بنياد پژوهش های زنان ايران در حالی هجدهمين کنفرانس خود با عنوان «دستاورد ها و چالش های زنان ايران : چشم انداز نسل ها» را در دانشگاه مريلند آمريکا برگزارکرد که شمار چشمگيری ازفعالان حقوق زنان خارج ا ز ايران در نشست امسال حضور پيدا کرده بودند.
کنفرانس با توجه ويژه به نسل دوم و سوم، سعی بر بنای پلی ارتباطی ميان نسل ها را داشت، و از پژوهشگران و فعالين نسل ها ی مختلف برای ارائه يافته ها و تجربيات خود در زمينه هايی چون «بررسی تطبيقی و مشارکت نسل ها در جنبش فمنيستی ايران و دستاورد های آن»، «چالش های اجتماعی، فردی، فرهنگی، سياسی و اقتصادی زنان ايرانی»، «تاثير گذاری نسل ها بر همديگر در شکل گيری مسايل مرتبط با جنسيت»، «تاثير وضعيت خاورميانه و ساير نقاط دنيا بر جنبش زنان ايرانی» و «راه يابی برای همگرايی نسل ها» دعوت کرده بود.
در نشست امسال، علاوه بر سخنرانی هايی که محور آن بررسی مسايل چند نسل از زنان ايرانی بود، ميهمانان ويژه ای نيز شرکت کرده بودند و برنامه های جنبی متعددی برگزار شد.
کنفرانس با معرفی کتاب گل ياس و ستاره ها: در تهران به جز لوليتا چه می خوانند؟ اثر فاطمه کشاورز و با سخنرانی نويسنده آغاز شد. اين کتاب در نقد کتاب آذر نفيسی با عنوان لوليتا خوانی در تهران نوشته شده است.
شهرنوش پارسی پور در روز اول کنفرانس بعد از نمايش فيلم مستند کوتاه crossed out ساخته مرضيه وفا مهر، فرزانه ميلانی، استاد سابق ادبيات فارسی در دانشگاه ويرجينيا، طی ايراد سخنانی به معرفی زن برگزيده سال کنفرانس امسال پرداخت.
پارسی پور؛ زن برگزيده امسال
بنياد پژوهش های زنان ايران، هر سال يک زن را به عنوان زن سال معرفی می کند.
امسال شهرنوش پارسی پور نويسنده ايرانی و نويسنده کتاب هايی نظير طوبا و معنای شب و زنان بدون مردان که در کاليفرنيا زندگی می کند، به عنوان زن سال معرفی و لوحی به عنوان يادبود از دست اندرکاران کنفرانس دريافت کرد.
شهرنوش پارسی پور که کتاب هايش به چندين زبان ترجمه شده ، پيش از دريافت لوح يادبودش در سخنانی با اشاره به اينکه در اين برهه از زمان پرسش های زيادی در ذهن دارد، به قانون صيغه در ايران اشاره کرد و گفت:« ما در جامعه زنان را به دو گروه نجيب و نانجيب تقسيم می کنيم. زنان نجيب آنها هستند که شوهر دارند و نانجيب ها هم شوهر ندارند و ما آ نها را روسپی نيز خطاب می کنيم. صيغه در شکل ديگری برای گروه قابل توجهی از زنان جامعه يک راه حل است.»
خانم پارسی پور ضمن بيان اين مطلب که صيغه ربط چندانی به مردان متاهل ندارد ، گفت: « مرد متاهل می تواند برود هر چند تا زن می خواهد عقد رسمی کند ، ولی صيغه برای گروهی از زنان که در وضعيت خاصی هستند يک راه حل است.»
در پايان مراسم معرفی خانم پارسی پور، فيلم کوتاه زنان بدون مردان به کارگردانی شيرين نشاط و بازی بهروز وثوقی و شهرنوش پارسی پور برای حضار به نمايش در آمد.
معتمد آريا و نگاهی به سه نسل بازيگران زن
در کنفرانس امسال ، ضمن دعوت از فاطمه معتمد آريا بازيگر ايرانی ، فيلم گيلانه به کار گردانی رخشان بنی اعتماد نيز به نمايش درآمد.
به نظر بسياری از منتقدان، گيلانه که داستان زندگی ننه گيلانه و خانواده اش را در دو مقطع قبل از جنگ (ازدواج دخترش) و بعد از جنگ (معلوليت پسرش) به تصوير می کشد، يکی از درخشان ترين بازی های فاطمه معتمد آريا را به همراه دارد.
خانم معتمد آريا پس از نمايش اين فيلم در کنفرانس ، در سخنرانی کوتاهی به سه نسل بازیگر زن در سينمای ايران پرداخت : نسل قبل از انقلاب، بعد از انقلاب و متولدين سالهای انقلاب.
فاطمه معتمد آریا خانم معتمد آريا که نگاهی اجمالی و تاريخی به اين سه نسل داشت، گفت : « تحولات بعد از انقلاب در ايران باعث کشف سينمای نوين ايران در جهان شد، همچنين پيدايش سبک جديدی در فيلمسازی که با حذف سه عامل سکس، خشونت و الکل همراه بود، عملا سينمای ايران را با مهم ترين وجوه جاذبه در سينما محروم کرد ؛ در نتيجه زنان در سينما حذف می شدند. اين باعث شد تا سينمای ايران به طرف بيان غير مستقيم عواطف و احساسات و استفاده از ايجاز رهنمون شود.»
