تبریک اردوغان به ترامپ: امیدوارم بحران اوکراین و فلسطین پایان یابد
رئیسجمهور ترکیه با تبریک به دونالد ترامپ به خاطر پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا اظهار امیدواری کرده است که بحرانهایی نظیر جنگ اوکراین و موضوع فلسطین در دوران ریاستجمهوری او به پایان برسد.
رجب طیب اردوغان روز چهارشنبه با انتشار پیامی در شبکه ایکس همچنین اظهار امیدواری کرد که روابط ترکیه و آمریکا تقویت شود و نوشت: «به دوستم دونالد ترامپ که پس از یک مبارزه بزرگ انتخاباتی پیروز و دوباره به ریاستجمهوری آمریکا برگزیده شده، تبریک میگویم و امیدوارم در این دوره روابط ترکیه و آمریکا تقویت شود و بحرانهای جهانی، خصوصاً موضوع فلسطین و جنگ اوکران خاتمه یابد».
دونالد ترامپ پیشتر مخالفت خود را با تأمین مالی و تسلیحاتی اوکراین اعلام کرده و گفته بود به جنگ روسیه و اوکراین پایان خواهد داد.
تایمز اسرائیل نیز روز ۹ آبان گزارش داد که آقای ترامپ به نخستوزیر اسرائیل ضربالاجل داده که جنگ کشورش با گروه افراطی حماس در غزه را تا زمان تحلیف او، در صورت پیروزی در انتخابات، به پایان برساند.
این گزارش به نقل از یک مقام پیشین دولت آمریکا و یک مقام اسرائیلی میگوید آقای ترامپ نخستین بار در دیدار اواخر تابستان امسال که بنیامین نتانیاهو در سفر به آمریکا با او در اقامتگاه شخصیاش در فلوریدا ملاقات کرد، این درخواست را مطرح کرد.
به نوشته تایمز اسرائیل، آقای ترامپ به نتانیاهو گفت اگر به کاخ سفید بازگردد، جنگ غزه باید تمام شده باشد.
«مردم غزه از ترامپ میخواهند به جنگ در آن منطقه پایان دهد»
خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشته است که ساکنان نوار غزه از دونالد ترامپ که پیروز انتخابات ریاستجمهوری آمریکا شد، میخواهند که به جنگ بین اسرائیل و حماس پایان دهد.
این درگیری که از حمله [گروه افراطی] حماس در هفتم اکتبر پارسال آغاز شده، «خسارات جانی و مالی زیادی به مردم غزه وارد کرده، بهطوری که بسیاری از ساکنان آواره شده، با گرسنگی و مرگ دست و پنجه نرم میکنند و بیمارستانها نیز با مشکل مواجهاند».
ممدوح الجدیبه، یکی از آوارگان، میگوید: «ما آواره و کشته شدیم… چیزی برای ما باقی نمانده است، ما خواهان صلح هستیم». او امیدوار است که ترامپ بتواند راهحلی پیدا کند و به جنگ پایان دهد. همچنین، ام احمد حرب نیز امیدوار است ترامپ به کمک مردم غزه بیاید و به رنجهای آنها پایان دهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، از سوی دیگر، فلسطینیان کرانه باختری که از سال گذشته شاهد افزایش خشونت بودهاند، «از پیروزی ترامپ نگران هستند و معتقدند سیاستهای او به نفع اسرائیل خواهد بود و برای فلسطینیها شرایط را دشوارتر خواهد کرد».
در دوره ریاستجمهوری اول ترامپ، او سفارت آمریکا را به بیتالمقدس/اورشلیم منتقل کرد و به اشغال بلندیهای جولان توسط اسرائیل رسمیت داد. پیمانهای ابراهیم، یعنی پیمانهای دوستی با شماری از کشورهای عرب که به واسطه او شکل گرفت، خشم رهبران فلسطینی را برانگیخت، زیرا آنها این توافقات را بهعنوان «خیانت» تلقی کردند.
ابراهیم علیان، یکی از ساکنان غزه، با وجود نگرانیها، امید دارد که «ترامپ با وعدههایش برای صلح بتواند به جنگ پایان دهد و شرایط را در غزه بهبود بخشد».
