بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل که قرار است تا ساعاتی دیگر میزبان مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا باشد، اعلام کرد که قصد دارد در این دیدار در مورد برنامه هستهای ایران و «تهاجم فراینده» ایران گفتوگو کند.
سفر آقای پمپئو به خاورمیانه به فاصله کوتاهی در انتصاب او به مقام وزارت خارجه آمریکا صورت میگیرد و او روز صبح یکشنبه دیدارهایی با پادشاه عربستان سعودی و وزیر خارجه این کشور داشت، در همین روز از اردن و اسرائیل نیز دیدار کند.
در این زمینه نخستوزیر اسرائیل در نشست روز یکشنبه کابینه خود سفر وزیر خارجه آمریکا به اسرائیل را در چارچوب نخستین سفر کاری او در این مقام، با اهمیت توصیف کرد.
آقای نتانیاهو تأکید کرد که «من در این دیدار با او در مورد تحولات منطقه، رویکرد فزاینده تهاجمی ایران، و البته توافق هستهای با ایران -که قرار است به زودی در مورد آن تصمیمگیری شود- گفتوگو خواهم کرد».
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، قرار است کمتر از دو هفته دیگر تصمیم خود را در مورد تمدید تعلیق تحریمهای ایران در چارچوپ توافق هستهای اعلام کند و او از پیش تصریح کرده که اگر «معایب و نوافق فاجعهبار» این توافق اصلاح نشود، حاضر به تمدید تعلیق تحریمها نیست.
موضوعی که از جمله با استقبال دولتمردان اسرائیل روبهرو شده که از ابتدا مخالف توافق هستهای ایران بودند و همواره از لزوم لغو یا اصلاح کامل آن سخن گفتهاند.
وزیر خارجه آمریکا نیز که خود از منتقدان توافق هستهای است، روز جمعه پس از دیدار با وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در بروکسل گفته بود که اگر تغییرات مد نظر دونالد ترامپ عملی نشود، به نظر نمیرسد او تمایلی به ادامه حضور در برجام داشته باشد.
آقای ترامپ از یکسو خواستار دائمی شدن محدودیتهای ایران در برجام، تضمین عدم دسترسی دائم ایران به سلاح هستهای و نیز دسترسی بازرسان آژانس به همه تأسیسات ایران است و از سوی دیگر تأکید میکند که برجام باید به دیگر اقدامات ایران بهویژه آزمایشهای موشکی نیز بپردازد.
بخشی از آنچه مقامهای آمریکایی از آن به عنوان اقدامات مخرب و بیثباتکننده ایران در منطقه یاد میکنند، مربوط به حضور نیروهای نظامی ایران و نیز شبهنظامیان مورد حمایت تهران در سوریه است و آقای نتانیاهو نیز روز یکشنبه تأکید کرده که کشورش نمیتواند ایران در نزدیکی مرزهای اسرائیل در سوریه سنگربندی کند.
ایران تا مدتها حضور خود در سوریه را «مستشاری» و در پاسخ به «دعوت دولت قانونی سوریه» عنوان میکرد اما در دو سال گذشته اذعان کرده که هزاران تن از نیروهای ایرانی و نیز شبهنظامیانی که از سوی ایران سازماندهی و به سوریه اعزام شدهاند، در جنگ سوریه کشته شدهاند.
سه هفته پیش، حملهای منتسب به اسرائیل به پایگاه هوایی تی-۴ در سوریه، به کشته شدن ۱۴ تن انجامید که هفت نیروی ایرانی نیز در میان آنها بودند. در مورد دست داشتن در این حمله اسرائیل سکوت کرده، گرچه مقامهای اسرائیلی میگویند که برای مقابله با نفوذ و اقدامات ایران هیچ محدودیتی نخواهد داشت. در مقابل ایران و روسیه دو متحد اصلی حکومت بشار اسد، اسرائیل را عامل این حمله میدانند.
اخیراً تصمیم دونالد ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، نگرانیهایی را در اسرائیل برانگیخته است چرا که مقامهای اسرائیلی مایلند واشینگتن برای مهار نفوذ ایران در سوریه به این کشور کمک کند.
سفر آقای پمپئو به اسرائیل در عین حال در آستانه زمان تعیین شده برای انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم انجام میشود. تصمیمی که قرار است ۲۴ اردیبهشت و به مناسب ۷۰ سالگی تأسیس اسرائیل عملی شود.
این تصمیم خشم فلسطینیان را به دنبال داشته و در واکنش به آن مقامهای فلسطینی همه تماسهای خود با مقامهای آمریکایی را معلق کردهاند. در سفر آقای پمپئو به اسرائیل هم، هیچ دیداری با هیچ یک از مقامهای فلسطینی پیشبینی نشده است.