جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، از یک نویسندهٔ مشهور دیگر این کشور به‌نام لوچیانو کانفورا به‌اتهام «افترا» شکایت قضایی کرده است. این سومین بار است که خانم ملونی از یک نویسنده یا هنرمند با چنین اتهامی شکایت می‌کند.
منتقدان دولت فعلی ایتالیا، به‌ویژه نویسندگان و روشنفکران چپگرا، دولت را متهم می‌کنند که با سیاست‌های راستگرایانهٔ افراطی خود آزادی‌های مدنی را محدود می‌کند.
لوچیانو کانفورا کیست و چه گفته بود؟
لوچیانو کانفورا مورخ مشهور و استاد پیشین لغت‌شناسی یونانی و لاتین دانشگاه باری ایتالیا است که خانم ملونی را فردی دارای «روح نئونازی» توصیف کرده بود.
دادگاهی در جنوب ایتالیا روز سه‌شنبه گذشته اعلام کرده که پروندهٔ قضایی علیه این روشنفکر مطرح ایتالیایی را دریافت کرده و جلسهٔ دادگاه او در روز هشتم اکتبر امسال در شهر باری در جنوب ایتالیا برگزار خواهد شد.
نخست‌وزیر ایتالیا در این پرونده خواهان غرامتی بیست هزار یورویی است.
آقای کانفورا که اکنون ۸۱ سال دارد، دو سال پیش و قبل از به قدرت رسیدن جورجا ملونی، طی مناظره‌ای در یک دبیرستان در شهر باری، گفته بود که او دارای «روح نئونازی» است.
این مورخ ایتالیایی پس از اعلام تاریخ محاکمه‌اش به خبرگزاری فرانسه گفت: «وقتی می‌گوییم نئونازی، منظورمان کسی نیست که مرتکب جنایت یا قتل شده باشد، بلکه منظورمان کسی است که هنوز ایده‌ها و رویکردهای اخلاقی‌ای دارد که به این دورهٔ تاریخی اشاره دارد.»
کانفورا یادآور شده که جورجا ملونی، سیاستمدار راستگرای ایتالیا، در زندگی‌نامهٔ خود که سه سال پیش منتشر شد، گفته بود که جای جورجیو آلمیرانته را گرفته است. آلمیرانته در دورهٔ فاشیسم سردبیر روزنامهٔ «دفاع از نژاد» بود که انتشار اولین شماره‌های آن با تصویب قوانین نژادی علیه یهودیان مصادف بود.
آقای کانفورا برای توضیح این‌که چرا چنین ادعایی دربارهٔ نخست‌وزیر کنونی ایتالیا کرده، افزود که آلمیرانته معاون وزیر فرهنگ جمهوری سوسیال ایتالیا بود؛ دولتی که یکی از دولت‌های اقماری رایش سوم بود.
این مورخ که آثارش در خارج از ایتالیا نیز ترجمه و منتشر شده،، از طرح سخنانش دربارهٔ خانم ملونی ابراز پشیمانی نکرده و گفته برگزاری جلسهٔ محاکمه، او را به کاوش بیشتر در مطالعهٔ ایتالیای پسافاشیسم ترغیب می‌کند.
نخست‌وزیر ایتالیا از چه کسانی شکایت کرده؟
این اولین بار نیست که ملونی علیه نویسندگان ایتالیایی با همین اتهام شکایت می‌کند.
نخست‌وزیر ایتالیا سال گذشته در جریان شکایت علیه روبرتو ساویانو پیروز شد و دادگاه این نویسنده را به پرداخت هزار یورو محکوم کرد. آقای ساویانو نیز از منتقدان جدی نخست‌وزیر ایتالیاست.
او سال گذشته پس از محکوم شدن در دادگاه گفت: «برای یک نویسنده افتخار بزرگی است که می‌بیند سخنانش محاکمه می‌شود.»
او افزود: «امروز شکست من در دادگاه نمونه‌ای است از آن‌چه فردا اتفاق خواهد افتاد و حتی به درک وضعیتی که در آن زندگی می کنیم، بیشتر کمک می‌کند؛ زندگی با یک قدرت اجرایی که دائماً سعی می‌کند هر کسی را که دروغ‌هایش را افشا می‌کند، بترساند.»
آقای ساویانو سال گذشته پیش‌بینی کرده بود که روند شکایت از منتقدان دولت در ایتالیا ادامه خواهد داشت.
او شکایت‌ها علیه منتقدان را به یک «ماشین سیاسی» بدون توقف نسبت داد و گفت: «یکی از اهداف این دولت اعمال مجازات‌های مالی برای کسانی است که دولت را به چالش می‌کشند. می‌بینید که محاکمه‌ها به همین جا ختم نمی‌شود. ماشین سیاسی، این ماشین سیاسی، ادامه خواهد داشت. من هنوز یک محاکمه با شکایت روبرتو سالوینی معاون نخست‌وزیر دارم. هنوز پرونده هایی با شکایت دیگران هم هست.»
در سال‌های قبل نیز روبرتو ساویانو به دلیل افشاگری‌هایش دربارهٔ گروه‌های مافیایی کشورش به مرگ تهدید شده بود.
«گومورا» مهم‌ترین کتاب اوست که سال ۲۰۰۶ منتشر شد و در آن فساد و جرم‌های کامورا، مافیای ناپل، به تصویر کشیده شده است.
این نویسنده در سال ۲۰۲۱ کتاب مصوری را هم با عنوان «من هنوز زنده‌ام» منتشر کرد که در آن از «زندگی مطرود» خود نوشت: «شکلی از مقاومت. در این شرایط، شما نمرده‌اید، اما اجازه ندارید زندگی کنید.»
جورجا ملونی سال گذشته نیز علیه برایان ملکو، خوانندهٔ بریتانیایی آمریکایی، شکایت کرده بود که او را در کنسرتی در شمال ایتالیا «فاشیست و نژادپرست» خطاب کرده بود.
برخی از شهرداری‌ها از آن زمان اعلام کرده‌اند که به گروه این خواننده اجازهٔ اجرای برنامه در شهرهای خود را نمی‌دهند. مثلاً شهر ماترای ایتالیا اعلام کرد که یارانه‌های خود را از جشنواره‌ای که قرار بود این خواننده در آن اجرای برنامه کند، پس می‌گیرد.
چرا حساسیت‌ها به ایتالیا بیشتر شده؟
منتقدان ملونی می‌گویند که حزب او وارث جنبش سوسیال ایتالیا است. خود ملونی گفته که بنیتو موسولینی، دیکتاتور پیشین ایتالیا، را به رسمیت می‌شناسد اما او را از «اشتباهاتش» مبرا نمی‌داند. با این حال، در آغاز مسئولیتش در اکتبر ۲۰۲۲ گفت که نسبت به رژیم‌های غیردموکراتیک همدلی یا نزدیکی ندارد.
اما منتقدان دولت ملونی بارها هشدار داده‌اند که آزادی بیان در دوران نخست‌وزیری او با سیاست‌های راستگرایانهٔ رادیکالش تهدید شده است.
در سال‌های اخیر حساسیت‌ها به وضعیت سیاسی ایتالیا در بین جوامع روشنفکری اروپایی افزایش یافته است.
سال گذشته، در فرانسه رمانی برنده جایزهٔ معتبر گنکور شد که به ایتالیای زیر سلطه فاشیسم می‌پرداخت.
