رهبر جمهوری اسلامی ایران، با متهم کردن ایالات متحده به «گستاخی و وقاحت» در موضوع برجام، هشدار داده است که «هر حرکت غلط در این قضیه با عکسالعمل جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد».
در سخنانی که روز یکشنبه ۲۶ شهریور در مراسم دانشآموختگی دانشگاه علوم انتظامی بیان شده، آیتالله علی خامنهای همچنین ایالات متحده را متهم کرده که «مخالف پیشرفت علمی ملت ایران» است و در مقابل این «حرکت مشروع»، «تحریمهایی ظالمانه» را به ایران تحمیل کرده است.
او با تکرار ادعای خود در مورد نقش آمریکا در به وجود آمدن داعش، اضافه کرده، اکنون که «داعش به نفسهای آخر خود رسیده است»، آمریکا و صهیونیسم به دنبال خباثتهای دیگری میرود.
از زمان قدرتگیری گروه حکومت اسلامی در عراق و سوریه، مقامهای جمهوری اسلامی بارها ادعا کردهاند که آمریکا و متحدانش گروه داعش را برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایجاد و تقویت کردهاند.
در این زمینه رهبر جمهوری اسلامی پیشتر مدعی شده که مخالفت آمریکاییها و برخی کشورهای تابع آن با گروه داعش واقعی نیست و به توصیف او آنها «به دنبال ریشهکنی این گروه» نیستند.
این در حالی است که آمریکا و ائتلاف بینالمللی به رهبری این کشور، در هر دو کشور عراق و سوریه در حال نبرد با شبهنظامیان گروه حکومت اسلامی هستند؛ گرچه در شرایطی که آمریکا در نبرد با داعش در عراق از متحدان دولت این کشور به شمار میآید، در سوریه از گروهی از معارضان بشار اسد که با داعش هم مبارزه میکنند حمایت میکند.
ایران که خود در خردادماه امسال هدف حملهای قرار گرفت که مسئولیت آن را داعش پذیرفت، در سوریه در کنار دولت این کشور به مقابله با گروههای مخالف بشار اسد میپردازد که بخشی از آنها شبهنظامیان گروه داعش هستند.
اما بخش اصلی سخنان آیتالله خامنهای در روز یکشنبه به موضوع برجام اختصاص داشت؛ آنجا که رهبر جمهوری اسلامی به «برآورد دقیق متخصصان» در مورد نیاز ایران به تولید «حداقل ۲۰ هزار مگاوات برق از نیروگاههای هستهای» اشاره کرد و افزود که آمریکا با این «حرکت مشروع» مخالف است.
آقای خامنهای در این مورد به تحریمهایی که در این باره به ایران «تحمیل» شده اشاره کرد و افزود که آمریکا برخوردی «ظالمانه و زورگویانه» در این زمینه دارد.
رهبر ایران گفت که «مسئولان کشور به این نتیجه رسیدند که مذاکره کنند و از بخشی از حق خود نیز صرف نظر کنند تا تحریمها برداشته شود، اما علیرغم همه قرارها و تعهدها و بحثهای فراوان در مذاکرات، برخورد آمریکا با این مذاکرات و نتیجه آن، کاملاً ظالقانه، قلدرمآبانه، و زورگویانه است».
او که پیشتر هم آمریکا را به «بدعهدی در قبال برجام» متهم کرده، تأکید کرد که برای ملت ایران «عقبنشینی معنا ندارد» و «هر حرکت غلط نظام سلطه در قضیه برجام، با عکسالعمل جدی جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد».
در سخنان رهبر ایران، اشارهای که جزئیات واکنش احتمالی جمهوری اسلامی نشده، گرچه پیشتر مقامهای ایرانی گفتهاند سناریوهای مختلفی را در مورد خروج احتمالی آمریکا از برجام در نظر دارند.
دونالد ترامپ از زمان تبلیغات انتخاباتیاش از منتقدان جدی توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی بود و پس از به قدرت رسیدن هم، او و مقامهای ارشد دولتش از این توافق به گفته آنها «بسیار بد» انتقاد کردهاند.
دولت آقای ترامپ گرچه تا کنون دو بار در گزارشهای خود به کنگره پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید کرده است، اما بارها ابراز عقیده کرده که رفتارهای «مخرب و بیثباتکننده» ایران، ناقض روح توافق هستهای است.
چرا که به اعتقاد آمریکا، ایران در چارچوب برجام متعهد به مشارکت در صلح و ثبات بینالمللی اما اقداماتی چون «پیگیری برنامه موشکهای بالیستیک«، «دست داشتن در تشدید درگیریها در سوریه، یمن، عراق و لبنان، و «حمایت از حملات به اسرائیل» در تناقض با این موضوع است.
چندین پیش گزارش شد که دونالد ترامپ با نارضایتی از موضوع وزارت خارجهاش در قبال برجام، تیمی از کارکنان معتمد کاخ سفید را مأمور تهیه «پروندهای بالقوه» در اثبات عدم پایبندی ایران به نص برجام کرده است.
گزارش آتی دولت آمریکا به کنگره در نیمه پاییز ارائه خواهد شد، و در حالی احتمال تأیید مجدد پایبندی ایران به برجام یا حتی خروج آمریکا از این توافق در هالهای از ابهام قرار گرفته، روسیه اعلام کرده که از آمریکا خواهد خواست از توافق هستهای خارج نشود.