مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری: بی‌حجابی تبدیل به نماد نافرمانی مدنی شده است

یک سناتور دموکرات آمریکایی بامداد پنج‌شنبه ۲۳ شهریور اعلام کرد که دولت جو بایدن قصد دارد بخشی از کمک سالانه به مصر در سال میلادی جاری را تعلیق کند. به گزارش خبرگزاری رویترز، آمریکا معتقد است که مصر در اموری مانند حقوق بشر و آزادی زندانیان سیاسی، که در شمار شروط تعیین شده از سوی واشینگتن برای حکومت عبدالفتاح سیسی رئیس‌جمهور مصر بود، کوتاهی کرده است.

با این حال، سناتور کریس مورفی خود در نامه به دولت واشینگتن خواهان آن بود که مبلغ ۲۳۵ میلیون دلار از کمک‌ها به مصر به حالت تعلیق درآید. او به نقض «فاحش» حقوق بشر در مصر اشاره کرد. به گفته سناتور مورفی، دولت واشینگتن به کمیته‌های ذیربط کنگره در امور تأمین مالی نظامی خارجی اعلام کرده که بخش نخست به مبلغ ۸۵ میلیون دلار فعلا تعلیق می‌شود.

مصر در حدود یک سال و ۹ ماه اخیر بیش از ۱۶۰۰ زندانی را آزاد و گروهی از آن‌ها را عفو نیز کرده اما درهمین دوره، ۵ هزار تن دیگر را زندانی کرده است. سناتور مورفی این عملکرد را «یک گام به جلو و سه گام به عقب» نامید.

آمریکا در طول چند دهه سالانه حدود ۱.۳ میلیارد دلار کمک نظامی به مصر اعطا کرده که دومین کشور برخوردار از کمک‌های خارجی آمریکا بعد از اسرائیل بوده است.

۵۵ میلیون دلار از بخش تعلیق شده کمک به مصر فعلا به تایوان، متحد دیگر آمریکا در شرق آسیا برای تقویت توان دفاعی خود در برابر تهدیدات از ناحیه چین اختصاص می‌یابد و ۳۰ میلیون دلار نیز به دولت لبنان که با بحران شدید مالی روبه‌روست، منتقل می‌‎شود.

پس از اظهارات عزت‌الله ضرغامی، وزیر گردشگری و میراث فرهنگی ایران مبنی بر ضرورت نصب اپلیکیشن پیام‌رسان‌های داخلی از سوی کریستیانو رونالدو، بازیکن مشهور تیم النصر عربستان، در سفر به ایران، حساب پادشاهی عربستان سعودی به فارسی نیز به این سخنان واکنش نشان داد.

عزت‌الله ضرغامی روز چهارشنبه ۲۲ شهریور در حاشیه جلسه هیئت دولت به خبرنگاران گفت: «رونالدو اینجا اگر خواست با زن ‌و‌ بچه‌اش تماس بگیرد می‌تواند سکوهای بله و ایتا نصب کند.» او در ادامه در سخنانی که به نظر می‌رسید، طنز باشد، اضافه کرد: «خیلی هم دلش بخواهد».

ضرغامی با این سخنان اظهارات مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در یک برنامه زنده تلویزیونی مبنی بر ارائه سیم‌کارت بدون فیلتر به بازیکنان تیم النصر عربستان که برای بازی روز ۲۸ شهریور با تیم پرسپولیس به تهران سفر می‌کنند، را رد کرد.

پس از واکنش‌های گسترده در فضای مجازی فارسی‌زبان به این سخنان، حساب پادشاهی عربستادن سعودی به فارسی نیز در شبکه ایکس نوشته: «برای استفاده ستاره‌های بین‌المللی و اعضای تیم النصر زمانی که در تهران هستند، لطفاً بهترین فیلترشکن را معرفی کنید.»

برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند که چنین درخواستی باید موجب «خجالت» جمهوری اسلامی شود.

