ایران «امکان ردیابی موشک شلیک شده» از سوی اسرائیل به سمت اصفهان را نداشت

۳۶۰ فعال مدنی و کنشگر ایرانی در بیانیه‌ای با عنوان «نه به جنگ‌طلبی»، از تنش بین ایران و اسرائیل و «وقوع جنگی گسترده» ابراز نگرانی کرده و نوشته‌اند که افزایش این تنش به «ضرر» جریان‌های دموکراسی‌خواه است.

این فعالان در بیانیه خود تأکید کرده‌اند: «فضای جنگی موجود، علاوه بر آن‌که سرپوشی بر پاسخگو نبودن نظام سیاسی مستقر در برابر ابربحران‌ها است، زمینه سرکوب فزاینده جنبش‌های اعتراضی در ایران را هم فراهم کرده است».

آن‌ها، بازگشت «گشت‌های ارشاد» علیه زنان، «درست چند ساعت قبل از حمله به اسرائیل»، و احضارهای متعدد فعالان سیاسی و رسانه‌ای و اجرای حکم کنشگران مدنی در روزهای اخیر را گواهی بر این گزاره دانسته‌اند که «فضای جنگی امنیتی، میدان سرکوب را وسیع‌تر و دست اقتدارگرایان را برای فشار بیشتر بر کنشگران جامعه مدنی ایران، بازتر می‌کند».

ایران اوایل بامداد یکشنبه بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد را به خاک اسرائیل شلیک کرد تا به گفته آن کشته شدن هفت فرمانده نظامی خود در سوریه را که به اسرائیل نسبت داده است، تلافی کند. کابینه جنگی اسرائیل در دو روز گذشته نشست‌هایی را برای پاسخگویی احتمالی به حملات ایران تشکیل است.

۳۶۰ فعال مدنی و کنشگر ایرانی در بیانیه خود هرگونه «تعرض» به خاک ایران را «محکوم» کرده و نوشته‌اند که «حمایت از جنگ با هیچ بهانه‌ای قابل توجیه نیست» و «از هر اقدام جمهوری اسلامی ایران که موجب افزایش شعله‌های جنگ در منطقه، سرکوب مردم در داخل و امنیتی کردن بیشتر فضا باشد، شدیدا ابراز نگرانی می‌کنیم و نسبت به رویکردهای جنگ‌طلبانه سایر دولت‌ها هشدار می‌دهیم».

به نوشته آن‌ها، در این شرایط «نه به جنگ‌طلبی» موضعی ضروری هم در راستای نفی نظامی‌گری در ساختار جمهوری اسلامی است و هم در جهت مرزبندی با جنگ و خونریزی در منطقه.

شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت «ایزی‌جت» روز سه‌شنبه اعلام کرد به‌دلیل وضعیت خاورمیانه تمام پروازهای خود به اسرائیل را تا ۲۷ اکتبر لغو کرده است.

سخنگوی این شرکت بریتانیایی در بیانیه‌ای گفت: «در پی تداوم شرایط متلاطم در اسرائیل، ایزی‌جت تصمیم گرفته است که تمام پروازها به مقصد تل‌آویو را تا پایان تابستان لغو کند».

او افزود: مشتریانی که تا تاریخ ۲۷ اکتبر پرواز رزرو کرده‌اند می‌توانند از گزینه‌های جایگزین از جمله بازگرداندن کامل پول بلیط استفاده کنند.

تنش اخیر در خاورمیانه پس از آن بالا گرفت که حمله‌ای به یک ساختمان مجاور کنسولگری ایران در دمشق، پایتخت سوریه، در روز ۱۳ فروردین موجب کشته شدن هفت فرمانده نظامی جمهوری اسلامی شد.

ایران به تلافی این حمله که آن را به اسرائیل نسبت می‌دهد، بیش از ۳۰۰ فروند پهپاد و موشک بالستیک و کروز به خاک این کشور شلیک کرد که به گفته مقام‌های اسرائیلی ۹۹ درصد آن‌ها رهگیری و منهدم شدند. اسرائیل گفته که حق پاسخ به این حمله را برای خود محفوظ می‌داند.

در ادامه واکنش‌های جهانی به تشدید بحران میان ایران و اسرائیل پس از نخستین حمله نظامی مستقیم جمهوری اسلامی به سوی اسرائیل، امیر قطر در تماس با ابراهیم رئیسی خواهان کاهش تنش شد.

شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ ثانی در این گفت‌وگوی تلفنی در روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین بر لزوم جلوگیری از سرایت درگیری به سایر نقاط منطقه و نیاز به مهار آن تأکید کرد.