افت ارزش ریال با پیروزی ترامپ
همزمان با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، ارزش واحد پول ایران روز چهارشنبه به پایینترین سطح تاریخی خود سقوط کرد؛ امری که نشاندهنده چالشهای جدیدی برای تهران در بحبوحهٔ تنشهای جاری در خاورمیانه است.
نرخ دلار در بازار آزاد ایران همزمان با اعلام پیروزی دونالد ترامپ به ۷۰ هزار و ۳۰۰ تومان اوج گرفت، اما ساعاتی بعد به ۶۹ هزار و ۶۰۰ تومان کاهش یافت. حتی این رقم نیز ۷۰۰ تومان بیشتر از روز گذشته است.
هنوز مشخص نیست که چه چیزی باعث تعدیل نسبی نرخ ارز در بعد از ظهر روز جاری شد، اما بانک مرکزی ایران در گذشته با عرضه ارز بیشتر به بازار سعی کرده است نرخ را بهبود بخشد.
نرخ دلار در بازار آزاد ایران از سال ۱۳۹۴، زمانی که برجام امضا شد، تا خروج آمریکا از برجام در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، تنها ۱۵ درصد رشد کرد و به سه هزار و ۷۵۰ تومان رسید، اما از اردیبهشت ۱۳۹۷ تاکنون نرخ دلار در مقابل ریال ایران ۱۷۶۰ درصد جهش یافته است؛ به عبارتی، بیش از ۱۸ برابر شده است.
چنین افت سهمگینی در ارزش پول ملی ایران در حالی است که با روی کار آمدن دولت جو بایدن طی چهار سال گذشته، صادرات نفت ایران بیش از پنج برابر شده و درآمدهای نفتی ایران به شدت افزایش یافته است.
دولت جو بایدن با امید رسیدن به توافقی با ایران، سختگیری چندانی در اعمال تحریمهای نفتی علیه جمهوری اسلامی نکرد؛ موضوعی که آقای ترامپ بارها در کارزار انتخاباتی خود از آن انتقاد کرده است.
با اینحال، دونالد ترامپ روز سهشنبه به خبرنگاران گفت که موضع او ساده و روشن است: «ایران نباید به سلاح هستهای دست یابد».
او گفت که بهدنبال «آسیب رساندن» به ایران نیست و تنها میخواهد ایران سلاح هستهای نداشته باشد.
مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران نیز با وعده دستیابی به توافقی برای کاهش تحریمهای غرب به ریاستجمهوری رسید.
با این حال، دولت ایران در هفتههای گذشته سعی کرده که تأثیر نتایج انتخابات آمریکا بر ایران را کماهمیت جلوه دهد.
این موضع در روز چهارشنبه با اظهار نظری کوتاه از فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، ادامه یافت.
او گفت «انتخاب رئیسجمهور ایالات متحده خیلی به ما ربط مشخصی ندارد. سیاستهای کلی ایران سیاستهای ثابتی است که با جابهجایی افراد تغییر نخواهد داشت».
خانم مهاجرانی همچنین بدون ارائه توضیحات بیشتر مدعی شد: «فرقی نمیکند چه کسی در ایالات متحده رئیسجمهور شود چون برنامهریزیهایمان از قبل انجام شده است».
واکنشها در اسرائیل به پیروزی ترامپ در انتخابات
اسرائیل از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا استقبال کرده و امیدوار است که بازگشت او به قدرت به تقویت روابط میان اسرائیل و آمریکا منجر شود. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بازگشت ترامپ به کاخ سفید را فرصتی برای آغاز دوباره همکاریها میان دو کشور خوانده و از او به عنوان «دوست واقعی اسرائیل» یاد کرده است. رهبران اسرائیل معتقدند ترامپ میتواند در مواجهه با تهدیدات نظامی جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی آن در منطقه به اسرائیل کمک کند.
