دونالد ترامپ در سخنرانی خود پس از اعلام اولین نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا وعده داد که جنگها را متوقف خواهد کرد. این موضع میتواند پیامدهایی حیاتی برای روسیه و اوکراین داشته باشد.
۳۲ ماه از حملهٔ ارتش روسیه به اوکراین گذشته و در ماههای اخیر نیروهای روسیه، بهرغم تلفات سنگین، بهکيندی اما پیوسته در حال پیشروی بودهاند.
در این شرایط اوکراین انتظار دارد رئیسجمهور جدید آمریکا بر حمایتهای مالی-نظامی از کییف بیفزاید. در مقابل، روسیه امیدوار است با پیروزی دونالد ترامپ، ارسال بستههای تسلیحاتی آمریکا برای اوکراین متوقف شود.
همزمان مقامات مسکو میگویند امیدی به بهبود روابط دوجانبهٔ مسکو و واشینگتن ندارند، اما برای بررسی «پیشنهادهای سازنده» آماده هستند.
تأثیر احتمالی پیروزی دونالد ترامپ بر جنگ روسیه علیه اوکراین
در نخستین واکنش به نتایج شمارش آرا در آمریکا، دمیتری مدودف که در دورهٔ ریاستجمهوری خود حامی بهبود روابط مسکو و واشینگتن بود اما اکنون به طرفدار سرسخت جنگ روسیه علیه اوکراین و دشمن غرب تبدیل شده، در شبکهٔ اجتماعی ایکس ابراز اطمینان کرد که در پی شکست کامالا هریس، اهداف روسیه در جنگ علیه اوکراین تحقق مییابد.
او افزود که مطمئن است در دورهٔ ریاستجمهوری دونالد ترامپ حمایت واشینگتن از «مفتخوری» کییف متوقف خواهد شد.
دونالد ترامپ در طول رقابتهای ریاستجمهوری بارها مدعی شده بود که جنگ روسیه علیه اوکراین را «ظرف ۲۴ ساعت» متوقف میکند. او هیچگاه مشخص نکرد چه طرحی برای پایان این جنگ دارد، اما در تابستان گذشته گزارشهایی منتشر شد که دولت او مصمم است کییف و مسکو را با وعدهٔ توقف یا افزایش کمکهای نظامی برای اوکراین تحت فشار بگذارد تا سر میز مذاکره بنشینند.
روزنامهٔ واشینگتنپست همچنین گزارش داد که یکی از راههای احتمالی پایان جنگ از دید دونالد ترامپ، فشار بر کییف است تا مطالبات ارضی مسکو را بپذیرد و همزمان تهدید به محدودیتهای بیشتر برای فروش نفت و گاز روسیه تا کرملین را به آتشبس وادارد.
دونالد ترامپ واکنشی به این گزارشها نداشته، اما جیدی ونس که بهعنوان نامزد معاونت ریاستجمهوری برگزیده شده، گفته بود از آنجا که اوکراین «نه پول و نه سرباز برای ادامهٔ جنگ ندارد»، کییف ناچار است قلمرو اشغالشده را به روسیه واگذار کند. ایجاد «نوار حائل» در طول خطوط مقدم کنونی از دیگر پیشنهادهای معاون دونالد ترامپ بود.
همزمان با اعلام پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، یک مسئول روسی به شرط عدم افشای هویتاش به رسانههای روسی گفت: «یک راه بسیار سریع پایان جنگ وجود دارد: دونالد ترامپ باید برای قطع حمایتهای آمریکا از اوکراین تصمیم بگیرد؛ این تصمیم تسلیم فوری کییف را در پی خواهد داشت.»
قطع حمایتهای مالی-تسلیحاتی آمریکا از دغدغهها و نگرانیهای اصلی اوکراین پس از اعلام پیروزی دونالد ترامپ گزارش شده است.
در حالی که هنوز مشخص نیست گامهای دولت ترامپ در قبال روسیه و اوکراین چه خواهد بود و در میان هوادارانش هم حامیان اوکراین متعددند و هم حامیان خاموشکردن هرچه سریعتر این بحران، از آنجا که آمریکا حامی کلیدی اوکراین در جنگ روسیه است، روشن است موضع کاخ سفید برای تحولات آتی بین مسکو و کییف تعیینکننده خواهد بود.
تأثیر احتمالی پیروزی دونالد ترامپ بر روابط آمریکا و روسیه
دونالد ترامپ بارها روابط خود با ولادیمیر پوتین را «مثبت» خوانده، اما در طول رقابتهای ریاستجمهوری آمریکا، مقامات رسمی روسیه بارها تأکید کردهاند که امیدی به بهبود روابط مسکو و واشنگتن ندارند.