رضا رشیدپور، مجری تلویزیون نیز در واکنش به ماجرای اینترنت بدون فیلتر برای رونالدو، به طعنه در حساب‌های کاربری خود نوشته: «رونالدو جان، برای دانلود ایتا از گوگل پلی، وی‌پی‌ان روشن کن. برای خود ایتا، خاموش. برای توئیتر روشن کن ولی برای خرید بسته نت، خاموش.»

او همچنین اضافه کرده: «اگه واتس‌آپ می‌خوای باید روشن کنی ولی‌ اگه کار بانکی داشتی، خاموش. برای اینستا باید روشن کنی ولی روبیکا نمی‌خواد. شارژر هم بیار. وی‌پی‌ان باطری می‌خوره.»

در پی اضافه شدن نام چند فرد و نهاد دیگر وابسته به جمهوری اسلامی به فهرست تحریم‌های حقوق بشری استرالیا در سالگرد جان باختن مهسا ژینا امینی، وزارت خارجه جمهوری اسلامی کاردار این کشور در تهران را احضار کرد.

پنی وانگ، وزیر خارجه استرالیا، روز چهارشنبه از اضافه شدن نام چهار فرد و سه نهاد از حکومت جمهوری اسلامی به تحریم‌هایش به دلیل «سرکوب وحشیانه» معترضان در یک سال گذشته در ایران خبر داد.

سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا، و پلیس سایبری ایران از جمله تحریم‌شده‌های جدید هستند.

ساعاتی بعد از اعلام این خبر، وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به این اقدام تازه کاردار سفارت استرالیا در تهران را احضار کرد.

به نوشته خبرگزاری رسمی ایرنا، «مراتب اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران به سخنان مداخله‌گرانه وزیر خارجه استرالیا و نیز تحریم‌های یادشده» به این مقام استرالیایی ابلاغ شده است.

بیشتر در این باره:

استرالیا چهار فرد و سه نهاد مسئول سرکوب در ایران را تحریم کرد

ژینا مدرس گرجی، فعال حقوق زنان در سنندج، در اینستاگرام خبر داد که آخرین جلسه دادگاهش روز چهارشنبه، ۲۲ شهریور، برگزار شده است.

خانم مدرس گرجی در پی اعتراضاتی که با جان‌باختن مهسا ژینا امینی در شهریورماه پارسال آغاز شد بازداشت شده و با قید وثیقه آزاد شده بود.

او در دو پست اینستاگرامی متن کامل دفاعیه‌ای را که خود علاوه بر دفاعیات وکلایش در دادگاه خوانده منتشر کرده، متنی که در آن با اشاره به تمام مشکلات زنان در ایران، نوشته است همواره تلاش کرده در راه «انعکاس واقعیت‌های موجود و کارهای آموزشی قدم بردارم».

ژینا مدرس گرجی اتهامات انتسابی به خود را «تشکیل دستە و گروە غیر قانونی با هدف براندازی نظام، عضویت در گروه‌های داخل کشور در راستای بر هم زدن امنیت ملی، و تبلیغ علیه نظام» قید کرده است.

رسانه‌های اسرائیل و فلسطینی گزارش داده‌اند که شش مرد فلسطینی شامگاه چهارشنبه ۲۲ شهریور در مرز غزه کشته شدند. اسرائیل یک روایت و فلسطینیان روایت متفاوتی در این زمینه ارائه کردند.

به گزارش تایمز اسرائیل، ارتش این کشور احتمال داده که فلسطینیان بمب‌های دست‌سازی به محل آورده و قصد انفجار آن هنگام نزدیک شدن نظامیان اسرائیلی را داشتند اما بمب‌ها زودتر منفجر شد. ارتش اسرائیل حماس را متهم کرده که در صدد دامن زدن به تنش در امتداد مرز غزه با جنوب اسرائیل است. اسرائیل فلسطینیان را به کاربرد خشونت و پرتاب مواد منفجره و نارنجک به سوی نظامیانش متهم کرد.

رسانه‌های فلسطینی اعلام کردند که فلسطینیان به مناسبت هیجدهمین سالروز خروج اسرائیل از غزه در اطراف مرز تجمع برگزار کرده بودند، اما اسرائیل علیه آن‌ها مرتکب خشونت شد. حماس در بیانیه‌ای شش کشته را «شهید راه مقاومت» توصیف کرد.

