در جلسه سران قوای جمهوری اسلامی اعلام شد که ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ از طریق سامانه وزارت کشور صورت خواهد گرفت و فقط افراد «واجد شرایط» برای ثبتنام به شکل حضوری به وزارت کشور مراجعه خواهند کرد.
به دنبال کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران در سانحه سقوط هلیکوپتر، قرار است انتخابات زودهنگام برای تعیین جانشین او درهشتم تیرماه برگزار میشود.
گزارشها حاکی است که این جلسه سران قوا بعد از ظهر شنبه پنجم خرداد به میزبانی سرپرست ریاست جمهوری و با حضور روسای قوای مقننه و قضائیه، قائم مقام شورای نگهبان، وزیر کشور و معاون حقوقی ریاست جمهوری برگزار شد.
پس از این جلسه اعلام شد: «بر اساس نظر شورای نگهبان مقرر شد برای تسهیل روند اجرای انتخابات و جلوگیری از ایجاد زحمت اضافه برای داوطلبان، افراد واجد شرایط ثبتنام (حداقل ۴۰ و حداکثر ۷۵ سال سن، برخورداری از مدرک فوق لیسانس، حداقل ۴ سال سابقه مدیریت عالی مثل استانداری، وزارت، نمایندگی مجلس و امثال آن و نداشتن سوءپیشینه کیفری) ابتدا مدارک خود را بر روی سامانهای که وزارت کشور طراحی کرده بارگذاری کنند، تا فقط افرادی که واجد شرایط هستند، برای ثبتنام به شکل حضوری به وزارت کشور مراجعه کنند.»
در این نشست جزئیات بیشتری از نحوه دعوت از داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ارائه نشده و مشخص نیست دعوت از افراد برای ثبت نام حضوری در وزارت کشور از سوی هیاتهای اجرایی انجام میشود یا وزارت کشور.
پیش از این ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری با حضور در ساختمان وزارت کشور انجام میشد که با حاشیههایی نیز همراه بود.
در همین حال، عباس جوهری، رییس ستاد انتخابات استان تهران، با اشاره به شروع فرآیند انتخابات ریاست جمهوری از روز ۱۰ خرداد با دستور وزیر کشور، گفت: «در روز ۱۰ خرداد هیات های اجرایی تشکیل می شود. بنا به ابلاغ صورت گرفته، فعلا اعضای هیات های اجرایی همان اعضای هیات اجرایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی خواهند بود.»
رییس ستاد انتخابات استان تهران اضافه کرد: «ثبت نام از داوطلبان در روزهای ۱۰ تا ۱۴ خرداد و بررسی صلاحیت ها در روزهای ۱۵ تا ۲۱ خرداد انجام می شود. در روز ۲۲ خرداد اسامی داوطلبان نهایی اعلام خواهد شد.»
او تصریح کرد: « از ۲۳ خرداد تا ششم تیر تبلیغات انجام خواهد شد. روز هفتم تیر تبلیغات ممنوع است و در روز ۸ تیر، انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشود.»
براساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور»، معاون اول رئیس جمهور با «موافقت رهبری اختیارات و مسئولیتهای وی را برعهده میگیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
احمدی نژاد: در حال بررسی شرایط برای حضور در انتخابات هستم
در همین حال، محمود احمدینژاد، رئیس جمهور پیشین ایران، گفته است که شرایط حضور در انتخابات ریاست جمهوری هشتم تیرماه را بررسی میکند.
ویدئویی از حضور تعدادی از هواداران محمود احمدینژاد در مقابل منزل او منتشر شده است که از آقای احمدینژاد برای نامزدی در انتخابات دعوت میکنند.
محمود احمدینژاد در پاسخ میگوید: «در حال بررسی شرایط هستم تا تصمیم بگیرم، به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کنم یا خیر؟ باید منتظر تحولات شیرینی در کشور باشیم و روند تحولات به نفع مردم است.»
آقای احمدینژاد که بین سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ دو دوره رئیس جمهور ایران بود و برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ و همچنین ۱۴۰۰ داوطلب شد، اما صلاحیت او توسط شورای نگهبان رد شد.
در همین زمینه، جلال جلالی زاده، نماینده پیشین مجلس از کردستان نیز روز گذشته اعلام کرد که در انتخابات ریاست جمهوری هشتم تیرماه شرکت خواهد کرد.
جلال جلالی زاده در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «متاسفانه اصل ۱۱۵ قانون اساسی هفده میلیون اهل سنت را از حقوق شهروندی کاندیدا شدن برای انتخابات ریاستجمهوری محروم کرده است، اما نظر به مخالفت این اصل با نصوص دینی و اعلامیه جهانی حقوق بشر و دفاع از هویت ایرانی و اسلامی، کاندیداتوری خود را برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام می کنم.»
صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان تایید میشود و تنها کسانی که از صافی این شورا عبور میکنند میتوانند در این انتخابات شرکت کنند.
انتخابات ریاست جمهوری در ایران در ادوار گذشته همواره با رد صلاحیت گسترده داوطلبان همراه بوده است. در نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بهمن ۱۳۵۸ شورای نگهبان وجود نداشت، اما وزارت کشور شماری از نامزدها را از جمله مسعود رجوی، رهبر سازمان مجاهدین خلق را رد صلاحیت کرد.
در ادوار گذشته انتخابات ریاست جمهوری همواره و تعداد نامزدهای تایید صلاحیت شده از ۱۰ نفر بیشتر نبوده است.