با بالا گرفتن تنشها میان ایران و اسرائیل، مقامات روسیه و آلمان روز پنجشنبه از کشورهای خاورمیانه خواستند از خود خویشتنداری نشان دهند و در همین حال، به گفته خبرگزاری رویترز، ایران در مورد وضعیت متشنج، پیامی به ایالات متحده داده است.
وضعیت در منطقه از سیزدهم فروردین، یعنی زمانی که هواپیماهای جنگی منتسب به اسرائیل مجتمع سفارتی ایران در سوریه را بمباران کردند، در حالت آمادهباش برای حملات تلافیجویانه احتمالی ایران قرار گرفته است.
خبرگزاری بلومبرگ به نقل از منابع آگاه گفته است که ایالات متحده و متحدانش بر این باورند حملات موشکی یا پهپادی بزرگ توسط ایران یا نیروهای نیابتی آن علیه اهداف نظامی و دولتی در اسرائیل قریبالوقوع است.
رویترز: ایران به آمریکا پیام داده است
خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه ۲۳ فروردین از قول «منابع ایرانی» نوشت جمهوری اسلامی به واشینگتن پیام داده است که به حمله منتسب به اسرائیل به سفارت خود در سوریه به گونهای پاسخ خواهد داد که تنشزایی عمدهای با آمریکا پیش نیاید و اینکه تهران «عجولانه عمل نخواهد کرد.»
به نوشته رویترز، به گفته این منابع، پیام ایران به واشینگتن توسط حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در سفر روز یکشنبه او به عمان که اغلب به عنوان واسطه بین تهران و واشینگتن عمل میکند، ابلاغ شده است.
رویترز میافزاید که سخنگوی کاخ سفید از اظهار نظر در مورد دریافت پیام از سوی ایران خودداری کرد اما گفت که ایالات متحده به ایران اطلاع داده است که در حمله به سفارت جمهوری اسلامی در دمشق دخالتی نداشته است.
وزارت خارجه و دولت عمان نیز به درخواست رویترز برای اظهار نظر هنوز پاسخی ندادهاند.
بنابر این گزارش، «یک منبع آشنا با سازمان اطلاعات آمریکا» از پیام ارسالشده از طریق عمان ابراز آگاهی نکرده اما گفته است که ایران «بسیار واضح» گفته است که پاسخش به حمله به محوطه سفارتش در دمشق «کنترلشده» و «غیر تنشآمیز» خواهد بود و چنین برنامهریزی شده تا از نیروهای نیابتی منطقهای ایران برای انجام تعدادی حملات به اسرائیل استفاده شود.»
یکی از منابع ایرانی نیز در گفتوگو با رویترز این احتمال را رد نکرد که اعضای شبهنظامیان مورد حمایت ایران هر لحظه بتوانند به اسرائیل حمله کنند.
این منابع گفتهاند که امیرعبداللهیان در دیدارهای خود در عمان، تمایل تهران را برای کاهش تنش به شرط برآورده شدن خواستهها، از جمله آتشبس دائمی غزه مطرح کرده است.
منابع ایرانی گفتند که ایالات متحده از ایران خواسته تا خویشتنداری کند و فضا را برای دیپلماسی فراهم کند و به تهران هشدار داده است که در صورت حمله مستقیم، در کنار اسرائیل خواهد بود.
این منابع به رویترز گفتند: «ایران معتقد است که نتانیاهو قصد دارد تهران را به جنگ بکشاند، بنابراین انتقامجویی ایران میتواند کنترلشده صورت بگیرد و از حملات مستقیم به خاک اسرائیل اجتناب کند و ممکن است بهوسیله متحدان تهران انجام شود.»
یک منبع آگاه گفت: «نماینده آمریکا در خاورمیانه با وزیران خارجه عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و عراق تماس گرفت تا از آنها بخواهد پیامی را به ایران برسانند و از ایران بخواهند تنشها با اسرائیل را کاهش دهد.»
این منابع گفتند تهران همچنین به دنبال تضمینهایی بود که ایالات متحده در صورت «حمله کنترلشده» ایران به اسرائیل درگیر در ماجرا نخواهد شد؛ درخواستی که ایالات متحده در پاسخی که از طریق عمان ارائه شد آن را رد کرده است.
«منبع آشنا با سازمان اطلاعات آمریکا» نیز گفت که حملات تلافیجویانه ایران، در ارتباط با ایالات متحده «غیر تنشزا» خواهد بود «زیرا آنها نمیخواهند ایالات متحده درگیر شود.»
این منابع گفتند که ایران همچنین به دنبال احیای مذاکرات بر سر برنامه هستهای مورد مناقشه خود است.
این مذاکرات نزدیک به دو سال است که متوقف شده و هر دو طرف یکدیگر را به طرح مطالبات غیر منطقی متهم میکنند.
تلاش دیپلماتیک روسیه و آلمان برای «خویشتنداری» طرفهای درگیر
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت که روسیه از همه طرفها در خاورمیانه میخواهد با خویشتنداری، مانع سقوط منطقه به ورطه بحران و هرج و مرج شوند.
او افزود که «طرف روسی با شرکای ایرانی در مورد وضعیت خاورمیانه پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه در تماس مداوم است.»
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز گفته است که تاکنون درخواستی برای میانجیگری روسیه بین ایران و اسرائیل مطرح نشده است.
آقای پسکوف همزمان، حمله منتسب به اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق را نقض همه قوانین بینالمللی دانست.
روسیه همزمان از شهروندانش خواسته است از سفرهای غیر ضروری به خاورمیانه اجتناب کنند.
