با محکومیت ترامپ در دادگاه ایالتی نیویورک، بسیاری میخواهند بدانند که آیا رؤیای او برای بازگشت به کاخ سفید به پایان میرسد یا نه.
این پرسشی است که پس از اعلام رأی هیئت منصفهٔ دادگاهی در نیویورک پیش آمده؛ دادگاهی که ترامپ را در پروندهٔ پرداخت حقالسکوت به یک بازیگر فیلمهای پورن مجرم شناخته است.
بر اساس نظر هیئت منصفهٔ دادگاه، رئيسجمهور پیشین آمریکا که در تلاش برای بازگشت به کاخ سفید است، در تمام ۳۴ مورد اتهامی ازجمله حسابسازی برای مشخص نشدن دلیل پرداخت پول گناهکار و مجرم شناخته شده است.
این حکم به زبان ساده چه معنایی دارد و تبعات آن برای کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ چیست؟ در این گزارش به این پرسشها پاسخ میدهیم.
ترامپ چرا محکوم شد؟
موضوع دادگاه نیویورک پروندهٔ پرداخت حقالسکوت ترامپ به یک بازیگر فیلمهای پورن است که قصد داشت رابطهٔ ادعایی خود با این میلیاردر را پیش از انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ علنی کند. استورمی دنیلز، با دریافت مبلغ ۱۳۰ هزار دلار از وکیل ترامپ، از رسانهای کردن این موضوع منصرف شد.
اما مشکل ترامپ بیش از آنکه پرداخت این مبلغ باشد، حسابسازیهایی است که او آنها را برای مشخص نشدن دلیل پرداخت این پول انجام داده و حالا در این پرونده به صورت کامل مجرم شناخته شده است، از جمله بهدلیل جعل سوابق تجاری برای پنهان کردن پولی که به استورمی دنیلز پرداخت شده است.
مجازات ترامپ چیست؟
هنوز مشخص نیست. بر اساس اعلام دادگاه، روز ۱۱ ژوئيه برابر با ۲۱ تیر ماه امسال مجازات دونالد ترامپ بنا به نظر قاضی دادگاه اعلام خواهد شد. چنین محکومیتهایی هرکدام میتوانند حبس تا چهار سال و یا جزای مالی برای فرد خاصی به همراه داشته باشد.
برخی هم میگویند ممکن است برای چنین جرایمی فرد با مجازاتی چون «خروج مشروط از ایالت» روبهرو شود، به این معنا که او برای هر بار خروج از نیویورک لازم است از یک افسر پلیس مجوز بگیرد.
اما این بدان معنا نیست که مثلاً در صورت صدور حکم حبس، ترامپ به ۳۴ مورد حبسِ چهار سال محکوم شود؛ در نهایت تنها یکی از این مجازاتها اجرایی خواهد شد و در بدترین و سنگینترین حکم او برای چهار سال راهی زندان خواهد شد. ترامپ همچنین ممکن است به حبس خانگی محکوم شود؛ جایی که او به جای رفتن به زندان مجبور است مچبند الکترونیکی به پا داشته باشد و تحت نظر قرار بگیرد.
در صورت صدور حکم حبس خانگی، این امکان برای ترامپ فراهم خواهد بود که به مبارزات انتخاباتی خود، هرچند بهصورت مجازی، ادامه دهد.
با این حال برخی کارشناسان حقوقی استدلال میکنند که به دلیل نداشتن سابقهٔ کیفری دونالد ترامپ، احتمال اینکه او به پرداخت جریمهٔ مالی محکوم شود، بیشتر است. احتمال مجازات «حبس تعلیقی» هم یکی دیگر از گزینههای روی میز قاضی دادگاه هنگام صدور رأی خواهد بود.
با همهٔ این اوصاف، ترامپ همچنین میتواند پس از اعلام مجازات به آن اعتراض کند و تا زمان تجدیدنظر هم از اجرای حکم سر باز زند. پس از رأی دادگاه تجدیدنظر نیز باز میتواند برای تعویق اجرای حکم درخواست بدهد.
آیا محکومیت ترامپ مانع نامزدی او در انتخابات میشود؟
پاسخ این سؤال را به صورت مشخص میتوان در قانون اساسی ایالات متحده یافت. بر اساس قانون، هر فردِ دستکم ۳۵سالهٔ آمریکایی که حداقل ۱۴ سال در این کشور زندگی کرده باشد، میتواند رئيسجمهور آمریکا شود. در نتیجه صدور این محکومیت تأثیری در تلاشهای او برای بازگشت به کاخ سفید نخواهد داشت.
حتی در صورتی که او زندانی شود هم همچنان مشکلی در مسیر کاندیداتوری و حتی انتخاب به عنوان رئيسجمهور آمریکا نخواهد داشت و با حکمی که این پرونده برای او به همراه داشته، مانعی در راه بازگشت او به کاخ سفید ایجاد نمیشود.
