محمدعلی موحدی کرمانی، از روحانیون فوق محافظه‌کار ایران، برای یک دورهٔ دوساله به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری انتخاب شده است.
او روز سه‌شنبه دوم خرداد در نخستین نشست دورهٔ ششم مجلس خبرگان رهبری، با ۵۵ رأی موافق از ۸۳ عضو حاضر در جلسه، ریاست خبرگان را به دست آورد.
ریاست این مجلس در دورهٔ کنونی به این دلیل اهمیت دارد که احتمال می‌رود با توجه به کهولت سن خامنه‌ای که هم‌اکنون ۸۵ ساله است، دورهٔ ششم مجلس خبرگان وظیفه مهم تعیین رهبر بعدی جمهوری اسلامی را برعهده داشته باشد.
موحدی کرمانی کیست و چه کارنامه‌ای دارد؟
۱. نماد «جرونتوکراسی» در مجلس خبرگان رهبری
محمدعلی موحدی کرمانی پیش از هر چیز، نماد جرونتوکراسی (پیرسالاری) در نظام سیاسی جمهوری اسلامی به‌ویژه مجلس خبرگان رهبری است.
در نظام‌های سیاسی بسته، معمولاً جرونتوکراسی به دلیل نبود آزادی برای فعالیت‌های سیاسی و به ویژه حزبی و همچنین برگزار نشدن انتخابات آزاد و عادلانه به وجود می‌آید و افرادی که سال‌ها در قدرت هستند به دلیل نفوذشان همچنان در قدرت می‌مانند.
در اولین نشست ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، پیش از آن که موحدی کرمانی به عنوان رئیس انتخاب شود، او «رئیس سنی» این مجلس شده بود.
این امر به این معنی است که او با ۹۳ سال سن، مسن‌ترین عضو مجلس کنونی خبرگان رهبری است. پیش از او، احمد جنتی که اکنون نزدیک به صد سال سن دارد، رئیس مجلس خبرگان رهبری بود.
احمد جنتی ۹۸ ساله با این حال همچنان دبیر شورای نگهبان است؛ نهاد حساس و پرنفوذ در جمهوری اسلامی.
او از سال ۱۳۷۱ دبیری شورای نگهبان را حفظ کرده و از این طریق بر برگزاری هرگونه انتخابات در ایران تأثیر گسترده و عمیق گذاشته است.
موحدی کرمانی در حالی به ریاست مجلس خبرگان دست یافته که در تمام دوره‌های مجلس خبرگان نیز از حوزه انتخابیه کرمان عضو این مجلس بوده است.
حضور مستمر او در مجلس خبرگان رهبری در حالی است که او چند سال پیش مدعی شده بود آمریکا «می‌خواهد در مجلس شورای اسلامی و اگر بتواند در مجلس خبرگان نفوذ کند و هر دو نفوذ بسیار خطرناک است».
شورای نگهبان در سال‌های اخیر مانع ورود برخی از چهره‌های نسل جدید جمهوری اسلامی همچون حسن خمینی به مجلس خبرگان رهبری شده است.
در سال‌های اخیر انتقادهایی درباره مسن بودن اعضای مجلس خبرگان رهبری مطرح شده و او اگر زنده بماند، دست‌کم تا ۹۵ سالگی رئیس مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.
۲. ریاست جامعه روحانیت مبارز
موحدی کرمانی رئیس جامعه روحانیت مبارز، از نهادهای سیاسی قدیمی روحانیون محافظه‌کار در ایران است.
جامعه روحانیت مبارز که پیشتر جامعه روحانیت مبارز تهران نام داشت، در دهه پنجاه و چند سال پیش از پیروزی انقلاب ایران تشکیل شد.
فضل‌الله محلاتی نخستین دبیر جامعه روحانیت مبارز بود و پیش از موحدی کرمانی نیز، تا سال ۱۳۹۳، محمدرضا مهدوی کنی دبیر این تشکل سیاسی بود. پس از مرگ مهدوی کنی، جانشین شدن موحدی کرمانی بدون حتی یک مخالف صورت گرفت.
موحدی کرمانی با وجود نزدیکی به خامنه‌ای و سپاه پاسداران، روابط خوبی نیز با هاشمی رفسنجانی داشت.
در سال ۱۳۹۴، زمانی که جامعه مدرسین نام هاشمی رفسنجانی را از فهرست خود برای انتخابات خبرگان در تهران حذف کرد، موحدی کرمانی از طرف جامعه روحانیت مبارز، در نامه‌ای به هاشمی او را به عنوان «نامزد مورد تأیید خود از حوزه انتخابیه استان تهران برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری» معرفی کرد.
موحدی کرمانی در این نامه بر سوابق «علمی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی» هاشمی تاکید کرد.
در جریان انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان نیز موحدی کرمانی سرلیست جامعه روحانیت مبارز برای این انتخابات بود.
۳. عضو پیشین مجلس شورای اسلامی و عضو کنونی مجمع
موحدی کرمانی در دوره‌های اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر به این مجلس راه یافت.