خانم متعمد آريا با اشاره به اينکه سينمای ايران در دوره پس از انقلاب و با حضور مديرانی چون سيد محمد بهشتی و انوار پله های ترقی در دنيا را پيمود، گفت:« امروز در سينمای ايران، زنان حضوری بی کفايت و سطحی دارند.»
او افزود:« آنچه سينمای ايران را از سينمای جهان متفاوت می کرد نگاه انسانی، مادرانه، مهربانانه و خانوادگی به سينما بود نه تکنيک و امکاناتی که نداشتيم و اکنون با حذف تنها دارايی مان، سينما و بازيگری به ورطه سقوط افتاده است.»
خانم معتمد آريا سپس در جلسه پرسش و پاسخ با حضار شرکت کرد و به سوالات شرکت کنندگان پاسخ گفت.
استقبال از سخنرانی گودمن
در کنفرانس امسال بنياد پژوهش های زنان ، همچنين ايمی گودمن ، خبرنگار مشهور آمريکايی و تهيه کننده برنامه Democracy Now شرکت کرده بود.
خانم گود من از منتقدان سياست های جرج بوش، رييس جمهوری آمريکا و يکی از چهره های شاخص زنانی محسوب می شود که برای برقراری صلح در دنيا فعاليت می کنند.
سخنرانی خانم گود من که عنوان « شکستن ديوار صوتی» را بر خود داشت، اگر چه هيچ ارتباطی با تم اصلی کنفرانس ، «دستاورد ها و چالش های زنان ايران : چشم انداز نسل ها» نداشت ، ولی به شدت مورد توجه شرکت کنند گان در کنفرانس قرار گرفت.
نمايشگاه زنان هنرمند
در کنار سخنرانی ها و جلسات پرسش و پاسخ که در آمفی تياتر محل برگزاری کنفرانس بر گزار می شد، نمايشگاهی از آثار چندين هنرمند زن ايرانی نيز در قسمت ديگری از دانشگاه مريلند برپا بود .
نمايشگاه آثار هنری زنان ايرانی در اين کنفرانس با هدف شناساندن زنان هنرمند ايرانی و نگاه به زندگی از ديد آنها با شرکت جمعی از هنرمندان زن ايران خارج از کشور نظير ليلا سالارتاش، نگار آثاری، ناهيد نواب، سميرا يمين، بيتا صالحی و هنرمندانی ديگر همراه بود.
علاوه بر نقاشی های زنان هنرمند، در اين نمايشگاه غرفه های کوچکی برای فروش کتاب و سازمان های غير انتفاعی فعال حقوق زنان نيز وجود داشت.
نظرشرکت کنندگان
در پايان کنفرانس، تنی چند از شرکت کنندگان در کنفرانس درگفت و گو با راديو فردا به ارزيابی کنفرانس امسال پرداختند.
ملیحه رزازان، خبرنگار و تهيه کننده Pacifica radio در شهر برکلی کاليفرنيا که برنامه Voices of The Middle East and North Africa را در ایستگاه راديويی KPFA تهيه می کند درباره کنفرانس به راديو فردا گفت: « بعد از ۱۸ سال که از طول عمر اين کنفرانس می گذرد هنوز جا برای تبادل نظر در اين گردهمايی وجود دارد. جنبش زنان خودش بايد به خودش تلنگر بزند تابتواند پيشرفت کند. من متاسفم که ما در طول اين کنفرانس هيچ صحبتی از هاله اسفندياری و نازی عظيما نکرديم.»
ملیحه رزازان ، خبرنگار
صنم دولتشاهی، بلاگر و فعال حقوق زنان در گفت وگو با راديو فردا گفت:« اين نگاه که همه سخنرانان بايد حتما با جمهوری اسلامی مخالفت می کردند، مسير کنفرانس را از آنچه که اسمش هست به جای ديگری می برد. البته می شود گفت که حقوق زنان هم در ايران به شدت با سياست گره خورده، ولی به هر حال اين کنفرانس مطالعات زنان است و وقتی ما با اسم بنياد پژوهش های زنان مواجه می شويم، اين خيلی می تواند گسترده باشد. ما تحليل و نقد در باب جنبش زنان کم داريم و اين در حالی است که ما به شدت به اين گونه تحليل ها نياز داريم.»
خانم سيمين ر. به راديو فردا گفت که از حضور بيشتر مردان در اين دوره خوشحال است و اميدوار است که مردان ازاين پس بيشتر به اين کنفرانس بيايند.
بنياد پژوهش های زنان که هر ساله اين کنفرانس را در مکان های متفاوتی برگزار می کند، از سال ۱۹۹۰ کنفرانس های بين المللی خود را با شرکت فعالان حقوق زنان مقيم سراسر جهان برگزار می کند و آثار ارائه شده و گزارش تحقيقات اين کنفرانس ها را منتشر می کند.
بر اساس آنچه در اساسنامه اين کنفرانس آمده، «بنياد پژوهش های زنان ايران سازمانی است غير انتقاعی که به هيچ گروه و سازمان سياسی و مذهبی بستگی ندارد.اين بنياد، فعاليت های گوناگون زنان ايرانی را در بر می گيرد و شبکه ارتباطی گسترده ای بين گروه های زنان ايرانی در سراسر جهان به وجود آورده است.از آنجا که تاريخ ايران بيشتر بيانگر شرح حال، رشادت ها و پيروزی های مردان است، بنياد کوشش می کند از طريق چاپ نشريات و حفظ و اشاعه آثار زنان ايران ديدگاه متفاوتی با گذشته تاريخی ايران را ارائه دهد.»
