایران احتیاج داشته باشد. بنابراین این پول به نیازهای آنها اختصاص خواهد یافت و دولت ایران درباره نیازهای ملت ایران تصمیم گیری و آن را تعیین خواهد کرد.»
براساس توافق مبادله زندانیان، جمهوری اسلامی پنج ایرانی دوتابعیتی زندانی را در ازای آزادی پنج ایرانی زندانی در آمریکا آزاد میکند. علاوه بر این، به حدود شش میلیارد دلار پول مسدود شده خود در بانکهای کره جنوبی دسترسی پیدا خواهد کرد.
براساس اولین مرحله از این توافق، پنج آمریکایی زندانی در ایران از روز ۱۹ مرداد در حبس خانگی قرار گرفتند و شرط آزادی آنها انتقال پولهای مسدود شده ایران از بانکهای کره جنوبی به بانک مرکزی قطر تعیین شد.
دولت بایدن روز دوشنبه به کنگره آمریکا اطلاع داد که برای فراهم کردن زمینه مبادله زندانیان اقدامات مشخصی انجام داده است که بخشی از آن صدور فرمان معافيت از تحریمهای آمریکا برای نقلوانتقال پولهای مسدود شده ایران به قطر بوده است.
هر چند ابراهیم رئیسی گفت که پنج زندانی آمریکایی از نظر سلامتی در وضعیت خوبی هستند اما خانوادههایشان میگویند که آنها تحت فشار بازجوییهای طولانی و بدرفتاریهای دیگر بودهاند.
سیامک نمازی که از سال ۹۴ در ایران زندانی است میگوید که ۲۷ ماه اول دوران زندان خود را در سلول انفرادی سپری کرده است. بابک نمازی، برادر او نیز گفته است که برادرش مورد ضربوشتم قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران مدعی است که رفتارش با زندانیان آمریکایی قانونی و انسانی بوده است و اتهامات سازمان ملل و گروههای حقوق بشری در خصوص بازداشت زندانیان آمریکایی به اتهامات ساختگی و جعلی را رد کرده است.