در هر حال نه حکم این دادگاه و نه دیگر اتهامات او در دیگر پروندههایش به خودی خود مانع رئیسجمهور شدن ترامپ نیست، مگر اینکه مردم بهخاطر این پروندهها به او رأی ندهند یا اینکه به اتهام «شورش» محاکمه و محکوم شود.
آیا تاکنون رئيسجمهوری در آمریکا مجرم شناخته شده بود؟
جواب منفی است. تاکنون نه هیچ رئيسجمهور مشغول کار و نه هیچ رئيسجمهور سابقی در این کشور با پروندهٔ کیفری روبهرو نشده بود، چه برسد به اینکه در چنین دادگاهی متهم نیز شناخته شود.
در نتیجه با رأی هیئت منصفه دادگاه، نام دونالد ترامپ بهعنوان «نخستین رئيسجمهور گناهکار» در یک دادگاه کیفری در تاریخ این کشور ثبت شد.
آیا ترامپ میتواند بهعنوان رئیسجمهور خود را عفو کند؟
بر اساس قوانین آمریکا رئيسجمهور نمیتواند از قدرت فدرال خود برای صدور حکم عفو در پروندههای ایالتی استفاده کند. در نتیجه، از آنجایی که حکم این دادگاه «ایالتی» است و نه «فدرال»، او حتی در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری هم نخواهد توانست خود را عفو کند.
اما قوانین بهصورت کامل روشن نکردهاند که آیا یک رئيسجمهور میتواند برای صدور حکم عفو خود در پروندههای فدرال اقدام کند یا نه؟ توضیح اینکه هرچند این پروندهٔ ترامپ ایالتی است اما او با چند پروندهٔ فدرال هم روبهرو است که از آن جمله میتوان به پروندههایی در فلوریدا و واشینگتن دیسی اشاره کرد.
وضعیت سایر پروندههای دیگر ترامپ چگونه است؟
دونالد ترامپ همچنان با سه پروندهٔ کیفری دیگر مواجه است که دو مورد آنها فدرال هستند و یک مورد دیگر مانند همین پروندهٔ «حقالسکوت» ایالتی است. او در اتهامات فدرال خود نخست در واشینگتن با اتهام «تلاش برای لغو نتیجهٔ انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰» روبهرو است و باید در دادگاه به اتهامات علیه خود پاسخ دهد.
دومین پروندهٔ فدرال او مربوط به فلوریدا است که دونالد ترامپ متهم است اسناد طبقهبندیشدهٔ دولتی را بدون مجوز از کاخ سفید خارج و آنها را در ویلای خود در این ایالت انبار کرده است.
پروندهٔ دیگر ایالتی او هم مربوط به جورجیا است؛ جایی که رئيسجمهور پیشین آمریکا متهم است در روند برگزاری انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ اخلال ایجاد کرده است.
خبر خوب برای ترامپ این است که پیشبینی میشود هیچکدام از این سه پرونده تا پیش از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری به مرحلهٔ برگزاری دادگاه نخواهد رسید.
تأثیر این حکم بر افکار عمومی آمریکا چیست؟
پیش از این، در ماه آوریل، نظرسنجی مشترکی که توسط سیانان و SSRS که از مؤسسات معتبر برگزاری نظرسنجیهای سیاسی در آمریکا است، نشان داده بود که حکم دادگاه تأثیر چندانی بر نگاه طرفداران ترامپ ندارد.
در آن نظرسنجی ۷۶ درصد حامیان ترامپ گفته بودند که بدون توجه به نظر دادگاه از او حمایت میکنند و تنها ۲۴ درصد گفته بودند که در صورت محکوم شدن او در دادگاه ممکن است در حمایت خود از او تجدیدنظر کنند.
همچنین در ماه مه یک نظرسنجی توسط کالج امرسون صورت گرفت که نشان میداد تنها ۲۵ درصد از رأیدهندگان گفته بودند محکوم شدن ترامپ در دادگاه باعث میشود کمتر به ترامپ رأی بدهند.
اما نکتهٔ قابل توجه در تمام این نظرسنجیها این است که میزان افرادی که گفتهاند در صورت محکومیت ترامپ به صورت قطعی دیگر به او رأی نخواهند داد، بسیار محدود است.
برای مثال نظرسنجیای که شبکهٔ ایبیسی با همراهی Iposs انجام داده، نشان میدهد که تنها چهار درصد حامیان ترامپ گفتهاند که در صورت محکوم شدن او در پروندهٔ نیویورک حتماً در حمایت خود از ترامپ تجدیدنظر خواهند کرد.
در نتیجه، به نظر میرسد این حکم تأثیر قابل توجهی در میزان حمایت طرفداران ترامپ نداشته باشد و حتی اعتراضات او و حملاتش به دادگاه وجههٔ «ضد ساختار بودن» این سیاستمدار را نزد طرفدارانش پررنگتر هم بکند.