رئیس مجلس شورای اسلامی چند روز پس از گزارشی مبنی بر «موافقت» علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با «اصلاح قانون تابعیت قهری»، انتصاب محمدجواد ظریف به‌عنوان معاون راهبردی مسعود پزشکیان را «غیرقانونی» دانست.
محمدباقر قالیباف روز چهارشنبه هفتم آذر در پاسخ به حمید رسایی، از نمایندگان اصولگرای مجلس، گفت: «طبق قانون این انتصاب غیرقانونی است و ان‌شاءالله دولت تدبیر می‌کند، ما هم طبیعتاً به عنوان مجلس اقدامات قانونی را پیگیری می‌کنیم و شکی در این نیست.»
این اظهارات در حالی است که مهدی فضائلی، عضو دفتر «حفظ و نشر آثار علی خامنه‌ای»، روز دوم آذر در میانهٔ تنش میان دولت و مجلس دربارهٔ استفاده از آقای ظریف در کابینه، گفته بود که رهبر جمهوری اسلامی به مسعود پزشکیان گفته با اصلاح قانون «تابعیت قهری» موافق است و خواسته این مطلب به مجلس نیز اعلام شود.
چند روز پیش از آن نیز مجید انصاری، معاون بخش حقوقی ریاست جمهوری، با بیان این‌که «ممنوعیت به کارگیری افراد دو تابعیتی در مشاغل خاص فرصت‌هایی را از مردم سلب می‌کند»، مطلب مشابهی را به نقل از رهبر جمهوری اسلامی بیان کرده بود.
هیچ‌یک از این نقل‌قول‌ها تاکنون تکذیب نشده است.
بر اساس قانون «تابعیت قهری»، فردی که مسئولیت حساس سیاسی دارد خودش یا فرزندانش نباید تابعیت کشور دیگری جز ایران داشته باشند. گزارش رسانه‌های ایران حاکی است که فرزندان محمدجواد ظریف تابعیت آمریکا را دارند.
این قانون در سال ۱۴۰۱ در مجلس تصویب و از سوی ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور سابق ایران، ابلاغ شد؛ معاون بخش حقوقی ریاست‌جمهوری هفتم آبان امسال از ارائه لایحهٔ اصلاح این قانون به مجلس خبر داده بود.
با این حال برخی نمایندگان طیف اصولگرا و جبهه پایداری مانند حمید رسایی بارها مخالفت خود را با اصلاح این قانون مطرح کرده‌اند. آقای رسایی روز دوم آذرماه در شبکهٔ اجتماعی ایکس (توییتر سابق) به شکل تلویحی نوشت راه ماندن محمدجواد ظریف در سمت معاونت امور راهبردی رئیس‌جمهور، لغو تابعیت آمریکایی فرزندانش است.
او روز چهارشنبه نیز در صحن علنی مجلس خواستار اعمال «مادهٔ ۲۳۴» مجلس در مورد وضعیت آقای ظریف شد؛ بر اساس این قانون در صورت عدم حضور وزیر یا هیئت وزیران در مجلس برای استیضاح، نمایندگان مجلس می‌توانند این اقدام را در غیاب وزیر مربوطه انجام دهند.
او با بیان این‌که وزیر خارجهٔ پیشین ایران در این زمینه «به ریش مجلس می‌خندد»، گفت چرا قوهٔ قضائیه و ریاست مجلس انتصاب ظریف را پیگیری و او را عزل نمی‌کنند؟
در همین حال برخی نمایندگان دیگر مجلس شورای اسلامی با انتقاد از این رویکرد می‌گویند آقای رسایی و همفکرانش حساسیت زیادی روی محمدجواد ظریف دارند.
احمد بیگدلی، نمایندهٔ مجلس، روز چهارشنبه با بیان این‌که در مجلس «صبح تا شب فقط بحث ظریف است»، در واکنش به این صحبت‌ها گفت خواهش می‌کنم ظریف را «از مملکت اخراج» یا «اعدام» کنید، تا «آقایان راحت شوند».
محمدمهدی شهریاری، دیگر نمایندهٔ مجلس، نیز روز سه‌شنبه با تأکید بر لزوم اصلاح قانون به کارگیری افراد در مشاغل حساس گفته بود که بر اساس این قانون زینب سلیمانی، فرزند فرماندهٔ سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، نیز به‌دلیل تابعیت خارجی همسرش (لبنانی)، نمی‌تواند در مشاغل حساس مشغول به کار شود.
محمدجواد ظریف که تلاش زیادی در پیروزی پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری داشت، ۲۱ مرداد امسال در صفحه اینستاگرام خود نوشت که در پی فشارهای مرتبط با دوتابعیتی بودن فرزندانش تصمیم گرفته است از مقام معاونت امور راهبردی رئیس‌جمهور استعفا دهد.
با این حال پس از انتشار تصاویر محمدجواد ظریف در دیدار اعضای دولت چهاردهم با علی خامنه‌ای، وزیر خارجه پیشین ایران روز ششم شهریور خبر داد که فعالیت در پُست معاونت راهبردی کابینه مسعود پزشکیان را ادامه خواهد داد.