بنی گانتس و دیگر رهبران اپوزیسیون اسرائیل نیز از بازگشت ترامپ استقبال کرده و بر ادامه حمایتهای او از اسرائیل تأکید کردهاند. آنها امیدوارند ترامپ در برخورد با چالشهای امنیتی منطقهای، از جمله مقابله با نظامی شدن برنامه هستهای ایران و آزادسازی گروگانها، از مواضع سختگیرانهتری پیروی کند.
در همین حال، ترامپ از رویکرد دولت بایدن و کامالا هریس نسبت به اسرائیل انتقاد کرده و خواستار پایان سریع جنگهای جاری در غزه و لبنان شده است. او در سخنرانی پیروزی خود اعلام کرد که در دوره دوم ریاستجمهوریاش، به جای ورود به جنگهای جدید، به دنبال خاتمه دادن به جنگها خواهد بود.
این در حالی است که اسرائیل و جمهوری اسلامی ایران در حال آمادهسازی برای مقابله نظامی هستند و در پی حملات اخیر اسرائیل به اهداف نظامی ایران، تهران تهدید کرده که به این حملات پاسخ خواهد داد.
واکنشهای مختلف به پیروزی ترامپ از نقاط مختلف جهان
پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا با واکنشهای متفاوتی از سوی مردم در جهان روبهرو شده است.
در بریتانیا فعالان محیطزیست روز چهارشنبه ۱۶ آبان یک روز پس از رأی دادن میلیونها آمریکایی به دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور، به دیوار سفارت آمریکا در لندن رنگ پاشیدند و هر دو توسط پلیس بریتانیا دستگیر شدند.
ترامپ بارها گفته است که به تغییرات آب و هوایی اعتقادی ندارد.
در اوکراین سربازان این کشور دربارهٔ پیروزی ترامپ در انتخابات اختلاف نظر دارند و یکی از آنها میگوید: ما مجبور خواهیم شد مناطقی را رها کنیم. او (دونالد ترامپ) سعی خواهد کرد تا ما را برای رها کردن مناطقی متقاعد کند.
در هندوستان هندوها پیروزی دونالد ترامپ را جشن گرفتند و یک سازمان غیرانتفاعی در بنارس، با پوسترهایی از دونالد ترامپ و آتشبازی دوستی او با نارندرا مودی، نخستوزیر هند را ستایش کردند و پیروزی ترامپ را تبریک گفتند.
پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ایران با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است. یک شهروند در تهران میگوید: «واقعاً خوشحالم که آقای ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده شد.»
قرار سخنرانی پذیرش شکست انتخاباتی کامالا هریس
به گزارش رویترز و به نقل از منابع خبری، کامالا هریس قرار است روز چهارشنبه ساعت ۶ عصر به وقت شرق آمریکا (۲۳:۰۰ به وقت گرینویچ) سخنرانیای برای پذیرش شکست در انتخابات ریاستجمهوری در برابر دونالد ترامپ ایراد کند.
همانطور که پیشتر گزارش شده بود، هریس قصد دارد سخنرانی خود را از دانشگاه هاوارد، محل تحصیل سابقش، انجام دهد.
پیامی از طالبان افغانستان
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده، طالبان ابراز امیدواری کرد که دولت او سیاستهای «واقعبینانهتری» نسبت به افغانستان اتخاذ کند.
در بیانیهای از وزارت امور خارجه تحت کنترل طالبان، سخنگوی این وزارتخانه، عبدالقهار بلخی، ابراز امیدواری کرد که روابط بین دو کشور بهبود یابد و خواستار گشایش فصل جدیدی از «تعامل متقابل» بین آمریکا و افغانستان شد.
این بیانیه که چند ساعت پس از پیروزی ترامپ بر کامالا هریس، نامزد دموکراتها، در شبکههای اجتماعی منتشر شد، نشاندهنده امیدهای محتاطانه طالبان برای پیشرفت دیپلماتیک با واشینگتن است.
ترامپ از خروج دولت بایدن از افغانستان، بهویژه از دست دادن پایگاه هوایی بگرام که آن را برای منافع آمریکا حیاتی میدانست، و همچنین رها شدن میلیاردها دلار تجهیزات نظامی انتقاد کرده بود.