او در زمان نمایندگی در مجلس، ریاست کمیسیون امور داخلی مجلس، ریاست کمیسیون امور دفاعی مجلس، ریاست هیات اجرایی بین‌المجالس و نائب رئیسی مجلس شورای اسلامی را برعهده گرفت.
همچنین موحدی کرمانی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
در سال ۱۳۹۵، موحدی کرمانی ریاست اولین جلسه پس از درگذشت هاشمی رفسنجانی را برعهده گرفت و این نشان‌دهنده نفوذ او در این مجمع است.
او در این مقام، با تصویب لوایح گروه ویژه اقدام مالی، موسوم به اف‌ای‌تی‌اف، مخالفت کرده است.
چهار سال پیش و در اواخر دوران ریاست جمهوری حسن روحانی، موحدی کرمانی تاکید کرد که قرار نیست تغییری در سرنوشت این لوایح ایجاد شود و درخواست دوباره برای بررسی این لوایح نیز «با مخالفت اعضای مجمع روبه‌رو خواهد شد».
مخالفان تصویب این لوایح در حکومت ایران می‌گویند در صورت تصویب آن‌ها، کمک‌های مالی ایران به گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به ایران مانند حزب‌الله لبنان با مشکل مواجه خواهد شد.
گروه ویژه اقدام مالی به دلیل امتناع جمهوری اسلامی از تصویب برخی از این لوایح، ایران را به فهرست سیاه خود بازگردانده و به همه کشورها اختیار داده است که در نقل و انتقال مالی با ایران به طور مستقل اقدام کنند.
به این ترتیب، هر کشوری می‌تواند برای ایمن نگه داشتن سیستم بانکی خود از احتمال مشارکت در پولشویی و تامین مالی فعالیت‌های تروریستی از طریق نقل و انتقالات و نظام بانکی ایران به طور مستقل دست به اقدام بزند.
۴. امام جمعه پیشین کرمانشاه و امام جمعه موقت کنونی تهران
در دهه شصت، موحدی کرمانی به عنوان امام جمعه کرمانشاه و در سال ۱۳۹۱، به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شد.
او در این مقام، بارها اظهارات جنجالی را مطرح و بر مواضع تند جمهوری اسلامی در حوزه‌های مختلف تاکید کرد.
به عنوان نمونه، در سال ۱۳۹۷، موحدی کرمانی در نماز جمعه تهران خطاب به مسئولان جمهوری اسلامی گفت: «چرا بومی سازی فضای مجازی اجرایی نشده است؟»
او مدعی شد که «ادامه فعالیت پیامرسان تلگرام که موجب سلطه اجانب می‌شود طبق صحبت صریح قرآن حرام بین است.»
موحدی کرمانی «اخلال در وحدت ملی، ایجاد اختلاف میان اقشار جامعه، دسترسی بیگانیگان به اطلاعات کشور، انتشار و توزیع و تجارت محتوای مستهجن، اهانت به مقدسات و ارزش‌های اسلامی، نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی» را از جمله «آسیب‌های تلگرام» دانست.
۵. حامی خامنه‌ای و نزدیک به سپاه پاسداران
پس از پایان جنگ ایران و عراق، موحدی کرمانی تا سال ۱۳۸۴ به مدت ۱۴ سال به عنوان نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران حضور داشت.
به نظر می‌رسد که نزدیکی او به نیروهای امنیتی به ویژه سپاه پاسداران در ماندگاری او در قدرت تاثیرگذار بوده است.
همچنین نزدیکی او به سپاه پاسداران را می‌توان با حضور او در راس مجلس خبرگان رهبری مرتبط دانست.
برخی ناظران سیاسی معتقدند که از آن جا که رهبر جمهوری اسلامی، فرماندهی کل قوا را نیز در دست دارد، جانشین علی خامنه‌ای بدون موافقت سپاه پاسداران انتخاب نخواهد شد.
همچنین موحدی کرمانی در سال‌های اخیر بارها از علی خامنه‌ای مستقیماً حمایت و به منتقدان او حمله کرده است.
به عنوان نمونه، در سال ۱۳۹۵ امام جمعه موقت تهران از حکم دادستان مشهد در جلوگیری از سخنان علی مطهری، نایب رییس وقت مجلس شورای اسلامی دفاع کرد و گفت باید در برابر رهبر جمهوری اسلامی «دهان‌ها را ببندیم».
در آن زمان، علی مطهری از معدود چهره‌های منتسب به اصول‌گرایان بود که به طور علنی از برخی تصمیم‌های خامنه‌ای انتقاد کرده بود و دادستانی با هدف «پیشگیری از جرم» چنین تصمیمی را گرفت.
مجلس خبرگان رهبری وظیفه نصب و عزل رهبری و همچنین رصد توانایی رهبر جمهوری اسلامی برای ایفای وظایف خود را بر عهده دارد.
انتخاب یک فرد حامی خامنه‌ای به ریاست این مجلس در حالی است که خبرگان تاکنون هیچ گزارشی از عملکرد رهبر جمهوری اسلامی ارائه نکرده و تنها از عملکرد علی خامنه‌ای تعریف و تمجید کرده است.