در این رابطه، آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان هم با همتای ایرانی خود حسین امیرعبداللهیان تماس تلفنی گرفته و خواستار «خویشتنداری حداکثری» از همه طرفها و اجتناب از تشدید تنش بیشتر شده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسین امیرعبداللهیان در واکنش به این درخواست همتای آلمانی خود به او گفته است: «دفاع مشروع با هدف تنبیه متجاوز یک ضرورت است.»
هیئت نمایندگی دیپلماتیک ایران در سازمان ملل نیز روز پنجشنبه گفت: «اگر شورای امنیت سازمان ملل حمله به مجموعه سفارت ایران در دمشق را محکوم میکرد، نیاز ایران به اقدام تلافیجویانه علیه این حمله از بین میرفت.»
این هیئت در ادامه پیام خود در شبکه اجتماعی ایکس افزوده است که اگر شورای امنیت سازمان ملل این اقدام را محکوم کرده بود «و متعاقباً عاملان آن را به دست عدالت میسپرد، دیگر نیازی به مجازات این رژیم متجاوز از سوی ایران وجود نداشت.»
روز پنجشنبه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل ضمن اشاره به عزم کشورش در پیگیری جنگ غزه، از اتخاذ تدابیر امنیتی مضاعف خبر داد.
وی تصریح کرد: «هرکس به ما آسیب برساند، متقابلاً از ما آسیب خواهد دید. ما آماده دفاع و مقابله در برابر تمامی تهدیدات علیه امنیت اسرائیل هستیم.»
نیروی هوایی اسرائیل نیز در رزمایشی در آسمان قبرس «حمله به اهدافِ دوردست» را تمرین کرد.
این در حالی است که جو بایدن رئیسجمهور آمریکا بر «تعهد آهنین» واشینگتن نسبت به تأمین امنیت اسرائیل در مقابل تهدیدات احتمالی از سوی ایران تأکید کرده است.
همزمان، فرمانده ستاد مرکزی نیروهای آمریکا برای دیدار با مقامات ارشد اسرائیلی وارد این کشور شد.
روز چهارشنبه، علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، اسرائیل را به حمله به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق بهعنوان خاک ایران متهم کرد و گفت این کشور باید «باید تنبیه بشود».
خامنهای پیشتر نیز در پیام تسلیت خود برای کشته شدن اعضای سپاه از جمله دو فرمانده ارشد نیروی قدس در این حمله، اسرائیل را تهدید کرده بود.
اما وزیر خارجه اسرائیل بلافاصله پس از این سخنرانی تهدیدآمیز رهبر جمهوری اسلامی گفت که حمله از خاک ایران به اسرائیل حمله در خاک ایران را به دنبال خواهد داشت.
ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا نیز روز پنجشنبه در حالی که بر پشتیبانی بریتانیا از حق تل آویو برای دفاع از خود تأیید کرد، اظهار داشت که تهدیدهای ایران برای انجام حمله موشکی علیه اسرائیل «غیرقابل قبول» است.
تعلیق پروازهای هواپیمایی لوفتهانزا به ایران تمدید شد
شرکت هواپیمایی لوفتهانزای آلمان روز پنجشنبه تعلیق پروازهای خود به تهران را تمدید کرد.
به نوشته خبرگزاریها این تصمیم بهدلیل «حالت آمادهباش در خاورمیانه» در ارتباط با احتمال انتقامجویی جمهوری اسلامی از حمله هوایی منتسب به اسرائیل به سفارت ایران در سوریه گرفته شده است.
لوفتهانزا و شرکت هواپیمایی اتریشی تابعه آن تنها دو شرکت هواپیمایی غربی هستند که به تهران پرواز میکنند و این پروازها عمدتاً توسط خطوط هوایی ترکیه و خاورمیانه انجام میشود.
لوفتهانزا اعلام کرد که پروازهای رفت و برگشت به تهران را احتمالاً تا ۱۳ آوریل (۲۵ فروردین) به حالت تعلیق درآورده است و تعلیق خود را دو روز تمدید کرده تا از پیاده شدن خدمه خود برای گذراندن شب در پایتخت ایران جلوگیری کند.
یک سخنگوی این شرکت گفت: «آخر هفته گذشته تصمیم گرفته شد که به دلیل وضعیت امنیتی، پروازی با توقف برای خدمه به تهران انجام نشود. در این مسیر، خدمه باید شب را در تهران و قبل از پرواز بازگشت به فرانکفورت، سپری میکردند. اما ما میخواهیم به دلایل امنیتی از پیاده شدن خدمه خودداری کنیم.»
شرکت هواپیمایی اتریش که متعلق به لوفتهانزا است و شش بار در هفته از وین به تهران پرواز میکند، اعلام کرد که همچنان قصد پرواز در روز پنجشنبه را دارد اما برای جلوگیری از توقف شبانه در حال تنظیم زمان پرواز است.
سخنگوی این شرکت گفت: «پرواز هواپیمایی اتریش به مقصد تهران که برای امروز برنامهریزی شده بود انجام خواهد شد، اما با چند ساعت تأخیر از وین حرکت خواهد کرد تا زمان بین فرود و خروج در تهران به حداقل برسد.»
حریم هوایی ایران همچنین یک مسیر مهم هوایی برای پروازهای خطوط هوایی امارات و قطر به اروپا و آمریکای شمالی است.
امارات، قطر ایرویز، ترکیش ایرلاینز، آئروفلوت و ایرعربیا، در میان خطوط هوایی هستند که به تهران پرواز میکنند اما به هنوز به درخواست خبرگزاری رویترز برای اظهار نظر پاسخ ندادهاند.
شرکت فلایدبی اعلام کرده است که پروازهایش به ایران همچنان طبق برنامه انجام میشود.