ترکیه روز شنبه از زبان سخنگوی رجب طیب اردوغان، با رد تماس میان آنکارا و دمشق در خصوص پایان دادن به جنگ داخلی سوریه، اعلام کرد که بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه باید سرانجام از قدرت کنار رود.
دولت آنکارا در سراسر دوره هفت ساله جنگ داخلی در سوریه، از مخالفان اصلی بشار اسد بود اما در ماه‌های اخیر و پس از آنکه همکاری‌های ترکیه با حامی اصلی حکومت سوریه، یعنی روسیه، اوج گرفت، لحن مقام‌های این کشور هم در مورد سوریه نرم‌تر شد.
در این میان روز شنبه ۱۴ بهمن، ابراهیم کالین، سخنگوی رئیس‌جمهور ترکیه، در استانبول به خبرنگاران گفت بشار اسد که مشروعیت خود را از دست داده است، رهبر یک سوریه متحد نیست.
او در عین حال تأکید کرد که باید در سوریه شاهد «گذار سیاسی» بود که به سوی یک قانون اساسی جدید و انتخابات رهنمون شود. آقای کالین یادآور شد که رسیدن به چنین روندی آسان نیست اما یک هدف نهایی است و در جایی بشار اسد مجبور خواهد شد که کنار رود.
او افزود اینکه کجا دقیقاً اسد باید از قدرت کنار رود، چیزی است که در آینده به آن پاسخ داده خواهد شد.
اظهارات سخنگوی رجب طیب اردوغان، چند روز پس از آن بیان شد که روسیه در سوچی میزبان نشستی فراگیر از گروه‌های سوری موسوم به «کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه» بود و هم آقای اردوغان و هم همتای روس او ولادیمیر پوتین از نتایج این نشست ابراز رضایت کردند.
ابراهیم کالین که همزمان به عنوان مشاور ارشد سیاست خارجی اردوغان معرفی می‌شود، به این موضوع هم اشاره کرد که به اعتقاد ترکیه اولویت اصلی روسیه نه نگرانی در مورد سرنوشت اسد که بیشتر تضمین آن است سوریه به کشوری شکست خورده بدل نشود.
او افزود که موضع روسیه «چندان حفظ شخص اسد نیست بلکه حفظ نهادهای دولتی، ساختار دولت، ارتش سوریه، و مؤلفه‌های حکومت است».
آقای کالین افزود روس‌ها می‌خواهند مطمئن شوند که ساختار حکومت در سوریه به طور کامل از هم نمی‌پاشد.
تکذیب تماس با دولت دمشق
موضع دولت ترکیه در قبال اسد، پس از عملیات دو هفته گذشته این کشور در شمال سوریه و همکاری‌های آنکارا با شورشیان متحد خود علیه شبه‌نظامیان کرد، در پایگاه اصلی آنها عفرین، بیشتر زیر ذره‌بین رفته است.
در این میان کمال کلیجداراوغلو، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق حزب اصلی مخالف دولت اردوغان، خواستار آن شده بود که آنکارا با هدف یافتن راهی برای حفظ تمامیت ارضی سوریه، با حکومت دمشق در تماس باشد.
اما آن طور که خبرگزاری فرانسه می‌نویسد، سخنگوی اردوغان تماس با دولت دمشق در هیچ سطحی را تأیید نکرده است.
آقای کالین گفته است که هیچ ارتباط یا تماسی با دولت سوریه، مستقیم یا غیرمستقیم، در هیچ سطحی وجود ندارد. من این موضوع را قاطعانه و به روشنی اعلام می‌کنم.
او همچنین ایده تفاهم با روسیه برای ادامه عملیات در عفرین، در ازای توافقی برای وضعین منطقه تحت کنترل شورشیان در ادلب را رد کرده است.
آقای کالین تأکید کرده که ادلب و عفرین، دو عملیات جدای از هم هستند، و هیچ توافقی با روسیه که «ادلب را بده و عفرین را بگیر» وجود ندارد.
او یادآور شده که موضع این کشور در قبال سوریه، کمتر با متحد دیگر رژیم اسد یعنی ایران هماهنگ بوده است، و با تأکید بر «نفوذ روشن» ایران بر حکومت سوریه، اضافه کرده که «ایران از حکومت سوریه حمایت می‌کند اما ما نه، و آنها می‌خواهند که شخص اسد در قدرت باشد و ما نه».
ایران، روسیه و ترکیه در ماه‌های اخیر در تلاشی مشترک از گفت‌وگوهای آستانه برای رفع اختلاف میان گروه‌های سوری حمایت کرده‌اند؛ روندی که مستقل از تلاش‌های سازمان ملل برای گفت‌وگو میان گروه‌های سوری است.
ایران اما همچون روسیه پیشتیبان اصلی حکومت بشار اسد بوده است، و در حالی که روسیه بیشتر با پشتیبانی هوایی خود ارتش سوریه را در درگیری با معارضان اسد همراهی کرد، ایران در قالب تشکیلاتی موسوم به «مدافعان حرم» نیروهایی را برای نبرد در کنار ارتش سوریه به این کشور اعزام کرد.
مقام‌های ایرانی اذعان کرده‌اند که بیش از یک هزار تن از نیروهای اعزامی ایران در سوریه کشته شده‌اند و در کنار این آمار اعلام شده که صدها تن از نیروهای پاکستانی و افغان که در قالب دو لشکر فاطمیون و زینبیون توسط ایران سازماندهی و به سوریه اعزام شدند، نیز در جنگ داخلی سوریه جان خود را از دست داده‌اند.