بلخی در پیام تازهٔ خود بهطور خاص به توافق ۲۰۲۰ دوحه که در دوره قبلی ترامپ امضا شد، اشاره کرد و آن را بهعنوان مبنایی برای همکاریهای آتی ذکر کرده و بر تمایل طالبان به «گفتوگوی سازنده» تأکید کرد.
موضوع تحریم نفتی ایران
خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی نوشت:
«بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید میتواند به معنای اجرای سختگیرانهتر تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران باشد که ممکن است عرضه جهانی نفت را کاهش دهد، اما دولت او ممکن است برای جلب همکاری چین، بزرگترین مشتری نفت ایران، با مشکل مواجه شود.
تحلیلگران میگویند که اعمال فشار بیشتر بر ایران میتواند قیمت جهانی نفت را بالا ببرد، اما سیاستهای دیگر ترامپ مانند افزایش حفاریهای داخلی، اِعمال تعرفه بیشتر بر چین که میتواند فعالیت اقتصادی را کاهش دهد، یا بهبود روابط با روسیه که میتواند صادرات نفت روسیه را آزاد کند، ممکن است تأثیر آن را کاهش دهد.
ترامپ در مبارزات انتخاباتیاش گفته است که سیاستهای جو بایدن برای اجرای ضعیف تحریمهای نفتی باعث تضعیف واشینگتن و تقویت ایران شده است. بازگشت به کارزار «فشار حداکثری» میتواند صادرات نفت ایران را تا یک میلیون بشکه در روز کاهش دهد. اما اعمال فشار بر ایران همچنین به معنای مقابله با چین است که تحریمهای آمریکا را به رسمیت نمیشناسد و بزرگترین مشتری نفت ایران است.
تحلیلگران معتقدند که سختگیری در قبال ایران میتواند باعث افزایش قیمت نفت شود، اما جنگ تجاری و تعرفههای سنگین بر واردات آمریکا از چین، ممکن است به کاهش تقاضا و افت قیمت نفت منجر شود.»
رضا پهلوی خواهان کمک ترامپ برای پایان دادن به «تهدید» جمهوری اسلامی شد
شاهزاده رضا پهلوی، از چهرههای مخالف جمهوری اسلامی، در پیامی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده را تبریک گفت و خواستار کمک او برای پایان دادن به «تهدید» جمهوری اسلامی شد.
رضا پهلوی پیشتر نیز خواهان فشار بیشتر غرب بر جمهوری اسلامی ایران و همچنین افزوده شدن کلیت سپاه پاسداران به فهرست تروریستی کشورهای مختلف شده بود.
رئیس آژانس اتمی اعلام کرد ممکن است به زودی به ایران سفر کند
رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد ممکن است به زودی به ایران سفر کند، همزمان با نزدیک شدن بازگشت ترامپ به قدرت. رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه گفت ممکن است در روزهای آینده برای گفتوگو دربارهٔ برنامه اتمی مورد مناقشه ایران به ایران سفر کند و انتظار دارد که همکاری سازندهای با دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، داشته باشد.
گروسی پیشتر ابراز امیدواری کرده بود که پیش از انتخابات ۵ نوامبر آمریکا به تهران سفر کند تا برخی از مسائل طولانیمدتی را که روابط بین ایران، آژانس و قدرتهای غربی را تیره کرده است، حلوفصل نماید.
او در یک نشست خبری در رم پس از یک رویداد مربوط به انرژی هستهای گفت: «ما در حال صحبت با همکارانمان در ایران برای تعیین زمان سفر من هستیم که شاید در چند روز آینده باشد. هنوز باید زمان دقیق آن را تأیید کنیم، اما این کار انجام خواهد شد.»
مقامات ایرانی بدون تأیید رسمی این خبر، از سفر گروسی استقبال کردهاند و اعلام کردهاند که تهران آماده همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای حل مسائل موجود است، اما جزئیات بیشتری ارائه نکردهاند.
مسائل مورد اختلاف شامل جلوگیری ایران از حضور کارشناسان غنیسازی اورانیوم در تیمهای بازرسی آژانس در کشور و عدم توضیح دربارهٔ ردپای اورانیوم در سایتهای اعلامنشده در طول چندین سال است.