رئیسجمهور اتریش به هربرت کیکل، رهبر حزب راست افراطی «آزادی»، مأموریت داد دولت جدید این کشور را تشکیل دهد.
فرمان رئیسجمهور روز دوشنبه ۱۷ دی و چند روز پس از شکست حزب محافظهکار راستگرای «مردم» در تشکیل کابینه ائتلافی صادر شد.
هر چند حزب راست افراطی اتریش قبلاً در دولتهای ائتلافی حضور داشته، ولی این نخستین بار است که مأمور تشکیل دولت میشود.
حزب «مردم» در انتخابات سراسری اتریش که ماه سپتامبر برگزار شد، با کسب حدود ۲۹ درصد از آرا در صدر قرار گرفت، ولی در رایزنیهای چند ماه گذشته نتوانست با احزاب دیگر، از جمله حزب سوسیال دمکرات و حزب لیبرال، برای تشکیل دولت به توافق برسد.
الکساندر فن در بلن، رئیسجمهور اتریش، پس از دیداری یک ساعته با رهبر حزب راست افراطی گفت: «هربرت کیکل بر این باور است که میتواند راه حلی پیدا کند و این مسئولیت را پذیرفته است؛ بنابراین من از او خواستم که برای تشکیل دولت جدید با حزب مردم مذاکره کند.»
برخی از کارشناسان معتقدند که به رغم دورنمای واقعی برای تشکیل دولت ائتلافی بین دو حزب محافظه کار و راست افراطی اتریش، به دلیل غیرقابل پیشبینی بودن هربرت کیکل هیچ تضمینی برای موفقیت این مذاکرات وجود ندارد.
همزمان با دیدار رئیسجمهور با رهبر حزب راست افراطی اتریش صدها نفر در برابر کاخ ریاست جمهوری در وین تظاهرات کرده و شعارهایی از جمله «نازیها بیرون» و «اتحاد علیه راست افراطی» سر دادند.
به رغم این که رئیسجمهور اتریش در گذشته در مورد مواضع رهبر حزب راست افراطی ابراز نگرانی کرده بود، روز یکشنبه پس از شکست اقدامات برای تشکیل دولت جدید گفت: «شواهد نشان میدهد که صداهای مخالف در حزب مردم برای همکاری و ائتلاف با حزب راست افراطی بسیار ساکتتر شدهاند.»
هربرت کیکل در سال ۲۰۲۰ به رهبری حزب راست افراطی آزادی اتریش رسید که از یک مجموعه رسوایی مالی و اخلافی به شدت لطمه دیده بود. او در چند سال گذشته با بهرهبرداری از نارضایتی بخشی از افکار عمومی کشور از مهاجرت، بحران کووید و جنگ اوکراین توانسته است این حزب را احیا کند.
حزب راست افراطی «آزادی» اتریش در دهه پنجاه میلادی توسط نازیهای سابق تأسیس شده است و آقای کیکل در سخنرانیهای خود بارها از عبارات و لحن رایج در گفتمان نازیها استفاده کرده است. به عنوان نمونه خود را «صدراعظم مردم» خطاب کرده، عبارتی که آدولف هیتلر برای تشریح مقام خود به عنوان رهبر آلمان نازی بهره میبرد.
پس از شکست مذاکرات برای تشکیل دولت ائتلافی کارل نهامر، رهبر حزب مردم، اعلام کرد که برای تسهیل فرایند انتقال قدرت به دولت جدید از مقام رهبری این حزب و صدراعظمی اتریش کنارهگیری میکند.
به نظر میرسد که این حزب محافظه کار به این نتیجه رسیده که احتمال تشکیل دولت ائتلافی با حزب راست افراطی بیشتر از ائتلاف با سایر احزاب است.
کریستیان استوکر، رهبر موقت حزب مردم، روز یکشنبه گفت در صورت دعوت از سوی حزب راست افراطی مذاکره برای تشکیل دولت ائتلافی را میپذیرند.
نهادهای مدافع یهودیان و میراث یهودستیزی در اروپا واگذاری مسئولیت تشکیل دولت اتریش به حزب راست افراطی را گام دیگری از «حرکت اروپا به سوی فراموشی تاریخی» توصیف کردهاند.