آمارهای جدید دولتی حاکی از ناترازی منفی ۱۶.۸ میلیارد دلاری در تجارت غیرنفتی ایران طی سال ۱۴۰۲ است.
بر اساس آمارهای گمرکی، ایران در سال گذشته حدود ۴۹.۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته که هفت درصد کمتر از سال ۱۴۰۱ است.
واردات کشور ۶۴.۳ میلیارد دلار بوده که هفت درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ است. ایران همچنین ۱.۹ میلیارد دلار طلای استاندارد وارد کرده است.
گمرک ایران طی ماههای گذشته برای مثبت نشان دادن تراز تجارت خارجی، برای اولین بار آمارهای صادرات نفت، برق و خدمات را نیز به آمارهای صادرات اضافه کرده، اما در محاسبات خود واردات این ارقام را لحاظ نمیکند.
صادرات نفتی
آمارهای گمرکی نشان میدهد صادرات نفت ایران در سال گذشته ۳۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بوده که ۸.۶ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ است.
آمارهای بینالمللی، از جمله شرکت اطلاعات کالا، کپلر، نشان میدهد ایران در سال گذشته ۱.۳ میلیون بشکه صادرات روزانه نفت خام داشته که ۴۸ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ است. قیمت نفت نیز در بازارهای جهانی تنها ۱۷ درصد افت کرده بود.
مشخص نیست چرا با توجه به ارقام یاد شده، ارزش صادرات نفت خام ایران تنها ۸.۶ درصد رشد کرده است.
همچنین ایران در سال گذشته روزانه ۲۲۰ هزار بشکه صادرات مازوت نیز داشته و در مجموع میبایست حدود ۴۴ میلیارد دلار ارزش صادرات نفتی ایران میبود، اما آمارهای گمرکی این رقم را ۳۵.۹ میلیارد دلار اعلام کرده است.
ایران در سال گذشته واردات محدود گازوئیل و بنزین نیز داشت، اما این امر در محاسبات گمرکی لحاظ نشده است.
تجارت خدمات
آمارهای گمرکی نشان میدهد ایران در سال گذشته ۱.۳ میلیارد دلار صادرات «خدمات فنی و مهندسی» داشته است. این گزارش به حجم کل صادرات خدمات، از جمله حوزه ترانزیت و واردات خدمات کشور اشاره نکرده است.
بر اساس آمارهای بانک مرکزی طی سالهای گذشته حجم کل واردات خدمات ایران سالانه حدود ۱۵ میلیارد دلار و صادرات خدمات کشور نصف این رقم بود.
گمرک ایران مشخص نکرده چرا صادرات نفت، برق و خدمات را در آمارهای خود لحاظ میکند، اما واردات خدمات، برق و محصولات نفتی در محاسبات تجارت خارجی لحاظ نمیشوند.
ایران بهویژه در سالهای گذشته همچنین با فرار گسترده سرمایه مواجه بوده است. نهادهای دولتی آمارهای پارسال را منتشر نکردهاند، اما آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد ایران در سال ۱۴۰۱ حدود ۹.۳ میلیارد دلار فرار سرمایه داشته است.
بدتر شدن تراز تجارت خارجی کشور باعث شتابگیری افت ارزش ریال طی چند ماه گذشته شده است.
هماکنون، روز شنبه، ۱۸ فروردین، هر دلار آمریکا ۶۴ هزار و ۶۵۰ تومان در بازار آزاد معامله میشود. ریال ایران نسبت به اسفند پارسال ۱۸ درصد و نسبت به فروردین ۱۴۰۲ حدود ۳۱ درصد از ارزش خود را از دست داده است.