از «هی جوِ» منوچهر عسکری‌نسب تا «آرگو»ی بن افلک می‌توان ردپایی از روابط ایران و آمریکا را به نظاره نشست؛ روابطی که ۱۳ آبان ۴۵ سال پیش با حمله به سفارت آمریکا تیره شد و این روزها با بحران جنگ غیرمستقیم ایران و اسرائیل سمت‌وسوی دیگری پیدا کرده است.
دو روز پس از سالگرد این رویداد تاریخی، یعنی پانزدهم آبان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار شد و دونالد ترامپ پس از یک وقفهٔ چهارساله بار دیگر به کاخ سفید بازگشت و چهل‌وهفتمین رئیس‌جمهور آمریکا شد؛ حضوری پرقدرت که می‌توان آن را هم در تعداد بالای آراء الکترال و هم جمع آراء مردمی دید.
برخی پیام بازگشت او و رأی بالایش را به تقابل دو دیدگاه طبقه کارگر و نخبگان در آمریکا تفسیر کردند، اما در دیگر سوی جهان یعنی خاورمیانه بسیاری چشم به این انتخابات دوخته بودند.
با پیروزی دونالد ترامپ بازارهای جهانی مالی اولین واکنش را نشان دادند؛ برخی بازارها مثل رمزارزها رشد کردند و برخی هم ریزش‌های ملایمی داشتند که در ساعات بعد جبران کردند.
اما دونالد ترامپ در چهار سال پیش روی ریاستجمهوریاش ایران را به کجا خواهد برد؟ در برنامهٔ «پاراگراف اول» این موضوع را با جاناتان سایه، پژوهشگر امور ایران در بنیاد دفاع از دموکراسی در واشینگتن، و محمد قائدی، مدرس دانشگاه جورج واشینگتن آمریکا، به بحث گذاشتیم که کامل آن را می‌توانید بشنوید.
جاناتان سایه بازه زمانی سه‌ماهه‌ای را که تا آمدن دونالد ترامپ باقی مانده، مقطع زمانی مهمی می‌داند که به‌گفتهٔ او با توجه به جنگ ایران و اسرائیل می‌تواند آبستن حوادثی باشد.
این تحلیلگر احتمال پاسخ تلافی‌جویانه ایران به حمله پنجم آبان اسرائیل را بعید نمی‌داند، با این حال معتقد است که غزه در میان اولویت‌های آقای ترامپ می‌تواند مهم‌تر باشد، اما از آنجا که به‌گفته جاناتان سایه، جمهوری اسلامی همیشه خودش را بخشی از مشکل خاورمیانه جلوه داده، باید دید قدم اول را در این مدت زمان چه کسی بر می‌دارد و آیا پاسخ اسرائیل به این حملهٔ احتمالی پیشگیرانه خواهد بود یا نه. در این صورت ترامپ تا چه اندازه دست نخست‌وزیر اسرائیل را باز می‌گذارد و آیا خودش می‌خواهد مستقیماً وارد مشکل اسرائیل و ایران شود یا خیر.
محمد قائدی هم در این‌باره می‌گوید جمهوری اسلامی چاره‌ای ندارد که در برابر نقض حریم هوایی ایران پاسخی به اسرائیل بدهد. به اعتقاد این مدرس دانشگاه، پاسخ جمهوری اسلامی ناظر بر ملاحظاتی مانند سیاست دولت آیندهٔ ترامپ در برابر روسیه، چین، عربستان سعودی و مناقشهٔ غزه خواهد بود.
در ادامهٔ برنامهٔ پاراگراف اول، جاناتان سایه غیرقابل‌پیش‌بینی بودن دونالد ترامپ را برگ برندهٔ او در سیاست خارجی‌اش عنوان می‌کند.
جاناتان سایه می‌گوید که در کابینه اول آقای ترامپ اندیشکده سیاست اولیه آمریکا، کتابی را منتشر کرد که در بخش مربوط به خاورمیانه آن حمایت از اسرائیل و حمایت حداکثری از مردم ایران به عنوان اولویت‌های دولت آمریکا مطرح شده بود.
به اعتقاد این پژوهشگر، دونالد ترامپ در دوران جدید ریاستجمهوریاش بی‌آن‌که وارد درگیری با ایران شود، از اسرائیل و بنیامین نتانیاهو به‌عنوان اهرم فشار بر جمهوری اسلامی در ادامهٔ همان سیاست حداکثری خود استفاده خواهد کرد.
اما محمد قائدی از تغییر خطوط قرمز و گزاره‌هایی می‌گوید که می‌تواند فشاری فراتر از آن‌چه در کابینهٔ اول ترامپ با نام فشار حداکثری خوانده می‌شد را به تهران وارد کند.
او به مواردی مانند نقض حریم هوایی ایران، یکدست شدن قدرت در میان جمهوری‌خواهان در آمریکا - با در نظر گرفتن احتمالاتی نظیر حضور اکثریت جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان - صحبت‌هایی درباره تهدید جانی ترامپ از سوی تهران و هک کارزار انتخاباتی او اشاره می‌کند.
این مدرس دانشگاه احتمال می‌دهد که اسرائیل در چهار سال آینده مشابه نقشی را که شاه سابق ایران در دهه ۷۰ میلادی در خاورمیانه با نام ژاندارم منطقه ایفا می‌کرد، در ارتباط با خاورمیانه و ایران عهده‌دار شود.
در ادامهٔ برنامه، یعقوب که در یک شرکت کسب‌وکار نوپا فعالیت می‌کند، به عوامل استقبال شهروندان ایرانی از انتخاب دونالد ترامپ می‌پردازد.
او که ساکن تهران است، می‌گوید طیفی که سرخورده است، به‌ویژه پس از جنبش مهسا، بیشتر می‌خواهد فضا تندتر شود، چون بارقه‌های امید برای تغییرات اساسی را با حضور ترامپ خیلی جدی‌تر می‌بیند.
از دیگر سو یعقوب به افرادی اشاره می‌کند که آن‌ها را «سودجو و یا کاسبان تحریم» می‌نامد؛ افرادی که لزوماً به‌گفتهٔ این شهروند «حکومتی» هم نیستند اما فشارهای تحریمی ترامپ می‌تواند فضای رشد اقتصادی برایشان فراهم کند.
یک عکاس هم در تهران به برنامهٔ پاراگراف اول می‌گوید، یک سال آخر ریاست‌جمهوری قبلی آقای ترامپ همه امیدوار شده بودند که سازشی با حکومت در کار نیست و شاید تغییراتی در ایران به وجود بیاید. او این موضوع را موجب محبوبیت دونالد ترامپ می‌داند.
در این برنامه، محمد قائدی از نقش کلید افراد و گروه‌هایی مانند جرد کوشنر داماد دونالد ترامپ، میریام ادلسون از کمک‌کنندگان کارزار انتخاباتی او و مسیحیان انجیلی می‌گوید که می‌توانند در سیاست آتی دولت ترامپ در برابر ایران با توجه به مناقشه‌اش با اسرائیل نقشی اساسی بازی کنند.
مدرس دانشگاه جورج واشنگتن آمدن ترامپ و تحریم‌های بیشتر را موجب تحت فشار قرار گرفتن و تضعیف طبقهٔ متوسط ایران می‌داند و معتقد است این موضوع برای جنبش دموکراسی‌خواهی ایران خوب نیست.