به گفته مقامات حماس که حکومت در غزه را در دست دارند، در جریان سایر تجمع‌های اعتراضی روز چهارشنبه در باریکه غزه ۲۵ فلسطینی دیگر نیز زخمی شدند.

به نوشته تایمز اسرائیل، از زمانی که کمک‌های مالی ماهانه امیرنشین قطر به غزه کاهش یافته، حماس رویکرد ایجاد تنش در مرزها با اسرائیل را از سرگرفته است. اسرائیل ادامه محاصره غزه را برای مقابله با احتمال ورود سلاح به این نواره، حیاتی می‌داند. در حدود دو سال اخیر غزه نسبتاً آرام و در مقابل، کرانه باختری و شرق بیت‌المقدس، اورشلیم و شهرهای اسرائیلی شاهد درگیری‌های مرگبار فلسطینیان و اسرائیلی‌ها بوده است.

گزارش‌ها از ایران حاکی از بازداشت آرمین رستمی، برادر آیدا رستمی، است.

آیدا رستمی پزشک جوانی بود که پس از کمک به چند دانشجوی مجروح‌شده در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، مفقود و پس از چند روز پیکر بی‌جان او با آثار ضرب‌وجرح شدید به خانواده‌اش تحویل داده شد.

اعضای خانواده بسیاری از کشته‌شدگان اعتراضات پارسال طی هفته‌های اخیر در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند و برخی از آن‌ها همچنان در وضعیتی نامعلوم در بازداشت به سر می برند.

در ویدئویی که سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» منتشر کرده است نیروهای ویژه نظامی و انتظامی در میدان قدس شهر سقز دیده می‌شوند. هه‌نگاو از احتمال اعلام «حکومت نظامی» در این شهر در آستانۀ سالگرد مهسا امینی خبر می‌دهد.

در هفته‌های گذشته، گزارش‌های مختلف حاکی از تشدید اقدامات امنیتی حکومت در آستانۀ سالگرد اعتراضات کم‌سابقه‌ و ضدحکومتی است که متأثر از جان باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد رقم خورد و با گسترش به بسیاری از شهرهای ایران تا ماه‌ها ادامه داشت.

رئیس پلیس نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی جمهوری مدعی شد که پلتفرم‌های «شیپور» و «دیوار» بیشترین دخالت را در بالا بردن قیمت مسکن داشته‌اند.

علی نوروزی روز پنج‌شنبه در یک گفتگوی تلویزیونی گفت با همکاری وزارت صمت و اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی این دو پلتفرم را شناسایی کردیم و برای آخرین بار «اخطار جدی» به آنها داده شد.

او در ادامه گفت این پلتفرم‌ها باید تا ابتدای مهر به درگاهی که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده متصل شوند و در غیر این صورت اعمال قانون می‌شوند.

مدیر کل خدمات عمومی وزارت صمت نیز هشتم شهریور خواستار تعلیق فعالیت دو پلتفرم آگهی مسکن شرکت آگه‌پردازان هوشمند (دیوار) و نت تجارت اهورا (شیپور) شده بود.

متهم کردن دو پلتفرم در رشد قیمت مسکن در حالی است که بانک مرکزی ایران از زمستان پارسال انتشار آمارهای مربوط به مسکن و قیمت آن را متوقف کرده و وعده دولت ابراهیم رئیسی برای ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکن نیز با شکست مواجه شده است.

از سوی دیگر، پول ملی ایران از زمان آغاز به کار دولت ابراهیم رئیسی نیمی از ارزش خود را از دست داده که این مهمترین عامل در رشد قیمت مسکن بوده است.

روسیه روز پنجشنبه دو تن از کارمندان سفارت آمریکا را با ادعای «ارتباط» با رابرت شونوف، کارمند سابق کنسولگری آمریکا که از سوی مسکو به جاسوسی متهم شده بود، اخراج کرده است.