با این حال، ابراهیم رئیسی به امیر قطر گفت «کوچک‌ترین اقدام علیه ایران با پاسخ سهمگین، گسترده و دردناک علیه همه عاملان آن روبه‌رو خواهد شد».

به گفته رئیس‌جمهور نظام ایران، حمایتی که برخی کشورهای غربی از اسرائیل می‌کنند، زمینه برای برای تنش در منطقه فراهم کرده است.

قطر یکی از پایگاه‌های مهم نظامی آمریکا در منطقه محسوب می‌شود. دولت واشینگتن به تازگی با قطر به توافق رسید که فعالیت این بزرگ‌ترین پایگاه نظامی‌اش در خاورمیانه برای ده سال دیگر تمدید شود.

پایگاه آمریکا در قطر نقش حیاتی در عملیات سنتکام، فرماندهی مرکزی آمریکا در قبال افغانستان، ایران و سراسر خاورمیانه دارد و افزون بر آن، پایگاهی برای نیروی هوایی بریتانیا نیز هست.

حدود ۱۰ هزار سرباز آمریکایی در پایگاه قطری العدید مستقر هستند. با این حال، قطر روابط متفاوتی از سایر امیرنشین‌ها با جمهوری اسلامی ایران دارد و مناسبات نزدیک با تهران را تقویت کرده است.

کرملین نیز که دوست نزدیک ایران است، در بحبوحه بحران نظامی جدید ایران و اسرائیل، موضع خود بر لزوم خودداری از تشدید بحران در منطقه را تکرار کرد.

از دیگر سو، شورشی‌های حوثی یمنی بر حمایت خود از ایران در برابر اسرائیل تأکید کردند.

رسانه‌های جمهوری اسلامی نوشته‌اند مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی حوثی‌ها پایبندی به مقابله با اسرائیل و ایستادگی در کنار ایران را در تماس تلفنی با ابراهیم رئیسی به آگاهی او رسانده است.

در جریان حمله شنبه شب ایران به اسرائیل، حوثی‌ها نیز شماری موشک بالیستیک و همچنین گروه حزب‌الله ده‌ها راکت به سوی اسرائیل شلیک کردند.

وزیر خارجه ژاپن در گفتگوی تلفنی با همتای ایرانی خود خواستار خویشتنداری جمهوری اسلامی به‌دنبال حمله موشکی و پهپادی گسترده تهران به خاک اسرائیل شد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، یوکو کامیکاوا در تماس تلفنی روز سه‌شنبه خود با حسین امیرعبداللهیان همچنین خواستار تضمین ایران برای امنیت ناوبری دریایی در آب‌های منطقه شد.

وزیر خارجه ژاپن به همتای ایرانی خود گفته که توکیو «عمیقاً نگران حملات ایران به اسرائیل است که وضعیت فعلی در خاورمیانه را وخیم‌تر کرده و قویاً بالا گرفتن چنین تنشی را محکوم می‌کند».

او افزود: «وضعیت فعلی در راستای منافع جامعه بین‌المللی، نه تنها ژاپن که در راستای منافع خود ایران و مردم ایران هم نیست» و «قویاً» از ایران خواست که خویشتنداری به خرج داده و باید از هرگونه تنش بیشتر جلوگیری شود.

ایران نیمه‌شب ۲۶ فروردین بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به سوی خاک اسرائیل شلیک کرد که به گفته مقام‌های اسرائیلی، ۹۹ درصد آن‌ها توسط سامانه دفاعی گنبد آهنین یا با همکاری آمریکا، بریتانیا، فرانسه و اردن رهگیری و منهدم شدند.

ایران می‌گوید این حمله را در واکنش به کشته شدن هفت فرمانده نظامی خود در پایتخت سوریه که آن را به اسرائیل نسبت می‌دهد، به عنوان اقدامی «بازدارنده» انجام داده است.

آمریکا و شماری از رهبران کشورهای اروپایی از اسرائیل خواسته‌اند با توجه به «موفقیت» آن در رهگیری و انهدام موشک‌ها و پهپادهای ایران، دست به اقدام تلافی‌جویانه نزند. با این حال، کابینه جنگی اسرائیل در دو روز گذشته نشست‌های متعددی برای بررسی پاسخ احتمالی به حملات ایران تشکیل داده است.