در بیانیهٔ مشترک پارلمان و وزارت خارجهٔ روسیه، آمریکا صراحتاً «دشمن» خوانده شده است.
در نخستین واکنش به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجهٔ روسیه در کانال شخصی خود در تلگرام نوشت: «روسیه پیش از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و پس از آن، در چارچوب اهداف و مقاصد خود عمل کرده و به همین مسیر ادامه خواهد داد. اگر آمریکا بخواهد، میتواند به دنبال روسیه حرکت کند.»
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، چهارشنبه به خبرنگاران گفت که «از قصد ولادیمیر پوتین برای تبریک گفتن به دونالد ترامپ بیاطلاع است». سخنگوی رئیسجمهور روسیه افزود: «فراموش نکنید سخن از یک کشور غیردوست در میان است، کشوری که مستقیم و غیرمستقیم علیه روسیه میجنگد».
او همزمان در پاسخ به این سؤال که واکنش کرملین به درخواست تماس تلفنی احتمالی دونالد ترامپ با ولادیمیر پوتین چه خواهد بود، گفت که مسکو «همواره آمادهٔ گفتوگو و تعامل بوده و هست».
همزمان نشریهٔ روسی «ورستکا» به نقل از منابع خود در کرملین و دولت روسیه گزارش داد تمام مقامات ارشد روسیه، از جمله ولادیمیر پوتین، از طریق «افراد قابلاعتماد» - احتمالاً دیپلماتهای روس در واشینگتن - به دونالد ترامپ تبریک گفتهاند.
ریاستجمهوری دونالد ترامپ در سالهای ۲۰۱۶-۲۰۲۰ تحت تأثیر تحقیقات تبانی احتمالی او با مسکو بود، هرچند بازرس ویژه در گزارش نهایی خود اعلام کرد که نتوانسته شواهد کافی برای اثبات این اتهام جمعآوری کند.
تأثیر احتمالی پیروزی دونالد ترامپ بر روابط آمریکا و اوکراین
در سال ۲۰۱۹ دونالد ترامپ برای نخستین بار استیضاح شد. دلیل این اقدام، شکایت یک مقام اطلاعاتی آمریکا از آن بود که دونالد ترامپ طی تماس تلفنی با ولودیمیر زلنسکی از رئیسجمهور اوکراین خواسته بود پروندهٔ جنایی علیه پسر جو بایدن، که زمانی عضو هیئتمدیرهٔ یک شرکت نفتی در اوکراین بود، را پیگیری کند و در ازای این اقدام کمکهای نظامی بیشتر از آمریکا دریافت کند.
به عقیدهٔ کارشناسان، این تاریخچهٔ ناگوار ممکن است مجدداً بر روابط واشنگتن و کییف سایه بیندازد.
هرچند ولودیمیر زلنسکی کوشیده روابط شخصی با دونالد ترامپ را بهبود بخشد و دو ماه پیش برای دیدار با ترامپ حتی ناچار شد سفر خود به آمریکا را تمدید کند، اما به باور تحلیلگران، بین دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی «سردی محسوس بود». دونالد ترامپ متعاقباً ولودیمیر زلنسکی را «بهترین چانهزن تاریخ» خواند و مدعی شد «هر بار زلنسکی به واشنگتن میآید با شصت میلیارد دلار به کشورش برمیگردد».
دونالد ترامپ، ضمناً بیتوجه به جاهطلبیهای کرملین که از ده سال پیش با اشغال کریمه و حمایت از مخالفان دولت مرکزی در شرق اوکراین، آغازگر جنگ در این کشور شد، ولودیمیر زلنسکی و جو بایدن را متهم کرد که «اجازه دادهاند جنگ آغاز شود».
مقامات اوکراینی از ماهها پیش در گفتوگو با خبرنگاران تحمیل «راهحل دردناک» بر کییف را از پیامدهای احتمالی ریاستجمهوری دونالد ترامپ دانستهاند، هرچند در اظهارات علنی همواره نسبت به ادامهٔ حمایتهای آمریکا از اوکراین ابراز امیدواری کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی چهارشنبه در پیام تبریک پیروزی به دونالد ترامپ حامی «صلح با اتکا به زور» شد، رویکردی که به گفتهٔ رئیسجمهور اوکراین، «مطلوب» دونالد ترامپ است. ولودیمیر زلنسکی در شبکهٔ ایکس افزود که امیدوار است اوکراین و آمریکا در دورهٔ ریاستجمهوری دونالد ترامپ «راه صلح منصفانه را پیدا کنند».