کمتر از یک هفته پس از اهدای جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳ به نرگس محمدی، کارشناسان سازمان ملل متحد خواستار آزادی این فعال حقوق بشر زندانی در ایران شدند.
کارگروه سازمان ملل در مورد بازداشتهای خودسرانه روز چهارشنبه، ۱۹ مهرماه، با انتشار بیانیهای نوشت: «ما از این که مقامهای ایرانی علیرغم نگرانی در مورد وخامت وضعیت جسمی خانم محمدی در بازداشت، برخلاف توصیههای متخصصان پزشکی و برخلاف تعهداتشان بر اساس قوانین بینالمللی حقوق بشر، به سلب آزادی او ادامه میدهند، نگرانیم.»
کارشناسان سازمان ملل متحد همچنین نوشتهاند که بازداشت خانم محمدی را ناقض اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی میدانند.
آنان از دولت جمهوری اسلامی خواستند که فورا محمدی را آزاد کند و از دریافت خدمات درمانی مورد نیاز توسط او اطمینان حاصل کند.
در بیانیه این کارشناسان آمده است: «مایه تاسف عمیق است که علیرغم درخواستهای سازمان ملل و جامعه جهانی، مقامات ایرانی همچنان به مجرم دانستن نرگس محمدی به دلیل فعالیتهایش در دفاع از حقوق بشر ادامه میدهند.»
پیشتر نیز کارگروه سازمان ملل متحد بازداشت نرگس محمدی را «خودسرانه» تشخیص داده و خواستار آزادی فوری و پرداخت غرامت به او شده بود.
کارشناسان سازمان ملل ضمن استقبال از اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، از حکومت جمهوری اسلامی خواستند تمامی افرادی را که به خاطر ترویج حقوق بشر زنان و دفاع از حقوق زنان و دختران در ایران زندانی شدهاند، آزاد کند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز با انتشار بیانیهای، اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی را یادآور این موضوع دانست که حقوق زنان در ایران و دیگر نقاط جهان با مخالفتها و موانع جدی مواجه است.
آقای گوترش روز ۱۴ مهر در شبکه ایکس (توئیتر سابق) همچنین نوشت که این جایزه ادای احترام به همه زنانی است که با به خطر انداختن «آزادی، سلامتی و حتی جان خود» برای رسیدن به حقوقشان میجنگند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران، دورثی استرادا- تنک، رئیس هیئت کارشناسان مستقل سازمان ملل در زمینه تبعیض علیه زنان و دختران و چهار عضو ديگر این هیئت در بیانیه مشترکی اعلام کردند: «اعطای جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳ به یک روزنامهنگار و فعال جسور حقوق زنان، تأکید بر مبارزه زنان علیه نظامهای نهادینه تبعیض، تفکیک، تحقیر و محروميت زنان در سراسر جهان است.»
کمیته اعطای جایزه نوبل صلح روز جمعه گذشته در توضیح تصمیم خود اعلام کرده بود: «این جایزه به دلیل مبارزات نرگس محمدی با سرکوب زنان در ایران و تلاشهای او برای ترویج و دفاع از حقوق بشر و آزادی همگان به او اعطا میشود.»
نرگس محمدی در شرایطی برنده این جایزه شده که کماکان در زندان است، اما از داخل زندان نیز به ارسال گزارشهای حقوق بشری خود درباره زندانیان زن ادامه میدهد.