به دنبال اظهارات انتقادی سعید جلیلی درباره برجام و میزان فروش نفت در دولتهای قبل از ابراهیم رئیسی در مناظره با مسعود پزشکیان، حسن روحانی و بیژن نامدار زنگنه به او پاسخ دادند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین، که در طول مبارزات انتخابات ریاست‌جمهوری امسال بارها از سوی آقای جلیلی و سایر نامزدهای اصولگرا مورد انتقاد قرار گرفته است، روز سه‌شنبه ۱۳ تیر با انتشار ویدئویی مدعی طراخی «۸۶ میلیارد دلار» سرمایه‌گذاری خارجی پس از توافق هسته‌ای با غرب شد.
او خطاب به سعید جلیلی که سال‌ها دبیر و عضو شورای عالی امنیت ملی بوده است، گفت: «اگر برجام بد بود، چرا شورای عالی امنیت ملی که خودت هم در آنجا نشسته بودی، تصویب کرد؟»
آقای روحانی در ادامه با اشاره به صحبت‌های سعید جلیلی در مناظره اول با مسعود پرشکیان اعلام کرد که جلیلی «ده بار» در آن شورا همین صحبت‌ها را مطرح کرده بود.
او افزود: «صد بار به تو جواب دادند. باز هم برمی‌گردی به حرف قبلی.»
از سوی دیگر، بیژن زنگنه، وزیر نفت دولتهای حسن روحانی نیز روز سه‌شنبه با انتشار ویدئویی به بخش دیگری از صحبت‌های سعید جلیلی درباره میزان صادرات نفت در دولت دوازدهم پاسخ داد.
او با اشاره به این که جلیلی در مناظره دوشنبه‌شب گفته بود میزان صادرات نفت در آن دولت ۲۰۰ هزار بشکه در روز بود، این آمار را زیر سوال برد.
آقای زنگنه تصریح کرد در دوران وزارت خود «بر اساس قانون»، هر ماه آمار مربوط به تولید و صادرات نفت را برای رهبر جمهوری اسلامی، سران سه قوه، مجلس و سایر مراجع ارسال می‌کرد و امضایش زیر این گزارش‌ها وجود دارد.
وزیر پیشین نفت جمهوری اسلامی گفت که در اسفند سال ۱۳۹۹ میزان تولید روزانه نفت خام ایران حدود دو میلیون و ۶۲۹ هزار بشکه بوده و ۸۱۴ هزار بشکه میعانات گازی نیز تولید شد.
او درباره آمار صادرات در اسفند ۹۹ مدعی شد که جمهوری اسلامی روزانه ۸۷۱ هزار بشکه نفت خام و ۱۱۸ هزار بشکه میعانات گازی صادر کرد که به گفته او باید به این رقم صادرات ۶۰۰ هزار بشکه فرآورده‌های نفتی نیز افزوده شود.
بیژن زنگنه با طرح این پرسش از سعید جلیلی که «شما این دویست هزار بشکه را از کجا می‌آورید که تکرار می‌کنید؟» گفت اعدادی را که خودش اعلام کرده، «کسی نمی تواند رد کند. این ها مستند به گزارش شرکت نفت است.»
به جز سعید جلیلی، سایر کاندیداهای اصولگرا در مناظره‌های دور اول انتخابات و همچنین مسئولان دولت رئیسی بارها گفته‌اند با روی کار آمدن دولت سیزدهم صادرات و تولید نفت ایران رشد کرده و جمهوری اسلامی راه دور زدن تحریم‌ها برای فروش نفت را یافته است.
در ادامه همین اظهارات، وزیر نفت دولت ابراهیم رئیسی نیز اظهارات مسعود پزشکیان درباره میزان تحفیف فروش نفت ایران را رد کرد.
جواد اوجی روز سه‌شنبه با اشاره غیرمستقیم به این اظهارات گفت: «می‌گویند تخفیف می‌دهند، والله تخفیفی که می‌گویند از انگشتان دست من کمتر است.»
به این ترتیب او مدعی شد میزان تحفیفی که ایران برای فروش نفت می‌دهد، یک رقمی است.
جواد اوجی همچنین اعلام کرد ایران اکنون به ۱۷ کشور نفت می‌فروشد و اضافه کرد: «ما در جنگ اقتصادی هستیم، نباید اعداد را اعلام کنیم و دولتهای قبل هم همین گونه بودند.»
وزیر نفت ایران روز دوم تیر هم مدعی شده بود دولت سیزدهم «تخفیف‌های بالا» به مشتریان نفتی نمی‌دهد.
پیشتر خبرگزاری رویترز از قول منابع آگاه صنعتی و تجاری نفت گزارش داده بود که ایران پارسال برای هر بشکه نفت صادراتی، ۱۳ دلار به پالایشگاه‌های چینی تخفیف داده است.
همچنین آمارهای شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها، مانند «ورتکسا» و «تانکر ترکرز» نشان می‌دهد که ایران در سال گذشته روزانه ۱.۳ میلیون بشکه صادرات نفت خام و میعانات گازی به همراه بیش از ۲۲۰ هزار بشکه صادرات نفت کوره (مازوت) داشته است.
اوپک قیمت نفت صادراتی ایران بدون در نظر گرفتن تخفیف‌ها و هزینه دور زدن تحریم‌ها در سال گذشته را بالای ۸۳ دلار ارزیابی کرده بود. بدین ترتیب ایران می‌بایست از محل صادرات نفت خام، میعانات گازی و نفت کوره دست‌کم ۴۶ میلیارد دلار درآمد می‌داشت؛ اما آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد این رقم تنها ۳۶ میلیارد دلار بوده است.
بدین ترتیب، تقریبا ۲۲ درصد از درآمدهای نفتی ایران صرف هزینه دور زدن تحریم‌ها و تخفیف‌های نفتی شده است.
اظهارات فرمانده سپاه درباره صادرات نفت
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، روز سه‌شنبه در مراسم چهلم ابراهیم رئیسی در مشهد گفت: «راه صادرات نفت ما باز شد، چون هرکس تقلا کرد کشتی ما را بگیرد، کشتی او را گرفتیم. هرکس کشتی ما را زد، کشتی او را زدیم.»
سپاه پاسداران در سال‌های اخیر بارها دست به توقیف کشتی‌های خارجی در خلیج فارس زده است.
این نهاد نظامی و امنیتی آذر ماه سال گذشته اعلام کرد دو شناور را که در مجموع ۳۴ خدمه خارجی داشته‌اند، به اتهام «قاچاق سوخت» در خلیج فارس توقیف کرده است.
آمریکا تابستان سال ۱۴۰۲ اعلام کرد در دو سال منتهی به آن زمان، ایران بیش از ۲۰ کشتی را در خلیج فارس «مورد حمله، آزار و مزاحمت قرار داده یا توقیف کرده است.»
ایالات متحده از سوی دیگر سال گذشته تایید کرد که یک نفتکش حامل ۹۸۰ هزار بشکه نفت متعلق به سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی را به خاطر نقض تحریم‌های ایالات متحده توقیف کرده است.
آمریکا در ماه آوریل پارسال محموله نفتکش «سوئز راجان» با پرچم جزایر مارشال را توقیف کرد، و ماه گذشته این محموله را در تگزاس تخلیه کرد.
