تنها ساعاتی پس از انتقاد غیرمستقیم رئیس جمهور اوکراین از همسایه غربیاش، نخست وزیر لهستان روز چهارشنبه، ۲۹ شهریورماه، اعلام کرد که ورشو دیگر سلاحی برای کییف ارسال نخواهد کرد تا «بر تجهیز خودش متمرکز شود».
دعوای لفظی اوکراین با لهستان، همسایه غربی و یکی از بزرگترین حامیانش در جنگ با روسیه، زمانی بالا گرفت که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، در سخنرانیاش در آمریکا بدون نام بردن از ورشو گفت که بعضی کشورها تنها «تظاهر به» حمایت از اوکراین میکنند.
در نزدیک به ۶۰۰ روزی که از تهاجم روسیه به خاک اوکراین میگذرد، لهستان یکی از راههای اصلی رساندن سلاحهای غربی به اوکراین بوده است. همزمان این کشور میزبان حدود یک میلیون اوکراینی است که از خانه و کاشانه خود آواره شدهاند.
دعوا میان دو کشور زمانی آغاز شد که لهستان واردات غلات از اوکراین را با هدف «حمایت از کشاورزان خود» ممنوع اعلام کرد.
این ممنوعیت واردات غله از اوکراین همزمان است با عملیات ضد حمله کییف در برابر روسیه و همچنین فشار از طرف روسیه که تلاش میکند راههای صادرات غلات اوکراین را ببندد.
روسیه از دو ماه پیش که توافق صدور غلات با اوکراین با واسطهگری ترکیه را تمدید نکرد، حملات پهپادی و موشکی به بنادر اوکراینی را که از آن غلات این کشور صادر میشود، تشدید کرده که آخرین موارد از آن، آخر هفته گذشته و تشدید حمله به تأسیسات بندری اودسا و رود دانوب بود.
در پی اظهار نظر انتقادآمیز ولودیمیر زلنسکی از لهستان، ورشو بلافاصله سفیر اوکراین را احضار کرد و ساعتی بعد ماتئوش موراویتسکی، نخست وزیر این کشور، از توقف ارسال سلاح خبر داد، اقدامی که در میانه عملیات ضد حمله میتواند کار را برای اوکراین سخت کند.
علاوه بر بیاعتنایی مسکو به توافق صادرات غلات، از زمان تهاجم این کشور به خاک اوکراین راههای کشتیرانی دریای سیاه بهشدت ناامن شده و همین باعث شده بود که اتحادیه اروپا به مسیر اصلی انتقال غلات و مقصد این کالاها تبدیل شود.
اما ورود ناگهانی غلات اوکراین به اتحادیه اروپا باعث کاهش قیمت در بازارهای محلی شد و انتقاد و عصبانیت کشاورزان اروپایی را در پی داشت؛ در نتیجه در ماه مه گذشته اتحادیه اروپا صادرات غله به چند کشور از جمله لهستان و مجارستان و بلغارستان را محدود کرد.
روز جمعه گذشته، کمیسیون اروپا با ذکر این دلیل که مشکل قیمت برای کشاورزان داخلی حل شده از پایان محدودیت صادرات به این چند کشور اروپایی خبر داد، تصمیمی که لهستان و مجارستان و اسلوواکی بلافاصله با آن مخالفت کرده و اعلام کردند که همچنان مانع واردات غلات اوکراین خواهند شد.
کییف هنوز به تصمیم دولت لهستان درباره عدم ارسال سلاح پاسخ نداده، اما پیشتر تهدید کرده بود که درباره غلات به سازمان تجارت جهانی شکایت خواهد کرد.
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود به نزدیک بودن انتخابات در کشور لهستان اشاره میکند، رخدادی که موضوع واردات غلات را برای دولت دست راستی این کشور بسیار حساس و مهم میکند، بهویژه آن که این دولت در مناطق کشاورزی از محبوبیت برخوردار است.
روسیه و اوکراین دو تولیدکننده کلیدی غلات و محصولات کشاورزی و مهرههای اصلی در بازارهای جهانی گندم، جو، ذرت، روغن آفتابگردان و سایر تخمههای روغنی هستند.