همزمان با پایان یافتن اجلاس دو روزه رهبران اتحادیه اروپا در شهر گرانادا اسپانیا در روز جمعه ۱۴ مهر، دولت‌های مجارستان و لهستان مخالفت خود با سیاست مشترک این اتحادیه در مورد مهاجرت را اعلام کردند.
هر چند در این اجلاس موضوعات مهم دیگری نظیر آمادگی برای پذیرش اعضای جدید در اتحادیه اروپا و سیاست‌های امنیتی اتحادیه تحت تاثیر جنگ در اوکراین نیز مطرح بود، ولی مسئله مهاجرت به دلیل اختلاف نظر اعضای اتحادیه خبرساز شد.
لهستان دولت آلمان و کمیسیون اروپا را به «تحمیل» سیاست مهاجرتی به اعضای این اتحادیه متهم کرد و مجارستان نیز گفت کشورهای عضو تحت فشار قرار گرفته تا سیاست مورد نظر کمیسیون را بپذیرند.
به رغم مخالفت لهستان و مجارستان، سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا هفته گذشته در مورد یک سیاست مهاجرتی مشترک به توافق رسیدند. این توافق مهم تا حد زیادی محصول مصالحه آلمان و ایتالیا بر سر اختلاف نظرهای دو کشور بود.
مسئول امور مهاجرت در کمیسیون اروپا هفته گذشته اعلام کرد که در ۹ ماه اول سال جاری میلادی ۲۵۰ هزار مهاجر غیرقانونی وارد اتحادیه اروپا شده‌اند.
هر چند این رقم در مقایسه با بیش از یک میلیون مهاجر در سال ۲۰۱۵ بسیار کمتر است ولی مهاجرت در سالهای اخیر به یک موضوع بسیار حساس بدل شده و به اعتقاد کارشناسان یکی از زمینه‌های افزایش نفوذ احزاب راست افراطی و ناسیونالیست است.
ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان که از مخالفان اصلی پذیرش مهاجران است در حاشیه اجلاس گرانادا گفت توافق بر سر سیاست مشترک مهاجرتی ناممکن است چون اتحادیه اروپا مجارستان و لهستان را در توافق هفته گذشته سهیم نکرده است.
او در یک نشست خبری افزود: «اگر شما را مجبور کنند چیزی را بپذیرند که با آن مخالف هستید توافق امکان‌پذیر نیست.»
نخست وزیر لهستان نیز گفت اتحادیه اروپا کشورش را مجبور کرده که یا مهاجران غیرقانونی را بپذیرد و یا مجازات شود. او افزود: «من در اجلاس سران نیز خواهم گفت که لهستان به خاطر امنیت کشور از اساس با این سیاست مهاجرتی مخالف است.»
سیاست مشترک مهاجرتی باید در پارلمان اروپا به بحث گذاشته شده و تصویب شود. هر چند لهستان و مجارستان به شکل رسمی نمی‌توانند از قانونی شدن و اجرای آن جلوگیری کنند، مخالفت آنها اجرای موثر این توافق را زیر سوال خواهد برد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت این اتحادیه باید با کمک‌های مشخص برای کاهش فقر و بهبود وضعیت زنان در کشورهای فقیر و جنگ زده با عوامل اصلی مهاجرت به سمت اروپا مقابله کند.
او افزود: «اروپا باید یک سیاست واحد داشته باشد و این برای امنیت و سیاست خارجی اتحادیه اروپا بسیار مهم است.»
با توجه به نزدیک شدن تاریخ برگزاری انتخابات در برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، از جمله لهستان در حدود یک هفته دیگر و انتخابات پارلمان اروپا در ماه‌های آینده، مسئله مهاجرت از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است.
روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا گفت این اتحادیه پس از حدود یک دهه و فروپاشی سیستم مهاجرت در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار به تصویب یک سیاست مهاجرتی مشترک نزدیک شده است، هر چند این سیاست از موافقت تمامی کشورهای عضو برخوردار نیست.
او افزو د: «تمامی انتخابات در اروپا نشان می دهند که موضوع مهاجرت مهمترين نگرانی شهروندان است. هيچ راه حل جادویی برای اين مسئله وجود ندارد ولی نبايد اين توافق را قبل از اجرای آن نابود کرد. به نظرم تلاش در اين زمينه را به شهروندان مديون هستيم.»
دو روز پیش، اعضای اتحادیه اروپا در مورد «مقررات اضطراری» مرتبط با تدابیر فوق‌العاده‌ای که کشورها مجازند، در صورت روبرو شدن با موج ناگهانی و فزاینده پناهجویان در مرزهایشان، به‌کار گیرند، توافق کردند.
به این ترتیب، حالا هر‌یک از ۲۷ کشور عضو، در صورت مواجهه با چنین شرایطی می‌توانند به تنهایی با پارلمان اروپا به مذاکره بنشینند.
