در حالی که واشینگتن هشدار داده که تهران نباید موضوع تحقیقات آژانس از مواد هستهای و مکانهای اعلام نشده ایران را به توافق احتمالی احیای برجام گره بزند، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که «بسته شدن پرونده مسائل پادمانی در روند مذاکرات» بخشی از «تضمینی» است که جمهوری اسلامی برای «قویتر» شدن این توافق احتمالی، دنبال میکند.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه ۱۴ شهریور در نشست خبری هفتگی خود درباره پاسخ اخیر ایران درباره متن پیشنهادی توافق احیای برجام توضیح داد.
او گفت که دلیل اصرار تهران بر خواسته «بسته شدن پرونده مسائل پادمانی در روند مذاکرات»، «دور کردن آژانس بینالمللی انرژی اتمی از رفتارهای سیاسی و بازیهای سیاسی» است.
به گفته این مقام جمهوری اسلامی، تهران نگران است که اساساً «اتهامات سیاسی» در مناسبات آتی بین ایران و آژانس، «باعث ایجاد اخلال در روند توافق احتمالی آینده» شود.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماههای اخیر بارها هشدار داده که جمهوری اسلامی درباره منشأ اورانیوم کشفشده در سایتهای اعلامنشده ایران همکاری نمیکند.
در ماههای اخیر، یک قطعنامه نیز در این زمینه در شورای حکام آژانس به تصویب رسیده است.
اما جمهوری اسلامی اتهامها علیه خود در این زمینه را رد کرده و بارها، از جمله آن طور که از گزارشها مشخص است، در پاسخ اخیر خود به متن پیشنهادی توافق احیای برجام، خواستار بسته شدن پرونده تحقیقات آژانس در این مورد همزمان با توافق احیای برجام شده است.
این در حالی است که سخنگوی کاخ سفید روز جمعه و پس از دریافت پاسخ جمهوری اسلامی، هشدار داد که هیچ شرطی نمیتواند میان احیای برجام و تعهدات تهران بر اساس انپیتی وجود داشته باشد.
کنعانی همچنین در نشست خبری خود، اضافه کرد وجه دیگر موضوع «تضمین» توافق احتمالی برای ایران، «لغو تحریمهاست به نحوی که ایران بتواند از منافع احیای برجام به صورت کامل منتفع شود».
پیشتر علی خضریان نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی درباره متن پیشنهادی توافق هستهای ایران گفته که هیچ کدام از خطوط قرمز اصلی جمهوری اسلامی در آن گنجانده نشده و «راستیآزمایی رفع تحریمها به خود آمریکا سپرده شده» است.
هفته گذشته جمهوری اسلامی پاسخ دیگری را در ارتباط با متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام و همچنین نظرات آمریکا درباره خواستههای ایران ارائه کرد.
اما چند مقام آمریکایی به پلیتیکو گفتند این پاسخ اخیر ایران، مذاکرات احیای برجام را «در خطر» قرار داده است.
توضیحات کنعانی درباره تلاش برای توقیف یک شناور تحت کنترل آمریکا
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین درباره روابط تهران و واشینگتن پس از احیای احتمالی برجام گفت: «توافق برجام و توافق احتمالی، تنظیمکننده روابط دو جانبه جمهوری اسلامی ایران و آمریکا نیست».
هرچند که تنشها میان ایران و آمریکا در خلیج فارس در دوران ریاست جمهوری جو بایدن کاهش یافته اما به تازگی یک ناو آمریکایی تلاش نیروی دریایی سپاه پاسداران برای توقیف یک شناور اکتشافی بدونسرنشین و کنترل از راه دور خود را ناکام گذاشت.
دریاسالار برد کوپر، معاون فرمانده فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا، در بیانیهای گفت: «اقدامات نیروی دریایی سپاه پاسداران غیرقابل توجیه و مغایر با رفتار یک نیروی دریایی حرفهای است».
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در این باره آمریکا را به «اقدام تحریکآمیز و غیراصولی» از طریق شناورهای تجسسی ارتش خود متهم کرد.
همچنین محمد باقری، رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح جمهوری اسلامی شامگاه یکشنبه در این زمینه گفت «شناورهای ما در مسیر خود چنین واحدهایی را تحمل نخواهند کرد و همان گونه که اتفاق افتاده است با آنها برخورد خواهد شد.»
طی سالهای گذشته نزدیک شدن قایقهای تندرو سپاه به ناوهای آمریکایی بارها خبرساز شده است.
سپاه پاسداران همچنین در چند مورد نفتکشهای خارجی را در خلیج فارس توقیف کرده که کشورهای غربی از آن به عنوان «دزدی دریایی» یاد کردهاند.
دور جدید تنشهای نظامی میان سپاه و نیروهای آمریکایی در خلیج فارس در حالی است که طی هفتههای گذشته مذاکرات هستهای به مراحل حساس خود رسیده است.