خبرگزاری رویتر گزارش داده است در اقدامی کمسابقه حدود ۹۰ درصد از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا از پایان قریب الوقوع تحریم تسلیحاتی ایران ابراز نگرانی کرده و از دولت دونالد ترامپ خواستهاند اقدامات دیپلماتیک برای تمدید این تحریم را افزایش دهد.
خبرگزاری رویترز شامگاه پنجشنبه، ۱۱ اردیبهشت، گزارش داد که این نامه را شمار زیادی از اعضای هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه امضا کردهاند.
رویترز با اشاره به اینکه نحوه مواجهه با موضوعات مربوط به ایران بارها به اختلاف بین دموکراتها و جمهوریخواهان دامن زده نوشته است این نامه را تاکنون حدود ۹۰ درصد از اعضای مجلس نمایندگان که اکثریت آن در اختیار دموکراتهاست، امضا کردهاند.
در بخشی از این نامه خطاب به مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، آمده است: «تحریم تسلیحاتی سازمان ملل قرار است در اکتبر، حدود شش ماه دیگر منقضی شود و ما نگرانیم که پس از این انقضا کشورهای بیشتری به خرید و فروش جنگافزار با ایران اقدام کنند.»
ایران از سالها پیش (ابتدا از سال ۲۰۰۷) حق خرید و فروش جنگافزار ندارد اما این تحریم تسلیحاتی قرار است ۱۸ اکتبر امسال (۲۷ مهر ماه) به پایان برسد؛ از این رو، آمریکا در هفتههای اخیر پیشنویس قطعنامهای را آماده کرده است که خواستار عدم لغو این تحریم میشود.
اعضای مجلس نمایندگان در نامه خود از مایک پومپئو خواستهاند که در همکاری با متحدان آمریکا و همچنین «شرکایی که ذهنیت مشابه دارند» راهی مناسب «از جمله [تصویب] قطعنامهای جدید در شورای امنیت سازمان ملل» برای تمدید این تحریم یافته شود.
آنها همچنین خواستار «پاسخگو کردن بیش از پیش» ایران در موارد «تخطیهایش از تحریم فعلی» شدهاند.
به نوشته رویترز، این نامه به اهتمام الیوت اِنجل، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، و مایک مککاول، ارشدترین جمهوریخواه این کمیته، تهیه شده و از ۴۲۹ نماینده تاکنون ۳۸۲ نفر آن را امضا کردهاند.
ناظران سیاسی پیشبینی کردهاند روسیه و چین که هر دو دارای حق وتو هستند، به احتمال بسیار زیاد مانع از تصویب قطعنامه پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل خواهند شد.
با این حال مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در روزهای اخیر چندین بار تأکید کرده است «دور نگه داشتن جنگافزار از دسترس آیتالله به نفع همه است» و «تمدید این تحریم به سود همه دنیاست».
شماری از رسانهها، از جمله نیویورک تایمز، پیشبینی کردهاند اگر روسیه و چین با چنین پیشنهادی مخالفت کنند، در آن صورت آمریکا به این استدلال حقوقی روی خواهد آورد که هنوز «جزو مشارکتکنندگان برجام» تلقی میشود و از این رو میتواند اصطلاحا با فعال کردن مکانیسم ماشه مانع از وتوی آنها شود.
جمهوری اسلامی میگوید آمریکا نه فقط عملا از برجام خارج شده بلکه هنگام خروج از توافق هستهای مشخصا به «توقف مشارکتش در برجام» اشاره کرده است.
مایک پومپئو در پاسخ به اظهارات مقامهای جمهوری اسلامی گفته است: «قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل کاملا روشن است و درباره اینکه "مشارکتکننده" کیست هم صراحت دارد. این قطعنامه جدا از برجام است.»
امضاکنندگان نامه در مجلس نمایندگان آمریکا ابراز امیدواری کردهاند پس از سالها افتراق بین دو حزب بر سر موضوعات مرتبط با ایران، این اقدام سرآغازی باشد بر همکاری دو حزب در این موضوع.
رسانهها گزارش دادهاند پیشنویسی که آمریکا تهیه کرده در اختیار برخی اعضای شورای امنیت، از جمله بریتانیا، فرانسه و عربستان سعودی، قرار گرفته است.
برایان هوک، دستیار ارشد وزیر خارجه آمریکا در امور ایران، نیز گفته است درباره رأی شورای امنیت به تمدید این تحریم امیدوار است.