طبق اسنادی که به‌تازگی به دادگاهی در نیویورک ارائه شده، دو تن از «افشاگران» مدعی هستند که بانک بریتانیایی استاندارد چارترد، به‌طور پنهانی با نهادهای مرتبط با ایران و سازمان‌های تروریستی میلیاردها دلار معامله انجام داده است.
استاندارد چارترد یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های بریتانیا است که پیش از این هم به اتهام‌های مشابهی جریمه شده بود.
دو فرد «افشاگر» می‌گویند معاملات این بانک با ایران در حالی صورت گرفته که این بانک پیش‌تر اعلام کرده بود که کلیه روابط تجاری خود را با جمهوری اسلامی متوقف کرده است.
این دو فرد «افشاگر» عبارتند از جولیان نایت، رئیس سابق جهانی تراکنش ارز خارجی استاندارد چارترد که در سال ۲۰۱۱ این بانک را ترک کرد، و رابرت مارسلیوس، یک معامله‌گر ارز.
طبق اسناد دادگاه، این تراکنش‌های ادعایی، شامل ۹.۶ میلیارد دلار تراکنش ارزی با افراد و شرکت‌هایی است که توسط دولت ایالات متحده به عنوان تأمین‌کنندگان مالی گروه‌های تروریستی تعیین شده‌اند، از جمله شرکت‌های تحریم‌شده و سازمان‌های تروریستی مانند حزب‌الله، حماس، القاعده و طالبان.
همچنین، تراکنش‌های «فارکس» مرتبط با جمهوری اسلامی با ارزش اسمی ۱۰۰ میلیارد دلار نیز در این میان وجود دارد.
به گفته این دو فرد، این تراکنش‌ها در اسناد گسترده محرمانه بانکی پنهان شده بودند و برای اولین بار در سال ۲۰۱۲ توسط این دو فرد به مقامات ایالات متحده ارائه شد.
این افشاگران ادعا می‌کنند که مقامات آمریکایی در ابتدا این شواهد را نادیده گرفته و حتی وجود آن‌ها را در دادگاه انکار کردند.
دیوید اسکنتلینگ، یک تحلیلگر امور جرایم، با بررسی مجدد داده‌ها به «کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی» (آی‌سی‌آی‌جی) گفته است که بیش از نیم میلیون تراکنش جداگانه بین سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۳ را کشف کرده که به‌طور ماهرانه‌ای پنهان شده بودند.
به گفته او، این تراکنش‌ها شامل معاملاتی با بانک‌ها و شرکت‌های ایرانی، صرافی‌های خاورمیانه و حتی شرکت‌های پوششی مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، حماس و حزب‌الله می‌شود.
این معاملات نقض آشکار تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران و گروه‌های تروریستی محسوب می‌شود.
به گفته اسکنتلینگ، استاندارد چارترد نه تنها به ارائه خدمات به مشتریان ایرانی موجود ادامه داده، بلکه مشتریان جدیدی را نیز جذب کرده و فرصت‌های تجاری جدیدی را در ایران توسعه داده است.
جولیان نایت، یکی از افشاگران، دولت ایالات متحده را متهم کرده است که با وجود شواهد ارائه‌شده توسط او و سایر افشاگران، از پیگیری این تخلفات خودداری کرده و حتی در دادگاه وجود آن‌ها را انکار کرده است. او این اقدام دولت را یک «کلاهبرداری بزرگ» خوانده است.
استاندارد چارترد این اتهامات را رد کرده و آن‌ها را «ادعاهای ساختگی» خوانده است. این بانک می‌گوید که ادعاهای قبلی افشاگران توسط مقامات ایالات متحده «به طور کامل بی‌اعتبار» اعلام شده است.
با این حال، وزارت دادگستری و دفتر تحقیقات فدرال از اظهار نظر در مورد این پرونده خودداری کرده‌اند.
این اولین بار نیست که استاندارد چارترد به نقض تحریم‌ها متهم می‌شود. این بانک در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۹ به دلیل نقض تحریم‌های ایران و سایر کشورها، جریمه‌هایی بالغ بر ۱.۷ میلیارد دلار پرداخت کرده است. با این حال، این بانک هرگز انجام تراکنش برای سازمان‌های تروریستی را نپذیرفته است.
اگر اتهامات علیه استاندارد چارترد ثابت شود، این بانک ممکن است با جریمه‌های سنگین و حتی پیگرد قانونی مواجه شود. این موضوع همچنین می‌تواند به اعتبار این بانک آسیب جدی وارد کند و روابط آن را با دولت‌های غربی تحت تأثیر قرار دهد.