شبکه اسرائیلی کان گزارش داد دفتر نخست‌وزیری اسرائیل تقاضاهای رهبران شمار زیادی از کشورهای غربی متحد و دوست را برای گفت‌وگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو رد کرد تا زیر فشار آن‌ها برای خودداری از حمله احتمالی اسرائیل در پاسخ به حمله نظامی شنبه شب ایران علیه این کشور، قرار نگیرد.

این شبکه یادآور شد این در حالی است که تمامی کشورهای دوست اسرائیل از این کشور در برابر حمله نظامی ایران حمایتی قاطع بیان کرده‌اند.

رهبران گروه کشورهای صنعتی موسوم به جی هفت در نشست مجازی خود با رهبری جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از حمله ایران به اسرائیل، توافق کردند تا از تمامی نفوذ خود بر اسرائیل برای جلوگیری از یک ضد حمله اسرائیلی علیه ایران، استفاده کنند.

به گزارش کان، آمریکا اقدام احتمالی اسرائیل را کاملاً ممنوع نکرده اما خواهان خودداری اسرائیل است تا اتحادی که در قبال حمایت از اسرائیل در جهان دوباره بدست آمده، حفظ شود و به اسرائیل توصیه کرده به پیروزی خود در «غلبه ۹۹ درصدی بر موشک‎‌ها و انهدام تمامی پهپادهای ایرانیَ» بسنده کند.

همزمان، شبکه کان گزارش داد اسرائیل به کشورهای عرب «اطمینان» داده هر اقدامی که در پاسخ به حمله ایران انجام دهد، به منافع آن‌ها لطمه نخواهد زد.

این گزارش افزود اسرائیل به مصر، اردن و امیرنشین‌های خلیج فارس آگاهی داده به نحوی پاسخ خواهد داد که تهران نتواند این کشورها را درگیر کند.

به گفته کان، سامح شکری، وزیر خارجه مصر، در گفت‎‌وگویی غیر معمول با همتای اسرائیلی خود پس از حمله ایران، بر «اراده مصر» بر تقویت همکاری با اسرائیل تأکید کرد و ییسرائل کاتز در جواب گفت ما باید برای مهار جریان‌های افراطی در منطقه و خطرات ناشی از ایران همکاری کنیم.

انجمن کنترل تسلیحات اقدام احتمالی تلافی‌جویانه اسرائیل علیه سایت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران را اقدامی که «نتیجه معکوس» به بار خواهد آورد، نامید و خواهان دوری از آن شد.

این انجمن دوشنبه در بیانیه‎‌ای با اشاره به گزینه‌هایی که اسرائیل احتمالا در حال بررسی آن‌ها برای تلافی‌جویی نسبت به حمله نظامی شنبه شب ایران به اسرائیل است، نوشت اقدام علیه تأسیسات هسته‌ای ایران باید از این گزینه‌ها حذف شود.

این بیانیه تأکید کرده که هدف قرار دادن سایت‌های هسته‌ای ایران در واکنش به حمله ایران که «کمترین آسیب» را به اسرائیل داشته، «تشدید بی‌پروا و غیرمسئولانه» وضعیت است و «خطر یک جنگ منطقه‌ای فراگیر را افزایش می‎‌دهد.»

این انجمن بعید ندانست که حمله‌ای وسیع به تأسیسات هسته‌ای ایران، جمهوری اسلامی ایران را به سویی بکشاند که تولید سلاح هسته‌ای را برای جلوگیری از حملات آینده، یک ضرورت تشخیص دهد.

انجمن کنترل تسلیحات که مرکز آن در نیویورک است، ضمن تصدیق کمک ارتش آمریکا به اسرائیل در سرنگون کردن موشک‌ها و پهپادهای گسیل شده ایران به اسرائیل، نوشت جو بایدن به درستی و خردمندانه برای اسرائیل روشن کرده که آمریکا در اقدام تلافی‌جویانه اسرائیل مشارکت نخواهد کرد.

این انجمن اما نوشته بایدن باید از این هم فراتر رفته و روشن کند که آمریکا با هر گونه اقدام انتقامی اسرائیل علیه زیرساخت‌های هسته‌ای ایران مخالفت خواهد کرد و سایر کشورها را نیز به تشدید فشار بر اسرائیل برای خودداری از چنین کاری فرابخواند.

به نوشته انجمن کنترل تسلیحات، برنامه پیشرفته هسته‌ای ایران غیر متمرکز و پراکنده است، حملات نظامی در برابر آن کارآیی ندارد و اصولا دانش هسته‌ای ایران را با ضرباتی که تنها موجب تعویق کوتاه مدت در آن خواهد شد، نمی‌توان از بین برد.