شونوف که برای کنسولگری آمریکا در شهر ولادی‌وستوک کار می‌کرد، از طرف روسیه متهم شده است که اطلاعات مرتبط با جنگ اوکراین را در اختیار دیپلمات‌های آمریکایی قرار می‌داد؛ اتهامی که واشینگتن آن را رد کرده است.

وزارت خارجه روسیه گفت که جف سیلین و دیوید برنستین، دو دیپلمات آمریکایی، مرتکب «فعالیت‌های غیرقانونی از جمله ارتباط با رابرت شونوف،‌ شهروند روسیه» شده‌اند.

در بیانیه این وزارتخانه آمده است که به سفیر آمریکا اطلاع داده شد این دو دیپلمات «عنصر نامطلوب» شناخته شده‌اند و باید خاک روسیه را ظرف مدت یک هفته ترک کنند.

در حالی که تنش میان مسکو و واشینگتن در سال‌های اخیر بالا گرفته و طرفین دیپلمات‌های یکدیگر را اخراج کرده‌اند،‌ آمریکا بازداشت آقای شونوف در ماه مه را محکوم و روسیه را متهم کرد که «به شکل فزاینده‌ای قوانین سرکوب‌کننده علیه شهروندان خود به کار می‌گیرد».

کانال تلگرامی «قیام تا سرنگونی» روز پنجشنبه یک گزارش محرمانه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری به وزیر کشور را منتشر کرده که در آن به «تهدیدها و فرصت‌های راهبردی فراروی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۲» پرداخته است.

در بخشی از این گزارش که تاریخ آن چهارم اردیبهشت امسال است، اذعان شده که پس از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال گذشته، «مسئلۀ حجاب تغییرات جدی در عرصۀ اجتماعی به وجود آورده است».

در بخشی از این گزارش که رادیو فردا به‌طور مستقل نمی‌تواند صحت یا سقم آن را تایید کند، آمده: «پیش از این، کشف حجاب یک نُرم اجتماعی به حساب نمی‌آمد و جامعه این عمل را براساس یک مسامحۀ فردی تجزیه و تحلیل می‌کرد. اما اغتشاشات ۱۴۰۱ حجاب را وارد فاز امنیتی و سیاسی کرد تا جایی که بی‌حجابی از یک مقولۀ فردی به مقولۀ اجتماعی برای نمایش نافرمانی مدنی تغییر فاز داد».

در گزارش یاد شده از آنچه که «عدم تناسب سیاست‌گذاری‌ها درخصوص حجاب با تغییرات اجتماعی و کوتاهی دستگاه‌های فرهنگی» خوانده شده، ابراز تاسف شده و آمده است که این «باعث شد تا حجاب وارد فاز امنیتی سیاسی شده و بی‌حجابی به‌دلیل شرایط نامساعد در اجرای الزامات قانونی تبدیل به نماد نافرمانی مدنی شود».

به گفته مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری، «همین امر چنین نافرمانی مدنی را بیش از پیش تعمیق کرد و نوعی القاء پیروزی و موفقیت برای زنان حامی کشف حجاب ساخت. تبعات این حادثه باعث شده است تا نوعی نافرمانی مدنی حول حجاب شکل گیرد که بیم آن می‌رود حجاب بخشی از پازل فروپاشی اجتماعی و تسری نافرمانی مدنی به سایر حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی باشد».

در این گزارش به نهادهای جمهوری اسلامی توصیه شده که «باید اولاً با اقدامات سازمان‌یافتۀ هنجارشکنانه به‌طور هوشمندانه و بازدارنده برخورد نمود، ثانیاً اقتدار نظام در مواجهه با اقدامات ساختارشکن به نحو مناسب به تصویر کشیده شود. ضمن آن‌که دولت باید مراقب اقدامات خودسرانه، جملات تحریک‌آمیز و یا صحنه‌سازی‌های عناصر در جبهۀ خودی باشد».

سندی که گروه تلگرامی «قیام تا سرنگونی» نزدیک به سازمان مجاهدین خلق منتشر کرده، در جریان هک سایت ریاست‌جمهوری در خرداد امسال به دست آمده است.