حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار زائر مسلمان در کنار شمار زیادی از زائران از داخل عربستان سعودی روز جمعه ۲۵ خرداد آیین‌های حج امسال را در صحرای منا آغاز کردند.
آیین‌های حج امسال در حالی برگزار شده که افکار عمومی در بسیاری از کشورهای اسلامی درگیر جنگ ویرانگر و پرتلفاتی است که در غزه جریان دارد؛ جنگی که پس از حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل در ۱۵ مهر پارسال آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
گروه حماس را آمریکا و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی می‌دانند.
در این میان گذرگاه رفح میان غزه و مصر از یک ماه پیش در پی عملیات نظامی اسرائیل در این منطقه مسدود شده و فلسطینیان غزه امسال موفق به شرکت در مراسم حج نشدند.
با این حال، ملک سلمان، پادشاه عربستان، یک هزار نفر از فلسطینیان را که پیش از بسته شدن گذرگاه رفح از غزه خارج شده و اکثراً در مصر بودند، با هزینهٔ عربستان برای شرکت در مناسک حج دعوت کرد.
دعوت‌شدگان فلسطینی افرادی هستند که کسی را در جنگ غزه از دست داده یا بستگان‌شان مجروح شده و برای درمان به مصر رفته بودند.
مقامات فلسطینی در کرانه باختری نیز گفته‌اند چهار هزار و ۲۰۰ زائر از این مناطق در حج امسال مشارکت دارند. زائران فلسطینی از کرانه باختری از راه اردن به عربستان می‌رسند.
حج امسال همچنین در شرایطی در حال برگزاری است که حمایت گروه‌های نیابتی متحد جمهوری اسلامی ازجمله حزب‌الله لبنان از حماس و واکنش نظامی اسرائیل به این حمایت‌ها منطقه را در آستانهٔ بروز جنگی دیگر میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان قرار داده است.
دولت سعودی که با حماس روابط سردی دارد و از دیرباز نیز معتقد بوده بسیاری از تحرکات حزب‌الله برای منافع لبنان و منطقه زیان‌بار است، امسال در شرایطی میزبان حج است که در مقایسه با یک دهه گذشته مناسبات بهتری با جمهوری اسلامی دارد.
عربستان سعودی همچنین با انتقاد شدید از عملکرد اسرائیل در جنگ غزه خواهان برقراری فوری آتش‌بس است.
پرواز مجدد مستقیم از دمشق به مکه
امسال برای نخستین بار پس از آغاز جنگ داخلی سوریه، زائران این کشور نیز با پروازهای مستقیم از دمشق به مکه رسیده‌اند.
شماری نامعلوم از مردم سوریه نیز که در مناطق زیر کنترل شورشی‌های مسلح مخالف حکومت دمشق زندگی می‌کنند، از راه ترکیه خود را به عربستان رسانده‌اند.
رئیس‌جمهور مصر که کشورش برای برقراری آتش‌بس غزه فعالیت می‌کند، جزو رهبران مسلمانی است که برای آیین حج به عربستان رفته است. عبدالفتاح سیسی و محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، پنج‌شنبه از مسجد نبوی در مدینه دیدار کردند.
به گزارش آسوشیتدپرس، تدابیر امنیتی در مکه و اطراف آن برقرار شده و افرادی که مجوز انجام حج را ندارند، در پست‌های بازرسی در جاده‌های منتهی به شهر از ورود به مکه باز می‌مانند.
سفر حجاج از ایران
جمهوری اسلامی ایران نیز پس از بحران یک‌دهه‌ای در روابط با عربستان سعودی و بهبود نسبی روابط طی یک سال گذشته، توانسته امسال بیش از ۸۰ هزار زائر را به عربستان بفرستد، اما حضور تیم رسانه‌ای جمهوری اسلامی در عربستان پیشاپیش با تنش همراه شد.
عربستان دو هفته پیش یک تیم شش‌نفرهٔ ایرانی را که تهران آن‌ها را «اعضای گروه رسانه‌ای بعثه ایران» در مدینه نامید، از خاک خود اخراج کرد. خبرنگار شبکه العالم و صداوسیمای جمهوری اسلامی در میان اخراج‌شدگان بودند.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، به کارگزاران حج گفته بود «حج امسال، حج برائت است».
اصرار عوامل نزدیک به حکومت ایران در برگزاری مراسمی در حاشیه حج که آن را «برائت از مشرکین» می‌نامند، سال‌های طولانی منجر به تنش و بحران میان ایران و عربستان می‌شد.
عربستان در طول سه سال پس از آغاز همه‌گیری ویروس کرونا محدودیت‌های شدیدی برای حضور زائران برقرار کرد، ولی از سال گذشته این محدودیت‌ها را برداشت.
محمد العبدالعالی، سخنگوی وزارت بهداشت عربستان، جمعه گفت یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های حج امسال، افزایش شدید دما است. دمای هوا در عربستان در روزهای جاری بیش از ۴۰ درجه است.
زائران مسلمان از جهان و عربستان روز شنبه در صحرای عرفات خواهند بود؛ تپه‌ای بیابانی که گفته می‌شود پیامبر اسلام آخرین سخنرانی خود را در آن انجام داد.
پس از ادامه مناسک حج شامل وقوف در عرفات و مشعرالحرام، زائران یکشنبه به منا باز می‌گردند تا هفت سنگریزه به جمره بیندازند و با قربانی دام، عید قربان را جشن بگیرند.