وزیر خارجه اسرائیل اعلام کرد روز سه‌شنبه به ۳۲ کشور نامه ارسال کرده و با وزیران خارجه ده‌ها کشور و مقامات برجسته نهادهای بین‌المللی گفت‌وگوی تلفنی کرده که هدف آن برقراری یک رشته تحریم و برداشتن گام‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران است.

ییسرائل کاتز در پستی در شبکه ایکس نوشت «در کنار واکنش نظامی به حملات موشکی و پهپادی (از سوی ایران علیه اسرائیل)، من یک کارزار تهاجمی سیاسی علیه ایران را هدایت می‌کنم».

او افزود محتوای نامه‌هایش به کشورها و مکالماتش با مقامات جهانی درخواست برای برقراری تحریم‌ علیه برنامه موشکی ایران و تروریستی نامیدن سپاه پاسداران است.

آقای کاتز این گام‌ها را راهی برای تقابل با ایران و تضعیف جمهوری اسلامی دانست.

او افزود «پیش از آن‌که خیلی دیر شود، ایران را باید الان متوقف کرد».

وزیر خارجه اردن تأیید کرد که کشورش برخی از موشک‌ها و پهپادهای گسیل شده ایرانی در حمله نظامی شنبه شب جمهوری اسلامی به اسرائیل را رهگیری و منهدم کرد.

ایمن الصفدی دوشنبه به سی‌ان‌ان گفت «اردن هر کاری که در حد توانش باشد، برای حفاظت از پادشاهی انجام خواهد داد».

او افزود: «کاری که انجام دادیم با سیاست دیرینه ما مطابقت داشت که با هر گونه پرتابه؛ پهپاد و امثال آن که وارد حریم هوایی‌مان شود، مقابله کنیم و این تقابل را ادامه خواهیم داد زیرا تهدیدی برای اردن است».

آقای الصفدی گفت اردن در محدوده آتش قرار دارد و هر موشک یا پرتابه دیگری که در اردن سقوط کند، به این کشور آسیب خواهد زد و از این روی، ما به روشنی می‌گوییم که برای مقابله این وضعیت، هر کاری که بتوانیم خواهیم کرد».

به گفته وزیر خارجه اردن، رویارویی کشورش با این نوع تهدیدات، فارغ از مبدا آن است: «چه اسرائیل، چه ایران، چه هر عامل دیگری باشد».

ایمن الصفدی این را هم گفت که نخست‌وزیر اسرائیل همواره می‌خواسته کار را به رویارویی با ایران بکشاند و حال قصد دارد از به راه انداختن جنگ با ایران، توجه‌ها را از جنگ غزه منحرف کند.

روزنامه هاآرتص دوشنبه نوشته بود تخمین‌های اطلاعاتی حاکی است خلبانان نیروی هوایی اردن حدود ۲۰ درصد از پهپادهای گسیل شده از ایران به سوی اسرائیل را که با عبور از عراق وارد حریم هوایی اردن شده بود، در آسمان اردن رهگیری و منهدم کرده و لاشه این پهپادها در نقاط مختلف اردن سقوط کرد و بسیاری از مردم اردن روز یکشنبه پیش از این‌که مقامات اردنی آن‌ها را گردآوری کرده و ببرند، به دیدن قطعات سقوط‌کرده رفتند.

هآآرتص نوشت اقدام قابل تأمل اردن در همراهی با آمریکا و اسرائیل در شرایطی بود که اردن هفته‌های پیاپی شاهد تظاهرات مردم خود در برابر سفارت تخلیه شده اسرائیل در شهر امان بود که خواهان برچیدن کامل سفارت اسرائیلی در کشورشان هستند.

وال استریت جورنال نیز دوشنبه گزارش داد عربستان سعودی و امارات متحده عربی هم اطلاعاتی در خصوص برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران برای حمله نظامی به اسرائیل را با آمریکا به اشتراک گذاشتند.

چهار مقام آمریکایی به شبکه ان‌بی‌سی نیوز گفتند مقامات این کشور برآورد می‌کنند که پاسخ احتمالی اسرائیل به حمله نظامی جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل، «محدود باشد» و به احتمال زیاد به صورت حملاتی علیه نیروهای نظامی ایران و گروه‌های نیابتی تحت حمایت ایران در خارج از سرزمین ایران انجام شود.

گمانه‌زنی رسانه‌های آمریکا، اسرائیل و جهان در مورد نحوه واکنش اسرائیل به ایران پس از آن بالا گرفته که هرتسی هالِوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل دوشنبه در میان خلبانان جنگنده‌های اف ۳۵ در کنار یک جنگنده در پایگاه هوایی نِواتیم در جنوب اسرائیل گفت کشورش به این همه موشک و پهپاد گسیل شده از سوی ایران واکنش نشان خواهد داد.

