وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید ساخت و انتشار فیلم زیرزمینی در ایران به امر «آزاردهنده‌ای» تبدیل شده و تهدید کرده است: «هرجایی که مطلع شویم به وسیله نهادهای قانونی جلوی آن را می‌گیریم».
محمدمهدی اسماعیلی روز یکشنبه ۲۳ اردیبهشت در مراسمی مدعی شد که «ضرر» ساخت و انتشار چنین فیلم‌هایی متوجه جامعه سینمایی است و افزود که وزارت ارشاد خود را «پناهگاه قانون» می‌داند و «از این مرزهای قانونی به خوبی صیانت می‌کنیم».
او به‌طور مشخص به حضور فیلم محمد رسول‌اف، فیلمساز زندانی ایرانی، در جشنواره کن امسال اشاره کرده و گفت که «محمد رسول‌اف تخلف محرزی انجام داده است که در سازمان سینمایی طبق قانون با آن برخورد خواهیم کرد».
هفتادوهفتمین دورۀ جشنواره کن امسال فیلم «دانۀ انجیر معابد» آقای رسول‌اف را به‌شکل غیرمنتظره‌ای به فهرست آثار پذیرفته‌شدۀ خود در بخش مسابقه اضافه کرد.
«دانۀ انجیر معابد» درباره یک قاضی دادگاه انقلاب تهران است که در میانۀ شدت گرفتن اعتراضات سراسری با گم شدن اسلحه‌اش دچار سوءظن و پارانویا حتی نسبت به همسر و دختران جوانش می‌شود.
بر مبنای تصاویر منتشرشده از فیلم، «دانۀ انجیر معابد» تازه‌ترین اثر ساخته شده در داخل ایران بدون رعایت سانسورهای حکومتی ازجمله رعایت حجاب اجباری بازیگران زن ساخته شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آماری از ساخت و انتشار فیلم‌های زیرزمینی در ایران نداده است، اما روزنامه اعتماد در شماره روز ۲۲ اردیبهشت خود به نقل از «یک منبع آگاه» گزارش داد که «۷۱ فيلم ساخته‌شده به صورت زيرزمينی اعم از مستند، كوتاه، فيلم بلند داستانی و فيلم سينمايی از ايران برای حضور در جشنواره كن ۲۰۲۴ به اين رويداد فرستاده شده است».
این روزنامه افزوده است: «از ميان اين فيلم‌ها، ۱۷ فيلم سينمايی قرار دارد كه به صورت زيرزمينی برای حضور در این جشنواره از ايران فرستاده شده است».
جریان سینمای غیررسمی و زیرزمینی ایران از زمان اعتراض‌های سال ۱۴۰۱ به شکل محسوسی قدرتمندتر از هر زمان دیگری در کل تاریخ پس از انقلاب، به نمایندۀ اصلی سینمای ایران در جشنواره‌های مهم و معتبر جهانی تبدیل شده است.
فهرست فیلم‌هایی از این جریان که در این مدت در جشنواره‌های مختلف نمایش داده شده و در مواردی برندۀ جوایز مهمی شده، از ده فیلم گذشته است و عملاً سینمای رسمی و مجوزدار ایران را در زمینۀ حضورهای بین‌المللی به حاشیه برده است.
محمد رسول‌اف بر اساس حکم شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به هشت سال زندان (پنج سال قابل اجرا)، شلاق، جزای نقدی و ضبط مال محكوم شده است.
روزنامه اعتماد می‌گوید كه این حکم ظاهراً به خاطر ساخته شدن اين فيلم بوده است.
رقبای امسال آقای رسول‌اف برای کسب جایزه نخل طلای کن، نام‌های تقدیرشده‌ای چون فرانسیس فورد کاپولا، دیوید کراننبرگ، ژاک اودیار، یورگوس لانتیموس، شان بیکر و پائولو سورنتینو هستند.
محمد رسول‌اف در تیرماه سال ۱۴۰۱ در پی امضای بیانیه‌ای با عنوان «تفنگت را زمین بگذار» بازداشت شد و سپس بهمن همان سال آزاد شد، اما ممنوعیت خروج از کشور برای او پابرجا ماند.
اودر سالهای گذشته با فیلم‌های «به امید دیدار»، «دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند» و «لِرد» در بخش نوعی نگاه و با فیلم «جزیره آهنی» در بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن حضور داشت.
برخی افراد و نهادهای صنفی از جمله «كانون فیلمسازان مستقل» و «کانون نويسندگان ايران» خواستار لغو «بی‌درنگ و بی‌قید و شرط» حکم آقای رسول‌اف شده‌اند.
