کاندولیزا رایس و پراناب موخرجی، وزیران امور خارجه هند و آمریکا روز جمعه در واشینگتن پیمان همکاریهای هستهای دو کشور را به امضا رساندند.
بر اساس این قرارداد، شرکتهای آمریکایی اجازه خواهند داشت سوخت هستهای، فنآوری اتمی و رآکتور به هند بفروشند.
امضای این قرارداد که پیشتر قرار بود در سفر خانم رایس به دهلینو انجام شود، پس از آن صورت گرفت که جرج بوش، رییس جمهوری ایالات متحده، قانون همکاری هستهای با هند را که هفته گذشته به تصویب کنگره آمریکا رسیده بود، امضا کرد.
وزیر امور خارجه هند پس از امضای این قرداد به خبرنگاران گفت که اهميت قرارداد اين است كه نخستين گام در راستای همكاریهای هستهای غيرنظامی و تجارت ميان هند و آمريكا محسوب میشود.
آقای موخرجی افزود: اين قرارداد همچنين نخستين گام هند در راستای همكاری با ساير دنيا در زمينه انرژی هستهای به شمار میرود.
خانم رايس، نيز در این مورد گفت: امروز نگاه ما به آينده مشترک است و از اين همكاری بايد در جهت مبارزه با تروريسم و تهيه برنامه جديدی برای قرن ۲۱ بهره برد.
وزیر امور خارجه آمریکا افزود: هند و آمريكا میتوانند با همكاری يكديگر به همه اين اهداف برسند. اكنون هيچ كاری نيست كه ما امكان انجام آن را نداشته باشيم.
آمریکا از سال ۱۹۷۴ که هند نخستین آزمایش اتمیاش را انجام داد، همکاری در این زمینه را با آن کشور ممنوع کرده بود و به این ترتیب، دو کشور پس از نزدیک به ۳۰ سال، همکاری خود را در اين زمينه از سر میگيرند.
بدین ترتیب، هند بدون آنکه به جمع امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای بپیوندد، اجازه خواهد داشت تا به گسترش صنایع هستهای خود بپردازد.
هند همچنین با امضای این قرارداد متعهد میشود به بازرسان سازمان ملل متحد اجازه دهد از تأسیسات هستهای غیرنظامیاش بازدید کنند.
توافق هستهای هند و آمریکا از زمانی که نخستین گفت و گوها در مورد آن در سال ۲۰۰۵ میلادی انجام شد، از حمایت دولت بوش و نیز حزب حاکم هند برخوردار بود.
اما برخی از احزاب هند با این تواقفنامه مخالفت کردند و از جمله کمونیستها در اعتراض به آن، از دولت ائتلافی مان موهان سینگ خارج شدند.
در میان کشورهای منطقه، پاکستان نیز خواهان امضای پیمان مشابهی با ایالات متحده است و در نخستین واکنش به تصویب توافقنامه هند و آمریکا در هفته گذشته، یوسف رضا گیلانی، نخست وزیر این کشور، رسماً اعلام کرد که اسلام آباد خواستار توافقی مشابه با آمریکا است.
هند و پاکستان در زمینه فعالیتهای هستهای از دیرباز با یکدیگر رقابت دارند. هند دو بار در سالهای ۱۹۷۴ و ۱۹۹۸ اقدام به آزمایش اتمی کرد و پاکستان نیز این اقدام را در سال ۱۹۹۸ انجام داد.