به نوشته ان‎‌بی‌سی نیوز، ارزیابی مقامات آمریکایی در خصوص حملات «محدود» اسرائیل در واکنش به ایران، بر اساس گفت‌وگوهایی است که میان مقامات آمریکایی و اسرائیلی پیش از آغاز حمله نظامی ایران به اسرائیل انجام شد.

مقامات آمریکایی گفتند در حالی که اسرائیل خود را برای آن حمله ایران آماده می‌کرد، گزینه‌های احتمالی خود را نیز برای پاسخ‌گویی به ایران، به آگاهی مقامات آمریکایی رساند.

این منابع اما به ان‎‌بی‌سی نیوز گفتند در باره تصمیم نهایی اسرائیل و زمان آن اطلاعی به آگاهی آمریکا نرسیده است.

مقامات آمریکایی افزوده‌اند از آن‌جا که حمله ایران تلفات یا آسیبی در اسرائیل نداشته، این کشور ممکن است یکی از گزینه‌های کمتر تهاجمی خود را در پاسخ به ایران عملی کند؛ اقدام در سوریه و ضربه زدن به اماکن نظامی و انبارهای مهمات، تسلیحات و قطعات پیشرفته موشکی که از ایران برای حزب‌الله از طریق سوریه ارسال می‌شود.

سه تن از این چهار منبع گفتند احتمال نمی‌رود که اسرائیل در پاسخ خود مقامات ارشد ایرانی را هدف قرار دهد.

آمریکا و سایر کشورهای متحد اسرائیل با محکوم کردن شدید حمله ایران، قاطعانه از دو طرف خواسته‌اند خویشتن‌دار بوده و از کشاندن منطقه به کام بحرانی وخیم‌تر خودداری کنند.

اما به نوشته باراک راوید، گزارشگر اکسیوس و والانیوز، وزیر دفاع اسرائیل یکشنبه به همتای آمریکایی خود گفت کشورش نمی‌تواند تن به معادله جدیدی بدهد که در صورت تکرار حملات اسرائیل در سوریه، این بار اسرائیل از سوی خود ایران هدف قرار گیرد.

یوآو گالانت بامداد سه‌شنبه نیز یک گفت‌وگوی تلفنی دیگر با لوید آستین داشت. پنتاگون اعلام کرد وزیر دفاع آمریکا بر دفاع از اسرائیل تأکید کرد و ثبات منطقه را یک هدف راهبردی نامید. از مطالبی که وزیر دفاع اسرائیل به همتای آمریکایی خود در این مکالمه گفته، خبری منتشر نشد.

حسین سلامی، فرمانده کل سپاه، یکشنبه گفته بود معادله جدیدی در منطقه رقم خورده و از این به بعد «از مبدأ ایران» به هر نوع اقدام اسرائیل علیه «منافع، دارایی‌ها و شخصیت‌های ایرانی» از جمله در سوریه واکنش نشان داده خواهد شد.

وزیر خارجه ایران در گفتگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل متحد، درباره حمله موشکی و پهپادی به اسرائیل گفت که ایران گزینه دیگری به جز «دفاع از خود و تنبیه» اسرائیل نداشت.

واژه «تنبیه» اسرائیل پس از آن که علی خامنه‌ای در یک سخنرانی خود آن را به کار برد، از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی تکرار می‌شود.

به گزارش خبرگزاری‌های ایران، حسین امیرعبداللهیان گفته که حمله ایران به اسرائیل «بدلیل ناکارآمدی شورای امنیت و عدم محکومیت حمله رژیم اسراییل به سفارت ایران در دمشق» صورت گرفت.

او همچنین مدعی شد که جمهوری اسلامی با وجودی که «قادر بود این عملیات را در شعاع گسترده‌تری انجام دهد، صرفاً آن بخش از مواضع نظامی» اسرائیل را هدف قرار داد که «از آنجا حمله به سفارت کشورمان در دمشق صورت گرفته بود. »

ایران پیش از این نیز از محکوم‌نشدن حمله روز ۱۳ فروردین منتسب به اسرائیل به ساختمان جنب کنسولگری ایران در دمشق که منجر به کشته‌‌شدن هفت افسر ارشد سپاه پاسداران شامل محمدرضا زاهدی، فرمانده مسئول حوزه سوریه و لبنان در نیروی قدس شد، انتقاد کرده بود.